ABD Dediğini Yaptı Filistin'in Üyeliğine Tepki Olarak UNESCO'ya Ayırdığı Fonu Durdurdu!

BM'de devlet olarak tanınma mücadesi ABD'nin vetosuna takılan Filistin, BM'nin eğitim, bilim ve kültür alanlarında faaliyet gösteren örgütü UNESCO tarafından tanındı.

Filistin, 173 üyenin 107 'evet', 14 'hayır' ve 52 'çekimser' oyuyla örgütün 194. üyesi olurken, ABD'den de beklenen hamle geldi.

Daha önce, Filistin'in üye olması halinde, Kongre'nin daha önce aldığı iki karar nedeniyle UNESCO'dan çekilmeyeceğini ancak örgüte katkı payı ödemeyi durduracağını açıklayan ABD Yönetimi bunu hayata geçirdi.

ABD'nin, Filistin'i üye yapan UNESCO'ya fon aktarmaktan vazgeçmesi, örgütün bütçesinin 22'sini kaybettiği anlamına geliyor.

ABD'nin henüz 2011 yılı katkı payını da ödememiş olması nedeniyle 2012'de UNESCO bütçesinde 150 milyon dolarlık bir açık meydana gelmesi bekleniyor.

NE DEMİŞLERDİ?

Filistin'in UNESCO'ya üye olarak kabul edilmesinin hemen ardından, ABD ve İsrail'den tepki gelmişti.

İsrail Dışişleri Bakanlığı'nın açıklamasında, kararın barış sürecine zarar vereceğini iddia edilmiş, "Bu karar Filistin'e gerçek bir devlet statüsü kazandırmayacağı gibi barış görüşmeleri sürecine gereksiz bir yük ekleyecektir" denilmişti.

UNESCO'daki İsrail Büyükelçisi Nimrod Barkan da, oylamayı 'dram' olarak nitelemişti. Barkan, 'UNESCO, bilimle uğraşıyor, bilim kurguyla uğraşmıyor. Onlar (evet oyu verenler), UNESCO'yu siyasi araç olarak kullanıp kendi görev alanın dışına çıkması için zorladı' ifadesini kullanmıştı.

Filistin'in üyeliği için genel konferansta 'hayır' oyu veren ABD Büyükelçisi David Killion ise, ABD'nin yaptığı maddi katkıya üstü kapalı atıfta bulunmuş, bugünkü oylamanın, ülkesinin UNESCO'ya vereceği maddi desteği de zorlaştıracağı uyarısı yapmıştı.

ŞİMDİLİK BAYRAK YOK

Bu arada, daha önce yapılan açıklamalara rağmen, Filistin bayrağının UNESCO'ya üye devletlerin bayraklarının yanına asılması ileri bir tarihe bırakıldı.

TÜRKİYE'NİN İSTEDİĞİ OLDU!

Merkezi Paris'te bulunan BM Bilim, Eğitim ve Kültür Teşkilatı UNESCO'nun genel konferansında bugün yapılan oylama sonucunda Filistin'in üyelik başvurusu kabul edildi.

Oylama sonuçlarının açıklanması üzerine üye ülkeler Filistin'i ayakta alkışladı. Yapılan törende Filistin bayrağı UNESCO'ya üye devletlerin bayrakları arasına asıldı.

Oylamayı takiben Genel Konferans Başkanı Katalin Bogyay ve UNESCO Genel Direktörü İrina Bokova, Filistin'i kutlayan konuşmalar yaparken, Filistin Dışişleri Bakanı Riyad Malki UNESCO üyelerine teşekkür etti.

Ad okunarak yapılan oylamaya UNESCO'nun 185 üyesinden 173'ü katıldı. Bunlardan 107'si 'evet', 14'ü 'hayır' oyu verirken, 52'si 'çekimser' kaldı.

Olumsuz oy veren ülkeler arasında ABD, İsrail, Kanada, Almanya, Hollanda, Romanya'nın yanı sıra bazı küçük Afrika ve Latin Amerika ülkeleri yer aldı.

Arap-İslam ülkelerinin yanı sıra Çin, Rusya, Brezilya, Hindistan gibi büyük ülkeler ile Asya, Afrika ve Latin Amerika ülkelerinin çoğunluğu Filistin'e destek verdi.

AB üyelerinden İspanya, Yunanistan, İrlanda, Belçika, Avusturya, Malta, Danimarka, Macaristan ve Hırvatistan, Filistin'in üyeliği lehine oy kullandı. Çekimser oy kullanması beklenen Fransa da son anda 'evet' oyu verdi.

Oylamada ortak tutum almaya çalışan, ancak bunu başaramayan AB oyları üçe bölünürken, İslam İşbirliği Teşkilatı üyesi ülkelerden fire olmadı.

İngiltere başta olmak üzere AB üyelerinin bir kısmı ve Japonya, Kore gibi bazı ülkeler çekimser kalmayı tercih etti.

Türkiye'den önemli destek

Türkiye, Filistin'in UNESCO üyeliğini öneren karar tasarısının ortak sunucuları arasında yer alarak Filistin'e aktif destek verdi.

'Geçen hafta Türkiye adına Genel Konferansta yapılan konuşmada, Filistin'in UNESCO'ya kabulünün barışa katkı teşkil edeceği ve UNESCO'nun itibarını ve kapsayıcılığını artıracağı' ifade edilmişti.

Bugüne kadar Birleşmiş Milletler sistemine dahil örgütlerde gözlemci olarak bulunan Filistin'in UNESCO'ya üye kabul etmesi, Filistin'in devlet olma özelliğinin de kabulü anlamına geliyor. Zira, UNESCO'ya sadece devletler üye olabiliyor. Böylece Filistin, Birleşmiş Milletler'den önce UNESCO'ya üye olmuş oldu. Filistin'in BM'ye üyelik başvurusu ise halen Güvenlik Konseyi'nde görüşülüyor.

UNESCO Yürütme Kurulunun Filistin'deki eğitim kurumlarının durumu ve başta Mescid-i Aksa olmak üzere kültür mirasının korunması ile ilgili olarak almış olduğu beş karar ise İsrail'in UNESCO ile işbirliği yapmaması nedeniyle uygulanamıyor.

ABD'den üstü kapalı tehdit

ABD Yönetimi, Kongre'nin daha önce aldığı iki karar nedeniyle Filistin'in UNESCO'ya kabul edilmesi halinde ABD'nin UNESCO'dan çekilmeyeceğini, ancak UNESCO bütçesine katkı payı ödemeyi durduracağını açıklamıştı.

ABD UNESCO bütçesinin yüzde 22'sini karşılıyor. ABD'nin henüz 2011 yılı katkı payını da ödememiş olması nedeniyle 2012'de UNESCO bütçesinde 150 milyon dolarlık bir açık meydana gelmesi bekleniyor.

Obama Yönetimi ABD'nin UNESCO ile ilişkilerine büyük önem vermesine rağmen, Filistin'in UNESCO üyeliği konusunda Kongre'deki Cumhuriyetçi çoğunluk ve Musevi lobisinin ağır baskısı altında bulunuyor. ABD'nin seçim yılına girmekte olması nedeniyle bu konuda Yönetimin Kongre'ye direnmesi zor görünüyor.

Geçen yaz yapılan referandum sonucunda Sudan'dan ayrılarak bağımsızlığını ilan eden ve BM'ye üye olan Güney Sudan da geçen hafta UNESCO üyeliğine kabul edilmişti.