İngiltere'de "Asker Gönderme" Tartışması 

İngiltere hükümetinin Libya lideri Muammer Kaddafi rejimine karşı savaşan isyancılara destek verilmesi için ülkeye asker gönderme kararı, İngiliz basınında “Libya’ya kara operasyonu mu başlatılıyor” sorusunu gündeme getirdi.

İngiliz gazetelerinde öne çıkan yorumlar şöyle:

TIMES: Fransız ve İngiliz askerleri Libya’ya gönderilmeli

İngiltere’nin 1977-79 yıllarında Dışişleri Bakanlığı görevini üstlenen Lord Owen, Birleşmiş Milletler’in (BM) Libya’da kara harekatı düzenlenmesine izin verecek bir karar alması gerektiğini savundu.

Owen şu ifadeleri kullandı:


Libya halkının korunması için uçuşa yasak bölge oluşturulmasını ilk kez savunduğum 21 Şubat tarihinde, isyancı güçler Libya’nın kıyı şeridindeki birçok kent ve kasabayı kontrol ediyordu. Ancak dünya beklemeye devam ederken, Kaddafi’nin güçleri toprak kazanmaya başladı. Ancak Bingazi’nin Kaddafi güçlerince ele geçirilmesi tehdidi doğduğunda, BM 17 Mart günü karar aldı ve kentin acı bir savaş alanına dönmesi engellendi.


Birçok kişi oyunun bittiğini düşündü. Ancak Kaddafi, ABD eski Başkanı Ronald Reagan’ın hava saldırılarına direnmiş biriydi. 1973 sayılı BM kararındaki eksiklikleri ve belirsizlikleri tespit eden Kaddafi, propaganda eylemi başlattı, askeri güçlerini toparladı ve bekledi.


Bu esnada ABD, Libya’daki operasyonun komutasını NATO’ya devretti ve hava harekatları giderek azaldı. Bu, muhtemelen Kaddafi’nin saldırılarını sadece birkaç kentte yoğunlaştırmasından kaynaklandı. Birileri NATO’nun verdiği yanıtı eleştirebilir, ancak yapmamız gereken şu ana odaklanmak. Misrata Kaddafi güçleri tarafından yutulmak üzere. Fransız ve İngilizler, BM’ye yeniden gitmeli ve Misrata’nın güvenli bölge ilan edilmesini sağlamalı. Ardından, Fransız ve İngiliz askerleri, NATO değil BM tarafından görevlendirilerek Kaddafi güçlerini Misrata’dan püskürtmeli.


GUARDIAN: Libya’daki operasyon açıkça rayından çıkıyor
Guardian yazarı Simon Tisdall, Libya’daki askeri operasyon için alınan kararları eleştirirken, koalisyon güçlerinin başlatmış olduğu harekatın giderek amacının dışına çıktığını ifade etti. İşte Tisdall’ın makalesinden bazı kesitler:


Libya’da başlatılan operasyonun yavaş yavaş amacından sapmaya başlaması, aşırıya kaçan askeri hırstan ve kendini yeterince bilmemekten kaynaklanıyor. İçine düşülen sorunun belirtileri, Sarkozy hastalığı olarak bilinen fantezi benzeri yanılgılar içeriyor. Bu yanılgı, hastanın dünya için en iyi olan şeyi sadece kendisinin bildiğini düşünmesine neden oluyor.


Tıpkı Vietnam örneğinde olduğu gibi, dönemin ABD Başkanı John F. Kennedy’nin Güney Vietnam’a danışman göndermesi, savaşın başlamasına neden olmuştu. ABD’nin askeri müdahalesi, 1990’larda Somali’de ayrı bir fiyaskoya yol açmıştı. Afganistan ise 2001’den bu yana hızla askeri “hayalet bölgesine” dönüştü. İngiltere’nin, Libyalı isyancılara destek vermesi için “askeri irtibat ekibi” göndermesi, hastalığın yeniden başlayacağını işaret ediyor.


İngiltere şimdi açıkça, Libya’daki operasyon başlatıldığında yapmayacağını söylediği şeyi yapıyor: Libya’ya kara birlikleri gönderiyor. Fransa ise İngiltere’nin yolundan gidiyor. Libyalı isyancıların kendi başlarına zafer kazanamayacağını göstermelerinin, İngiltere ve Fransa’nın sonu gelmeyen çatışmaya çözüm getirmemesinin ve ABD Başkanı Barack Obama’nın daha fazlasını yapmayacağını belirtmesinin ardından, geriye tek bir soru kalıyor:


Kaç tane İngiliz ve Fransız askeri, irtibat ekibinin geleceği etkileyecek adımlarını izleyecek?


Birleşmiş Milletler’in (BM) 1973 sayılı kararını geri çekmek yanlış olmaz. Bu karar, BM üyelerinin Libyalı isyancılara destek vermesine, silahları grupları savunmasına ya da Kaddafi’yi koltuğundan etmesine izin vermiyor. Dahası, hiçbir şekilde ve ölçekte, Irak benzeri bir işgale imkan tanımıyor. Ancak bunlar gerçekleşmeye başladı. Kısaca, olaylar çoktan rayından çıktı.


TELEGRAPH: Libya: Ayrılığın zayıf ucu
Telegraph gazetesi, yayımladığı başyazıda hükümetin Libya’ya gönderdiği askeri irtibat ekibinin Libya’da bir çıkmaza neden olabileceğine dikkat çekti. Gazete, “irtibat ekibinin çatışmaya girmesi ne kadar sürecek” sorusunu yöneltti:


Bu haftanın başında gözlemlediğimiz gibi, Libya’daki operasyonun amacından sapabilecek bir yapıya sahip olduğuna ve bunun risklerine değindik. BM’nin kararındaki en temel çelişki, NATO’nun Libyalı isyancılara artırarak verdiği desteği gizli tutamaması oldu. Karar, halkın korunması adına, askeri güç kullanılması dahil “tüm gerekli önlemlerin alınmasına” imkan veriyor. Ancak, halk için tehdit oluşturan kişinin, yani Libya lideri Muammer Kaddafi’nin koltuğuna indirilmesini içermiyor.


Buna rağmen, operasyona öncülük eden İngiltere Başbakanı David Cameron, Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy ve ABD Başkanı Barack Obama, Kaddafi’nin devrilmesi gerektiğinde ısrar ediyor.


Koalisyon hükümetinin kurduğu Ulusal Güvenlik Konseyi, kördüğümü çözebilmek için Libyalı isyancılara destek verecek 10 kişilik askeri ekip gönderdi. İsyancıların, kendi başlarına Kaddafi’ye üstünlük sağlayamayacakları aşikarken, sadece 10 danışmanla isyancıların bu amaca ulaşamayacakları yeterince açık olan bir başka konu.


Hafta sonunda, Cameron işgal olasılığına itiraz etti. Ancak kullandığı sözcükler, şu an görmeye başladığımız bir askeri varlığın önünü kapatmayacak şekilde önemle seçilmişti. İrtibat ekibinin isyancı birlikleri eğitmeyeceği, silahlandırmayacağı veya askeri planların uygulanmasında yer almayacağı biliniyor. Ancak bu durum ne kadar sürebilir?

HÜRRİYET