Aytun Çıray'dan Sağlık Sistemi İsyanı: Tekrar Kocakarı İlaçlarına mı Dönülsün?

İşte Çıray’ın o basın açıklaması:

CHP İZMİR MİLLETVEKİLİ VE SAĞLIK, AİLE, ÇALIŞMA VE SOSYAL İŞLER KOMİSYONU ÜYESİ DR. AYTUN ÇIRAY’IN “ÖDENEMEYEN GENEL SAĞLIK SİGORTASI PRİMİ VE FAİZLERİNİN AFFI HAKKINDA” VERDİĞİ KANUN TEKLİFİ İLE İLGİLİ BASIN TOPLANTISI METNİ

Değerli basın mensupları bugün 4,5 milyon yurttaşımızı ilgilendiren bir konuyu gündeme getirmek için buradayım. Bugün itibarı ile vatandaşlarımızın Genel sağlık sigortasında prim borcu 4 milyar TL’ya ulaşmıştır.

Biliyorsunuz sağlık hakkı en temel insan haklarından birisidir. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası kendisini; Sosyal bir Devlet olarak tarif etmektedir.

Sosyal devlet, kişilere sadece temel hak ve özgürlükler sağlamakla yetinmeyen, aynızamanda, vatandaşların sosyal durumlarını iyileştirmeyi, insan hasiyetine yaraşır bir yaşam sekli sunmayı, sosyal güvenliğe kavuşturmayı kendine ödev bilen devlet anlayışıdır.

Sosyal devlet vatandaşına belli bir hizmeti verebilmek için bazı kuralları dayatırken, bu kuralı yerine getirme imkânı olmayanlara da bu hizmeti sağlamak zorundadır. Örneğin devlet vatandaşına sağlık hizmeti verebilmek için GSS primi ödemeyişart koşarken diğer yandan bu primi ödeme imkânı olmayanlara paran yoksa öl diyemez. Prim borcun var kanseri tedavi edemeyiz, diye bir insanı hastane kapısında geri çeviremez. Bu Sosyal Devlet olmanın olmazsa olmaz şartıdır.

1 Ocak 2012 tarihinde yürürlüğe giren ve ülke şartları düşünülmeden çıkarılan 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası kanunu ile insanlarımızın borçsuz ölme hakkı da elinden alındı ne yazık ki. 18 yaşın üzerindeki herkesten sağlık sigortası primi kesilmesi gündeme geldi. Şayet 18 yaşın üzerindeki kişi lisede öğrenim görüyorsa 20; üniversite eğitimi alıyorsa 25 yaşına kadar primleri devlet tarafından karşılanır. Ancak bu kişi öğrenim görmüyorsa sağlık hizmetlerinden yararlansa da yararlanmasa da sağlık sigortası primi ödemek zorundadır.

İşsiz gençlerin prim tutarları, birlikte yaşadığı ailenin aylık toplam gelirine bakılarak hesaplanıyor. Ailede birey başına düşen aylık gelir, brüt asgari ücretin üçte birinden fazla ise 18 yaşından büyük bireyler için 42.8 lira, prim ödemesi gerekiyor. Geliri asgari ücretin iki katı ise 128.5 lira, asgari ücretin 2 katından fazla ise 257.4 lira prim ödemesi şart koşuluyor.

Yasada gelir testinden geçilmemesi durumunda primlerin asgari ücretin 2 katı üzerinden hesaplanabileceğine ilişkin hüküm bulunduğundan gençlere gelen borçların büyük ölümü geçmiş 24 ayı kapsadığından 2012 yılı için 225 lira, 2013 yılı için de 245 lira üzerinden hesaplandı. Bu da gençlere yüklü borçlar gelmesine neden oldu. Ancak henüz iş bulamamış, iş bulsa da halen ailesinin desteğine ihtiyaç duyan gençlere prim ödeyin derseniz kimse doğru dürüst prim ödemez.

Genel sağlık sigortası prim borcu konusunda çok daha vahim bir durum var. Bir gencimiz işten ayrıldığında da GSS primi ödemek zorunda. Eğer ödeyemezse sağlık hizmetlerinden yararlanamıyor. Şimdi buradan AKP hükümetine sesleniyorum: işsiz kaldığı için prim borcunu ödeyemeyenler hasta olurlarsa ne yapacaklar? Bu insanlar yeni bir işe girseler ve prim ödemeye başlasalar dahi işsizken ödeyemedikleri primler nedeni ile tedavi olma hakları yok. Bu nasıl bir sosyal devlet? Bu yüzden milyonlarca insan hastane kapılarında sürprizle karşılaşıyorlar. Hastanelerde vatandaşa bas geri git, para bul da gel diyorlar. Ne yapacak bu insanlar? Tekrar kocakarı ilâçları ile mi tedaviye başlasınlar?

Değerli basın mensupları,

Devlet hastasını hastane bahçesinde bırakamaz. Ben GSS üyesi olan vatandaşlarımızın prim borçları ve katlanarak artan gecikme faizlerini silinmesi için bir kanun teklifi veriyorum. Bu kanun teklifimin basın aracılığı ile duyurulmasını ve Türkiye kamuoyu tarafından desteklenmesini bekliyorum. Aksi halde kimseninşikâyet etme hakkı olmayacaktır.

Saygılarımla.