GÜL 'BAŞKOMUTAN' DEĞİL 

Profesör Ergün Özbudun başkanlığında 6 Anayasa hukukçusunun hazırladığı Anayasa taslağı dün AKP’de masaya yatırıldı. 138 maddeden oluşan taslak, Genel Başkan Yardımcısı Dengir Mir Mehmet Fırat’ın başkanlığındaki heyet tarafından ilk kez değerlendirmeye alındı.

“Savaş hali ilanı”

Anayasa taslağında Cumhurbaşkanının yetkilerini kısıtlayan önemli bir ayrıntıya yer verildi. Mevcut Anayasa’nın 92. maddesinde yer alan “Savaş hali ilânı ve silahlı kuvvet kullanılmasına izin verme” bölümünde Cumhurbaşkanına, “Türkiye Büyük Millet Meclisi tatilde veya ara vermede iken ülkenin ani bir silahlı saldırıya uğraması ve bu sebeple silahlı kuvvet kullanılmasına derhal karar verilmesinin kaçınılmaz olması halinde Cumhurbaşkanı da, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin kullanılmasına karar verebilir” yetkisi veriliyor. Taslakta, Cumhurbaşkanının bu yetkiyi kullanması şarta bağlanıyor. 92. maddede yer alan “’85..kaçınılmaz olması halinde” ifadesine “Başbakan’ın teklifi üzerine” şartı ekleniyor. Böylece, Cumhurbaşkanı savaş ilan etme yetkisini Başbakanın teklifi üzerine kullanabilecek. Cumhurbaşkanının görevleri arasına “Seçimlerde geçici Bakanlar Kurulu’nu atamak” da alındı. Bu öneri, seçimden önce geçici bir hükümetin oluşturulması anlamına geliyor. VATAN’a bilgi veren bir komisyon üyesi, “Bu düzenlemenin niçin önerildiğini ben de çözemedim. Toplantıda bu durumu ele alacağzz” dedi.

Geçici bakanlar kurulu!

Mevcut Anayasa’ya göre, normal koşullarda yapılan genel seçimden 3 ay önce Adalet Bakanlığı, İçişleri ve Ulaştırma Bakanlıklarına bağımsız bakanlar atanıyor. Ancak hükümetin güvenoyu alamaması veya güvensizlik oyuyla düşürülmesi hallerinde 45 gün içinde yeni hükümet kurulamadığında, cumhurbaşkanı meclis başkanına danışarak seçimlerin yenilenmesine karar verebiliyor. Bu durumda yine sözkonusu üç bakanlığa bağımsızların atanması kayldıyla Meclis’teki siyasi parti gruplarından oranlarına göre üye alınarak geçici bir bakanlar kurulu oluşturuluyor. Yürürlükteki anayasada cumhurbaşkanına verilen yetki, cumhurbaşkanının görevlerinin sıralandığı maddede yer almıyor.

‘Yeni Anayasa’da türban yok’

Anayasa taslağı için oluşturulan komisyonun başkanı Dengir Mir Mehmet Fırat, yeni Anayasa’da türbanla ilgili düzenleme yer almayacağını belirterek, “Türbanla üniversiteye gireceksiniz diye Anayasa’da bir hüküm yer almaz. Türban yasağı, üniversitenin giyim-kuşamla ilgili yönetmeliğinde yer alıyor” dedi.

“Şimdilik bizim değil”

Şu andaki taslağın kendilerine ait olmadığını belirten Fırat “AKP’ye ait olan bir taslak olması için siyasi irademizin buna yansıması lazım. Bu taslağa baktığımız zaman temel bazı özellikleri var. 82 anayasasına göre daha özgürlükçü. Bireyin hak ve özgürlüklerini teminat altına alan, kısıtlanmasını çok istisnai şartlara bağlayan, yasama, yürütme ve yargının yetki alanlarını ve birbirlerini kontrol mekanizmalarını çok iyi çalıştıracak mekanizmaları getiren bir taslak. Yapılacak katkılardan sonra Türkiye modern bir Anayasa’ya kavuşacak. Devlet odaklı değil, insan odaklı bir Anayasa olacak” dedi.

Fırat, “21 Ekim referandumu yapılacak mı?” sorusuna “Oradaki Cumhurbaşkanının seçilmesi ve görevleriyle ilgili hususlar hemen hemen aynı yeni Anayasa’da yer alıyor. Ancak süreç devam ediyor. YSK’nın kontrolünden bir süreç devam ediyor. Bunun durdurulup durdurulamayacağı konusu ayrı bir hukuki tartışma konusudur” yanıtını verdi.