Hacı Bektaş Neden Bölündü? 

Bu yıl 43'üncüsü düzenlenecek Hacı Bektaş Şenlikleri'nin eski coşkusu kalmadı. Son yerel seçimlerin ardından Belediye Başkanı Selmanpakoğlu'nun CHP ve Baykal'a yönelik tavrıyla başgösteren gerginlik her geçen yıl büyüdü. Törenlerin siyasi profili düştü ama polemik Alevileri de ikiye böldü. Bu yıl alternatif kutlamalar gündemde. AKŞAM, şenliklerin arifesinde taraflarla görüştü, gerilimin perde arkasını araştırdı

Yıllardır ünlü siyasi isimlerin boy göstermesine alıştığımız, başta cumhurbaşkanları ve başbakanlar olmak üzere her yıl devletin zirvesinin ağırlandığı Hacı Bektaş Şenlikleri, son birkaç yıldır siyasi kavgaların gölgesinde yapılır oldu. 1964 yılında başlayan şenlik, 16 Ağustos'ta 43'üncü yılını dolduracak. 1993'teki Sivas olaylarının ardından devlet erkanının Alevi-Sünni barış mesajlarının verildiği bir platform haline dönüşen şenlikler, son yıllarda etkinliğini yitirdi.

Peki neden?

İlk neden, Alevi kesiminin kendi içindeki çatışması. Diğer bir nedense, Aleviler'in 'azınlık' olarak Avrupa Birliği belgelerinde yerini almasının ardından siyasetin şenliklere mesafe koyması...

2004'TE BİRLİK BOZULDU

Aslında her şey 2004 yılındaki yerel seçimlerden itibaren değişmeye başladı. Seçimleri kazanan bağımsız aday emekli Tuğgeneral Ali Rıza Selmanpakoğlu'nun belediye başkanlığı koltuğuna oturmasıyla beraber törenler farklılaştı. Her şey başbakanlık genelgesine göre yapılmaya başlandı. Devlet protokolüne konuşma hakkı veriliyor, siyasi partilere ve Alevi örgütlerine bu fırsat tanınmıyordu. Konuşma yapamayacağını öğrenenler törenlerden ayaklarını kesmeye başladı.

BAYKAL NİYE YOK?

Üç yıl öncesine kadar hiçbir töreni kaçırmayan CHP Lideri Deniz Baykal, konuşturulmadığı için artık Hacıbektaş'a uğramıyor. Baykal'a yakın bir kaynak, 'Sayın Belediye Başkanı'nın tavrında bu yıl da bir değişiklik yok. Posta yoluyla bir davetiye gönderildi. Bu profilde Sayın Baykal'ın törenlere gitmesi mümkün değildir' yorumunu yaptı.

ERDOĞAN HİÇ KATILMADI

Tayyip Erdoğan, başbakan sıfatıyla törenlere hiç katılmadı. Erdoğan, 2002 yılındaki törenlere AKP Genel Başkanı olarak katılmıştı. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer ve eski Başbakan Bülent Ecevit ise 2001 yılındaki törenlerde hazır bulundu. 9'uncu Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel görevi süresince Hacıbektaş'ı hiç ihmal etmedi.

SARIGÜL VE MUMCU GİDİYOR

Şişli Belediye Başkanı Mustafa Sarıgül'ün şimdiden binlerce çadır kiraladığı ve törenlere otobüslerle yaklaşık 10 bin kişiyi götüreceği öğrenildi. Sarıgül, 'Resmi törende konuşma yapmayacağım, basın toplantısı düzenleyeceğim. Çünkü devlet protokolü uygulanıyor, doğrusu da budur' dedi. ANAVATAN Lideri Erkan Mumcu'nun da bu yılki törenlere katılabileceği belirtiliyor.

'Kiraz festivali değil ki bu bir kültür-sanat etkinliği'

AKŞAM'a konuşan bağımsız Belediye Başkanı Ali Rıza Selmanpakoğlu Deniz Baykal'ın tavrından, alternatif arayışlara kadar eleştirileri yanıtladı

- CHP Lideri Baykal'a yönelik bir tavır mı var?

Deniz Bey'le ilgili, 2 yıl önce, gelip gelmemesi konusunda tek kelime söylemediğim halde, CHP Genel Merkezi'nden sanki gelirse konuşturulmayacakmış gibi bir imaj yarattılar. Biz hiçbir parti başkanına, 'Gelin mutlaka konuşursunuz' demiyoruz. Ancak kendisine Deniz Baykal olduğundan değil, anamuhalefet partisinin genel başkanı olduğu için mikrofonu uzatırız.

- Başka konuşma talepleri de oluyor mu?

Çok oluyor. Diğer siyasiler de açıp bana, 'Biz de geleceğiz ama bir-iki şey söyleme fırsatı olur mu?' diye soruyorlar. Hepsi istiyor, hangi birine söz vereceğiz? Burası propaganda yeri, parti çalışması yeri değil ki.

- Seçim sürecinde önce CHP'den aday olmuştunuz...

Doğru. Önce CHP'den aday adayı idim, ancak veto ettiler. Fakat Baykal'a söz vermememiz onunla ilgili değil.

- Hükümetten talep geliyor mu?

Daha dün bir bakan arayıp 'Gelirsem konuşabilecek miyim?' diye sordu. Kendisine de aynı yanıtı verdik, 'Ancak ilgili bakan, yani Kültür Bakanı konuşabilir' dedik. Her bakan gelip konuşma yapamaz yani. Burası gelip konuşma yapma yeri değil. Oraya geldiğini, katkı sağladığını bütün Türkiye görüyor zaten. Herkese konuşma fırsatını verdiğimiz zaman saat 10.00'da başlayan konuşmalar akşama kadar sürer. O zaman da bu kültürel etkinlik değil, şenlik, panayır olur. Oysa kültür-sanat etkinliği bu ve tam 5 gün sürüyor.

- Törenleri eğlence görme anlayışı var mı?

Kiraz festivali veya panayır değil bizim etkinliğimiz. Örneğin, bizi arayıp, 'eğlence merkezi kuralım' diyorlar. Böyle önerileri asla kabul etmiyoruz. Öneri kültür-sanatla ilgili ise değerlendiririz.

- Sayın Mustafa Sarıgül törenlerin müdavimlerinden...

Her yıl gelir. Bu yıl '10 bin kişi ile geliyorum' dedi. Önce 5 bin çadır istediler. Ancak biz bunu karşılayamayacağımızı, sıkıntı olacağını belirtip 2 bin 500 çadır verebileceğimizi bildirdik.

HÜKÜMET, BAKAN DÜZEYİNDE OLACAK

Geçmiş yıllarda özellikle CHP başta olmak üzere sol partilerin boy gösterdiği etkinliklerin bu yılki siyasi profilinin oldukça düşük olması bekleniyor. Törenlere hükümeti temsilen sadece Kültür ve Turizm Bakanı Atilla Koç'un katılacağı bildirilirken, CHP Lideri Deniz Baykal son üç yılda olduğu gibi bu yıl da törenlere katılmayacak. AKP, DYP ve MHP ise törenlerde 'genel başkan yardımcısı' düzeyinde temsil edilecek.

AZINLIK TANIMINA KARŞIYIZ

AKŞAM: AB raporunda Alevilerin azınlık statüsüne yönelik ifadeler yer aldı.

SELMANPAKOĞLU: Avrupa Birliği'nin azınlık tanımlamasına biz şiddetle karşıyız. Ancak AB'nin bu noktaya nasıl geldiği önemlidir. Avrupa Alevi-Bektaşi Birlikleri Konfederasyonu, Alevi Birlikleri Federasyonu ve Pir Sultan Dernekleri Genel Merkezi 2004 yılında bir basın açıklaması yaptılar. Bu üçlü 'Alevilik İslam dışıdır' tezini gündeme getirdi. Oysa Lozan'daki azınlıklar asla Alevileri kapsamadığı gibi, Hıristiyan, Yahudi, Süryani ve Rumları kapsıyordu. Yahudiler ile Suryaniler bile karşı çıktı.

AKŞAM: Siz azınlık kavramına nasıl bakıyorsunuz?

SELMANPAKOĞLU: Asla kabul etmiyoruz. Lozan, Müslüman olmayanları azınlık kabul eder. Şimdi 'Hıristiyanlar için Vatikan ne ise Hacıbektaş da Aleviler için odur' gibi ifadeler var. Bunlar adım adım AB ile birlikte Türkiye'de yeni azınlık yaratma projesi...

AKŞAM: Taban ne diyor?

SELMANPAKOĞLU: Kullanılan Alevi tabanı değil Alevi dernekleri.

AKŞAM: Bu kesimler şenliklere nasıl bakıyorlar?

SELMANPAKOĞLU: Alevi.com sitesi ve Pir Sultan Abdal Derneği Genel Merkezi'nin sitesinde alternatif bir program düzenleneceğine ilişkin bilgiler yer alıyor. Bu sitelere girdiğinizde görürsünüz ki, dağdaki PKK'lılara 'Gerilla' diye hitap ediyorlar. Alternatif etkinlik için burada bir dernek kurdular. Asla engelleme yapmayız. Basın açıklaması da yapacaklar. Şuna

üzgünüz; etkinlik yapacaklarsa başka ayda yapmaları etik ve şık olurdu. Bunların DTP, SHP, ÖDP ve EMEP'le işbirliği yaptıklarını da yine sitelerdeki açıklamalardan görürsünüz.

akşam