Finans Dünyasını Sarsacak Skandal 

HER zaman tartışma konusu olan “not kararı sızdırıldı” iddaları sonunda belgeyle ispatlandı. 5 Ekim’de Türkiye’nin not görünümünü yükselten Moody’s’in bir çalışanı bu bilgiyi birkaç gün öncesinden piyasaya sızdırdı. Bankacılar, kaydedilen telefon kayıtlarını Hazine’ye gönderdi. Bunun üzerine Hazine, Moody’s yetkililerini Ankara’ya çağırarak skandalı açıklamalarını istedi. Bilgiyi sızdıran ise işinden oldu

Türkiye’ye hakketiği kredi notunu vermediği gerekçesiyle eleştirilen uluslararası kredi derecelendirme kuruluşlarından Moody’s büyük bir skandala imza attı. Kulislerde konuşulanlara göre, 5 Ekim tarihinde Türkiye’nin kredi notu görünümünü durağandan pozitife yükselten Moody’s’in bir çalışanı bu kararı açıklama yapılmadan birkaç gün öncesinde piyasaya sızdırdı.

Moody’s’deki “köstebeğin” bankacılarla yaptığı telefon konuşmaları kaydedilip Hazine Müsteşarlığı’na gönderilince skandal ortaya çıktı. İddialara göre, ses kaydını dinleyen Hazine yetkilileri büyük bir şok yaşadıktan sonra konunun aydınlatılması için Moody’s yetkililerini Ankara’ya çağırdı.
Davet sonrasında Moody’s, Ankara’ya çok sayıda üst düzey yönetici ile tam anlamıyla çıkarma yaptı. Hazine yetkilileri, Moody’s’e ses kaydını dinletip bu kadar önemli bir olayın piyasaya nasıl sızdırıldığını sordu. Hazine yetkililerinin Moody’s’e “Sizi ABD Sermaye Piyasası Kurulu SEC’e şikayet edeceğiz” dediği de belirtiliyor. Öyle ki Moody’s yetkililerinin Ankara’ya gelmeleri o tarihlerde çok sayıda uzman tarafından “Kuruluş not artırımı yapabilir” şeklinde yorumlanmıştı. Konuyla ilgili olarak konuştuğumuz ve adının açıklanmasını istemeyen bir bankacı, “Bu gelişmelerin ardından Moody’s apar topar bilgiyi sızdıran çalışanının işine son verdi” dedi.

Borsa önceden artıyor

Derecelendirme kuruluşlarının not kararı öncesinde bu bilgiyi bazı piyasa oyuncuları ile paylaştığı konusu geçtiğimiz dönemlerde de sık sık gündeme gelmiş ancak ispat edilmemişti. Bu iddiaları ortaya atanların en büyük dayanağı ise kararlar öncesinde özellikle borsada yaşanan hareketlerdi. Moody’s’in 5 Ekim Salı günü not görünümünü artırdığına yönelik açıklama öncesinde İMKB’de yine yukarı yönlü hareketlerin olduğu dikkat çekiyor. 1 Ekim tarihinde 64.882 puandan kapanan İMKB 100 Endeksi, Pazartesi 65.414 puana çıktı. Kararın açıkladığı günü 66.283 puandan tamamlayan İMKB, 6 Ekim’de 66.879 puana ulaştı. Böylece İMKB’de 3 günde yaşanan değer artışı 3.07 olarak gerçekleşti.

Not artırımı konusunda en cimri derecelendirme kuruluşu olarak bilinen ve adı “Sıfırcı Hoca”ya çıkan Moody’s, 5 Ekim’de Türkiye’nin “Ba2” olan kredi notunun görünümünü durağandan pozitife çevirmişti. Moody’s Türkiye’nin notunu en son Ocak ayında bir kademe yükseltmişti. Dev ekonomilerin bile sarsıldığı global ekonomik krizden az hasarla çıkan Türkiye’nin kredi notu Moody’s’e göre hâlâ “yatırım yapılabilir” kategorisinin 2 basamak altında. Moody’s’den görünüm değişikliği ile ilgili yapılan açıklamada, “Moody’s’in bu kararı, aynı not artışının yapıldığı Ocak 2010 gibi Türkiye’nin ekonomik ve mali direncindeki güçlenmeye bağlı olarak alındı. Türk ekonomisi beklenmedik derecede güçlü olduğunu gösterdi ve kriz öncesi seviyelerine yeniden ulaştı” denilmişti.

Moody’s ABD’de de fişlenmişti!

Krizle birlikte gerçekçi not vermedikleri nedeniyle eleştirilen kredi derecelendirme kuruluşlarından Moody’s’in eski analisti Mark Froeba, Nisan ayında ABD Finansal Kriz Soruşturma Komitesi’nde yaptığı açıklamada, “Bize olumlu rapor yazmamız için baskı yaptılar. Baskıya direnenlerin işten atılacağı söylenirken, iyi not verenlere yüksek ikramiye ödeneceği vaat edildi. Piyasalarda balon oluştuğu zaman, Moody’s bilerek ’doğruluk’ ilkesinden ayrıldı. İyi not verme baskısına uymayan analistler tehdit edildi. Yeni kurala uyanların ödüllendirileceği, uymayanların ise cezalandırılacağı belirtildi. Olumlu rapor yazanların, terfi, yüksek bonus ve maaş alacakları söylendi” itirafında bulunmuştu.

Fitch’in kararı 1 gün önce basında çıkmıştı

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşlarından Fitch’in geçen yıl Aralık ayında yaptığı 2 kademelik not artışı, karar açıklanmadan önce basına yansımıştı. Kararın ardından İMKB yüzde 3.7 oranında yükselmiş ve uzmanlar, “Karardan bir gün önce İMKB’de Fitch not artıracak söylentileri dolaşıyordu. Bir gün sonra not artırımının gelmesi ve özellikle yabancıların bir gün öncesinde alım yapması not artırımı bilgisinin sızmış olduğu kuşkusunu güçlendirdi” yorumunu yapmıştı.



VATAN