Hilal Köylü'nün haberi...
İran ile Batılı ülkeler arasında gerçekleşmesi öngörülen uranyum takasının Türkiye’de yapılmasına ilişkin anlaşmanın perde arkasında tam 18 saat süren zorlu bir müzakere süreci yaşandı. Türkiye adına İran’la müzakereleri yürüten Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, İran Dışişleri Bakanı Manuçehr Muttaki’yi, Ulusal Güvenlik Konseyi Genel Sekreteri Said Celili ve Brezilya Dışişleri Bakanı Celso Amorim’in de tanıklığında “Anlaşma metnine yeni bir madde ekliyoruz ve diyoruz ki, takas olmazsa uranyumu derhal iade ederiz” diyerek ikna etti. Muttaki’nin onayı sonrası Tahran’a giden Başbakan Tayyip Erdoğan ise anlaşma konusunda İran’a “Sorumlu biziz. Bu anlaşmayı sizden çok kendimiz için istiyoruz” güvencesi verdi.
İran umutlu görünmedi
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, İran Dışişleri Bakanı Menuçehr Muttaki ve Brezilya Dışişleri Bakanı Celco Amorim, dün sabah saatlerinde tarafların birbirlerinden bekledikleri güvencelerin sağlanmasının ardından uranyum takası anlaşmasına imzalarını koydu. Diplomatik kaynaklar, metnin imzası öncesinde tam 18 saatlik bir müzakerenin yaşandığını belirtirken, İran’ın Batı’ya karşı duyduğu ‘derin güvensizliğe’ sıkça gönderme yapıp, anlaşmadan umutsuz olduklarını dile getirdiklerine dikkat çekti. Dışişleri Bakanı Davutoğlu da, İran’ı anlaşmadan umutlu kılmak ve Batı konusundaki güvensizliği kırmak için Irak örneğini vererek “Askeri müdahalenin ya da ekonomik ambargonun herhangi bir komşumuzu nasıl yıktığına hep beraber şahit olduk. Aynısı yeniden yaşansın istemiyoruz. İran’da yaşanacak her gelişme, Türkiye için hayati önemde” mesajı verdi. Davutoğlu, kendisine “Batı size de çok baskı yaparsa, ne olacak” diye soran Muttaki’yi “Biz emanetinize saygılı olacağız. Hiç merak etmeyin” yanıtıyla teskine çalıştı ve kendisinden güvence bekleyen Muttaki’ye “O zaman anlaşma metnine bir madde ekliyoruz ve diyoruz ki, takas olmazsa uranyumu derhal iade ederiz” teklifini götürdü. Teklife ‘Evet’ diyen Muttaki, “3. tarafların bu maddeden yola çıkarak, Türkiye ile aramızdaki işe çok da karışmalarını istemiyoruz” açıklaması yaptı.
Erdoğan: Sorumlu biziz
Bu arada da İzmir’i ziyaret etmekte olan Başbakan Erdoğan’la Tahran arasında direkt telefon hattı devreye sokuldu. Erdoğan’ı müzakerelerle ilgili olarak telefonla sürekli bilgilendiren Davutoğlu, Başbakan’a son telefonunda “İran’ı ikna ettik. Sizi bekliyoruz” mesajı gönderdi. Bunun üzerine Tahran’a giden Erdoğan, İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad ve Brezilya Devlet Başkanı Lula da Silva ile birlikte anlaşmanın imza törenine katıldı. Erdoğan’ın törenden hemen önce İran’ın metinde belirlenmiş zaman konusunu yeniden müzakere etmek istemesi üzerine “Zaman belirlenmezse buradan sonuç çıkmaz” dediği ve Lula’nın desteğinde İran’ı8 7 gün içinde UAEK’ya yazılı bildirimde bulunması maddesinin konulduğu belirtildi. Başbakan Tahran yönetimine “Sorumlu biziz. Bu anlaşmayı sizden çok kendimiz için yapıyoruz. Huzurlu bir komşu, bizim de huzurlu olacağımız anlamını taşıyor” mesajı verdi ve yeni bir müzakereden çok anlaşmaya odaklanılmasını istedi.
Dışişleri: Spekülasyonlar bitti
Tahran’da imzalanan uranyum takası anlaşmasının özellikle Türkiye’yle ilgili spekülasyonlara son vermesi açısından ‘sevindirici’ olduğunu belirten Dışişleri Bakanlığı kaynakları, “Komşu olduğundan Türkiye’nin İran’la duygusal bir ilişkisi olduğu ya da bir Müslümanlık dayanışması yaşandığı söyleniyordu. Ama Brezilya da Türkiye’yle aynı prensipleri savundu ve sonuca ulaşıldı. Brezilya ne Müslüman ne komşu, çözüm istiyor, Türkiye gibi” değerlendirmesi yaptı. (radikal)