Sağlıkta dev dijital proje 

Milliyet'ten Abdullah Karakuş, Sağlık Bakan Yardımcısı Şuayip Birinci ile salgın dönemi başta olmak üzere sağlık alanında büyük kolaylıklar sağlayan yapay zeka çalışmasını konuştu ve Birinci'nin anlattıklarını köşesine taşıdı.

"Sağlık alanındaki yapay zekâ ve dijital atak, salgın sürecinde Türkiye’nin bir adım önde olmasını sağladı." diyen Karakuş, "Bu proje özellikle Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın önem verdiği ve üzerinde hassasiyetle durduğu konuların başında geliyor." ifadelerini kullanarak şöyle devam etti:

Sağlık Bakanlığı’nın son 6 yıldır tüm kamu, özel, vakıf, üniversite olmak üzere sağlık tesislerini e-Nabız Kişisel Sağlık Sistemi ile tek bir platform üzerinde entegre ederek tüm sağlık sistemini birbirleri ile konuşur hale getirmesi ve 7/24 çalışma prensibi ile saniye saniye veri akışını sağlaması birçok kritik sorunun büyümeden çözülmesine ile yol haritalarının hazırlanmasında anahtar rol oynadı.

DEV DİJİTAL PROJE

Sağlık Bakan Yardımcısı Şuayip Birinci, çalışma arkadaşlarıyla oluşturduğu, 2014 yılında bahsettiğinde fantastik hayaller diye eleştiri aldığı, ama bugün gerçek olan sistemi tek tek anlattı. Sağlık Bakanlığındaki turda hangi doktorun hangi ilaçları yazdığından doktorların hangi oranda sezaryen doğum yaptırdığına, hangi bölgelerde obezitenin arttığından hangi hastanelere neden daha çok talep olduğuna, aşıların il il, ilçe ilçe kaç tane kaldığından filyasyon ekiplerinin görevlerini nasıl yaptığına, kuş gribine neden olacak göçmen kuşların hangi güzergahtan geçtiğinden ambulansların nerede durursa 5 dakikada hastaya ulaşabileceğine kadar yüzlerce veri ve analizin olduğu dev bir dijital proje. Bakan Yardımcısı Birinci’yi 2 saat dinledim ama bana gösterdikleri ve anlattıkları, son 6 yılda yapılan projelerin yüzde 10’u bile değildi. En önemlisi kurulan sistemler hiçbir yurtdışı bağımlılığı olmayan, bu ülkenin mühendislerince geliştirilmiş tamamen yerli ve milli uygulamalardan oluşuyor.

DÜNYAYA ÖRNEK PROJE

Özellikle salgının yönetilmesinde büyük katkı sağlayan proje dünyaya da örnek olmuş. İspanya başta olmak üzere birçok ülkede proje ile ilgili bilgi almak istemiş.

Bakan Yardımcısı Birinci, Sağlık Bakanlığı olarak Kovid-19 salgını ile mücadele kapsamında sağlık çalışanlarını, sağlık yöneticileri ve toplumun tüm bireylerini kapsayan dijital uygulamaları hayata geçirerek dünyaya örnek oluşturacak uygulama ve sistemleri hizmete sunduklarını dile getirdi.

HANGİ HASTANEYE NEDEN SEVKEDİLİYOR? 

Sistemde hangi grup hastaların hangi hastaneye gittiği de çıkıyor. Bazı hastanelere gidenler oradan hangi yakın il ilçe hastanelerine sevk edildiği de sistemde görülüyor. Böylece rolü çerçevesinde hangi hastanede ne eksik hangisinde ne iyi ortaya çıkıyor.

Hastanelerin beklenen rolün gereği olan hizmet kapasitesinin gerisinde kalmasının sebepleri anlık analiz edilebiliyor. Ona göre eksikler tamamlanmaya çalışılıyor.

SİNA PROJESİ İLE ANLIK TAKİP 

Sağlıkta İstatistik ve Nedensel Analizler (SİNA) projesi tüm işlerin hızlı ve kolay takibini sağlıyor. 10 binin üzerinde ekranı ve göstergeleriyle 150 binin üzerinde doktorun, hastane, il ve ülke düzeyinde kendi branşında karşılaştırmalı raporlarına erişimi sağlanıyor. Bugüne kadar 59 bin doktor kendi raporlarına erişmiş durumda.

FİLYASYON VE İZOLASYON TAKİP SİSTEMİ

Pandemi ile mücadeledeki en önemli araçlardan biri filyasyon (kaynak arama) uygulaması. Filyasyon yapılan alanda veriler anlık olarak sisteme kaydediliyor ve veri akışı zaman kaybedilmeksizin analiz edilmeye başlanıyor.

Ayrıca filyasyon ekiplerinin, mobil uygulama ile merkezden yönlendirilerek filyasyon yapılacak alanlara en hızlı şekilde müdahale etmeleri sağlanıyor. Vakaya erişme süresi, filyasyon mesafesi gibi veriler merkezden takip edilerek kapsamlı bir denetim ve takip mekanizması da işliyor. Bu sistem aracılığıyla filyasyon ekiplerinin eve gidip gitmediği, telefonla işlemi yapıp yapmadığı kaç kilometre yaklaştığına kadar birçok denetim yapılabilecek öge görülüyor.

Örneğin ekibin uzaktan işlem yaptığı sistemde çıkarsa ekip aranıp eve neden gidilmediği soruluyor.