Tekrar yükselişe geçen işsizlik oranı aralık ayında yüzde 13.5 oldu. İşsizlik oranı ağustostan beri yüzde 13 bantında duruyor. Türkiye genelinde işsizlik oranı bir önceki aya göre 0.4 puanlık yükseliş görüldü.
İşsiz sayısı geçen yılın aynı dönemine göre ise 29 bin kişi artarak 3 milyon 361 bin kişiye yükseldi. Aralık 2008 dönemi işsizlik oranı yüzde 13.6’dan yüzde 14’e revize edildi. Bu durumda, işsizlik oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 0.5 puan düşüş gösterdi. Bu düşüşte tarım istihdamının etkisi göze çarptı.
Aralık ayında mevcut işsizlerin yüzde 15.1’ini oluşturan 509 bin kişi işsiz kaldı. Geçen ay işsiz kalan kişi sayısı 499 bin kişiydi. Aralık ayı işsizlik oranı, geçen yıl yüzde 14.9’un görüldüğü nisan ayından sonraki en yüksek düzeye ulaştı. İşsizlik oranı geçen yıl şubat ayında yüzde 16.1’le tarihi rekor kırmıştı.
Kentlerde değişmedi
Türkiye İstatistik Kurumu, (TÜİK), kasım-aralık-ocak aylarını kapsayan Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarını açıkladı.
Kentsel yerlerde işsizlik oranı değişmeyerek yüzde 15.6, kırsal yerlerde ise 1.5 puanlık azalışla yüzde 9.2 oldu. Küresel ekonomik kriz nedeniyle 2008 yılı son çeyreği itibarıyla artışa geçen işsizlik oranı, aralık ayında yüzde 14’e çıkmıştı. 2009 yılının ilk aylarında en yüksek düzeyine ulaşmıştı. Ocak 2009’da 15.5 olarak gerçekleşen işsizlik oranı şubatta yüzde 16.1’le tarihi rekor kırmıştı. Mart ayı itibarıyla gerilemeye başlayan işsizlik oranları ağustos ayına kadar düşüş trendini sürdürmüştü.
Tarım dışı işsizlik 16.6
Türkiye’de tarım dışı işsizlik oranı geçen yılın aynı dönemine göre 0.2 puanlık azalışla yüzde 16.6 seviyesinde gerçekleşti. Bu oran erkeklerde geçen yılın aynı dönemine göre 0.3 puanlık azalışla yüzde 15.5, kadınlarda ise 0.3 puanlık azalışla yüzde 20.1 oldu. Bu dönemdeki işsizlerin yüzde 72.6’sı erkek nüfustan oluşurken, yüzde 59.9’u lise altı eğitimlilerden meydana geldi. İşsizlerin yüzde 26.6’sı bir yıl ve daha uzun süredir iş ararken, yüzde 32.5’i ‘eş-dost’ vasıtasıyla iş aramayı sürdürdü.
Betam’a göre yavaşladı
Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi betam, ekonomik canlanmanın istihdama etkisini daha yakından takip etmek amacıyla işgücü piyasası göstergelerini mevsimsellikten arındırarak aylık bazda değerlendiriyor: “Tarım dışı işsiz sayısının 31 bin kişi azalarak, kasım döneminde 3 milyon 170 binden aralık döneminde 3 milyon 139 bin seviyesine düştüğünü görüyoruz.
Mevsimsel etkilerden arındırılmış tarım dışı işsizlik oranı ise kasım döneminde yüzde 16.2’lik seviyesinden aralık döneminde yüzde 16.1’e gerilemiştir. Mevsimsel etkilerden arındırılmış rakamlara göre kasım döneminden kralık dönemine tarım dışı istihdamın 56 bin kişi arttığını tahmin ediyoruz.
Tarım dışı istihdamdaki bu artış ekonomik canlanmanın yavaş tempoyla devam ettiğini göstermekte ve 2009 4. çeyrekte pozitif büyüme beklentisini doğruluyor.”
TÜİK’e göre işsizlerin yüzde 90’ı 3 milyon 26 bin kişi daha önce bir işte çalıştı. Daha önce bir işte çalışmış olan işsizlerin yüzde 45.8’i ‘hizmetler’, yüzde 23.9’u ‘sanayi’, yüzde 18.6’sı ‘inşaat’, yüzde 9.4’ü ‘tarım’ sektöründe çalıştı. Yüzde 2.3’ü ise 8 yıldan önce işinden ayrıldı. İşsizlerin yüzde 31.1’ini çalıştığı iş geçici olup işi sona erenler, yüzde 20.6’sını işten çıkarılanlar, yüzde 15.1’ini kendi isteğiyle işten ayrılanlar, yüzde 8.4’ünü işyerini kapatanlar, yüzde 7.1’ini ev işleriyle meşgul olanlar, yüzde 8.3’ünü öğrenimine devam eden veya yeni mezun olanlar, yüzde 9.4’ünü ise diğer nedenler oluşturdu.
2009 yılı Aralık döneminde istihdam edilenlerin sayısı, geçen yılın aynı dönemine göre 985 bin kişi artarak, 21 milyon 451 bin kişiye yükseldi. Bu dönemde tarım sektöründe çalışan sayısı 637 bin kişi, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı 348 bin kişi artış gösterdi.
Nüfus artıyor
Aralık 2009 döneminde istihdam edilenlerin yüzde 24’ü tarım, yüzde 20.3’ü sanayi, yüzde 5.7’si inşaat, yüzde 50’si ise hizmetler sektöründe yer aldı. Önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında, tarım sektörünün istihdam edilenler içindeki payının 2 puan, inşaat sektörünün payının 0.2 puan arttığı, buna karşılık sanayi sektörünün payının 0.5 puan, hizmetler sektörünün payının ise 1.7 puan azaldığı görüldü. Aralık 2009 döneminde kurumsal olmayan çalışma çağındaki nüfus geçen yılın aynı dönemine göre 868 bin kişi artışla 52 milyon 79 bin kişi oldu.
Umutsuzlarda azalma
Aralık ayında iş aramayıp çalışmaya hazır olanların sayısı bir önceki yılın aynı ayına göre 159 bin kişi azalarak 2 milyon 67 bin kişi oldu. Bunun 922 binini erkekler, 1 milyon 145 binini ise kadınlar oluşturdu. Bu dönemde iş bulma ümidi olmayanların sayısı ise 55 bin azalışla 736 bin kişi olarak hesaplandı.
Dört gençten biri işsiz
Aralık döneminde genç nüfusta işsizlik oranı geçen yılın aynı dönemine göre 1.9 puanlık bir gerilemeyle yüzde 24.1 olarak gerçekleşti. Genç işsizlik oranı kentte yüzde 27.1’den yüzde 25.6’ya inerken, kırsal kesimde yüzde 23.5’den yüzde 20.7’ye geriledi. Yaptığı işten ötürü herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna kayıtlı olmadan çalışanların oranı, önceki yılın aynı dönemine göre 1.2 puanlık artışla yüzde 43 olarak gerçekleşti. Bu dönemde, geçen yılın aynı dönemine göre tarım sektöründe sosyal güvenlikten yoksun çalışanların oranı yüzde 86.3’ten yüzde 85.3’e düşerken, tarım dışı sektörlerde yüzde 29.2’den yüzde 29.7’ye yükseldi.
Betam: İşsizlik oranı tarım istihdamı sayesinde düşüşe geçti
Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi betam’a göre, işsizlik tarım istihdamı sayesinde düşüşe geçti.
Prof. Dr. Seyfettin Gürsel ve Araştırma Görevlisi Arda Aktaş tarafından hazırlanan raporda şu ifadeler yer aldı: “TÜİK’in 15 Mart’ta açıkladıgı ham işgücü verilere göre tarım dışı istihdam aralık ayında bir önceki yılın aralık ayına göre 348 bin kişi, tarım dışı işgücü ise 371 bin kişi artmıştır. Bu gelişmelerin sonucunda tarım dışı işsiz sayısı 23 bin kişi artarak tarım dışı işsizlik oranı Aralık 2008’de yüzde 16.8 olan seviyesinden, Aralık 2009’da 16.6’ya düşmüştür. Aralık 2008’den sonra ilk defa Ekim 2009’da, bir önceki yılın aynı ayına göre artış gösteren tarım dışı istihdam, Aralık 2009’da 16 milyon 307 bin kişiye ulaştı. Bu durumu yıllık bazda istihdam artışının devam ettiği şeklinde yorumlayabiliriz. Böylece genişleyen istihdam olanakları işgücündeki artışı bir miktar dengelemiş ve işsiz sayısındaki artış 23 bin kişi ile sınırlı kalmıştır. Tarım dışı işsizlik oranı aralık 2008’de yüzde 16.8 olan seviyesinden, Aralık 2009’da 16.6’ya düşmüştür. Ancak belirtmemiz gerekir ki normal trendinde 500-550 bin civarında artan tarım dışı işgücünün, 371 binlik bir artışla sınırlı kalması, hem güçlü baz etkisinden hem de tarım istihdamındaki aşırı artıştan kaynaklanıyor.
Esas rota ikinci yarıda
Tarım dışı işgücü artışı üzerinde baz etkisi, en güçlü şekilde 2010 Ocak ayında görülecektir. Bu tarihten 2010 Haziran ayına kadar, baz etkisinin tarım dışı işgücü artışı üzerindeki etkisi azalarak devam edecektir. Dolayısıyla işsizligin esasrotası 2010’un ikinci yarısında belli olacaktır. Tarım istihdamı yıllık olarak 2008’e kadar azalan bir seyir izlerken durgunlukla beraber 2008 ve 2009 yıllarında tarım istihdamında artışlar başlamıştır. Tarım dışı sektörlerde istihdam olanaklarının azalmasıyla birlikte tarımdan göç durmuş ve tarımda yapay bir istihdam artışı ortaya çıkmıştır.“
(Radikal)
18
10
