Sarkozy Yılmıyor Anayasa Konseyi Tokadı Yetmedi, İptal Edilen Yasanın Yenisini İstiyor!

Fransa’da Ermeni soykırımını inkâr edenlere 1 yıl hapis ve 45 bin euro para cezası öngören yasa tasarısı Anayasa Konseyi’nden döndü. Meclis ve Senato’dan geçtikten sonra 31 Ocak’ta 77 senatör ve 65 vekilin Konsey’e götürdüğü tasarı ifade özgürlüğüne aykırı olduğu gerekçesiyle iptal edildi. Konseyin karar gerekçesinde şu ifadeler yer aldı: “Konsey kararın, kendisinin de kabul ettiği suçların inkârının cezalandırılması önerisini anayasanın ifade ve iletişim özgürlüğü uygulamasına aykırı olduğuna hükmetmiştir”. Konsey, kararının ilk gerekçesini ‘ifade özgürlüğüne aykırılık’ maddesine dayandırırken, ikinci gerekçeyi de anayasanın 34’üncü maddesinde belirtilen ‘Vatandaşlık hakları ve vatandaşların kamu özgürlüklerine bağlı temel haklarından özgürce faydalanmaları’ ifadesine aykırılık olarak gösterdi. Dün kararını açıklayan Konsey, tasarının ifade özgürlüğü ve anayasanın 34. maddesine aykırı olduğuna hükmetti. Eski Meclis Başkanı Jean Louis Debre’nin başkanlığını yürüttüğü 11 üyeli Konsey üyelerinden Hubert Haennel ve Jacqueline de Guillenschmidt ‘daha önce karşı görüş belirttikleri’ için oylamaya katılmadı. Bir diğer üye eski Cumhurbaşkanı Jacques Chirac, hukuken ceza aldığı ve sağlık sorunları olduğu gerekçesiyle oylamada yer almadı.

Sarkozy yılmıyor
2006 ve 2011’deki tasarılardan sonuç alamamış olan Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, ‘büyük üzüntü ve hayalkırıklığı duyduğunu’ belirtip yeni bir tasarının hazırlanması için talimat verdi. Ancak Parlamento nisandaki cumhurbaşkanlığı seçimi nedeniyle tatile giriyor. Parlamento hazirandaki genel seçimler nedeniyle eylüle kadar kapalı kalacak. Bu da tasarıyla ilgili çalışmaların yeni yasama dönemine kalacağı anlamına geliyor. Anayasa Konsey’in tasarıyı kısmen reddedebileceği de gündeme gelmişti. Konsey’in, AB’nin 2007’de kabul ettiği ‘Irkçılık ve Yabancı Düşmanlığı ile Mücadele Konusunda Çerçeve Karar’ını kabul ederken Fransa’nın koyduğu şerhe göre tasarıda değişlik isteyebileceği öngörülüyordu. Fransa, AB ülkeleri mahkemelerini, herhangi bir fiilin soykırımı olduğu konusunda karar vermeye yetkili kılan ve bu fiilin soykırım olduğunu inkâr edenlerin bir yıldan 3 yıla kadar hapse mahkûm edilebileceklerini öngören karara ‘fiilin şiddet ve nefreti körükleyecek şekilde işlenmesi’ şerhini koydurtmuştu. İnkâr yasasında bu şerh göz ardı edilmişti.

Diyasporada tartışma
Ermeni soykırımını tanıyan 2001 tarihli yasanın da iptali gündeme gelmişti. Eski Adalet Bakanı Robert Badinter, Le Monde’daki makalesinde Yahudi soykırımının mahkeme kararı ve uluslararası sözleşmeye dayanılarak tanındığını ama Ermeni meselesiyle ilgili böyle bir karar ya da sözleşme olmadığını, bu yüzden 2001’deki yasanın Konsey tarafından iptal edilebileceğini yazmıştı.

Yargıçlara suçlama
Bazı yayın organları, Konsey üyelerden Haennel’in ‘Institut du Bosphore’ adlı Türk lobisine üye olduğu, Debre’nin de ‘tasarı karşıtlığı’ ile tanındığı gerekçesiyle yasaya 2006’da da engel olunduğunu hatırlatarak konsey’in tarafsızlığını sorgulamıştı.

‘Ders olsun’
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Fransa Anayasa Konseyi’ni tebrik ederek, “Ümit ederiz yönetim de Konsey’in kararına uygun hareket eder” dedi ve “Konsey, köklü geleneksel dostluğumuzun doğru yönde seyretmesine önemli bir katkıda bulunmuştur” yorumunu yaptı. Kararın ‘olumsuz bir imajı ortadan kaldırdığını’ dile getiren Davutoğlu, “Karar benzer istismarlar ve tarihin siyasallaşmaması açısından önemli bir adımdır. Bu bakımdan Türk-Ermeni ilişkileri için de olumludur.” diye konuştu. AB Bakanı Egemen Bağış da “Fransa tarihi bir hatadan döndü, akıl akılsızlığa galip geldi” ifadelerini kullandı.