ASGARİ ÜCRET PAZARLIĞI BAŞLIYOR 

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, 2008 yılında uygulanacak asgari ücreti belirlemek üzere komisyonu toplantıya çağırdı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'ndaki toplantı 3 Aralık Pazartesi günü saat 10.00'da başlayacak.

Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 5'i işçi, 5'i işveren, 5'i de hükümet temsilcisi olmak üzere, toplam 15 kişiden oluşuyor. Komisyonda işçi tarafını Türk-İş, işveren tarafını ise TİSK temsil ediyor.

İş Kanunu gereğince, ücretlerin asgari düzeyinin komisyon aracılığı ile en geç iki yılda bir belirlenmesi gerekiyor.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı'nın tespit ettiği üyelerden birinin başkanlık ettiği komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp, oy çokluğu ile karar veriyor. Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu tarafın çoğunluk sağladığı kabul ediliyor.

Komisyon, asgari ücretin belirlenmesinde, "ülkenin içinde bulunduğu sosyal ve ekonomik durumu, ücretliler geçinme indekslerini, bu indeksler yoksa geçinme indekslerini, fiilen ödenmekte olan ücretlerin genel durumunu ve geçim şartlarını" göz önünde bulunduruyor.

Öte yandan, işverenlerin, yanlarında çalışan işçilere komisyonca belirlenen ücretlerden düşük ücret ödememe yükümlülüğü bulunuyor. İşverenlerin, işçilere sağlanan sosyal yardımlar sebebiyle asgari ücretten herhangi bir indirim yapmamaları gerekiyor. İşverenlerin, yayımlanan asgari ücretleri işyerlerinde işçilerin kolayca görebilecekleri bir yerde ilan etmek zorunluluğu bulunuyor.

Yüzde 6'lık zam öngörüsü

Asgari ücret halen 16 yaşını doldurmuş işçiler için brüt 585, net 419.15 YTL olarak uygulanıyor. Asgari ücretten yapılan kesintiler 165.85 YTL'yi buluyor. Asgari ücretin işverene toplam maliyeti ise 710.78 YTL'ye karşılık geliyor.

"Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırması"nda açlık sınırını 697.16, yoksulluk sınırını 2 bin 270.89 YTL olarak hesaplayan Türk-İş, net asgari ücretin aylık 419.15 YTL olduğu dikkate alındığında, asgari ücretin, "karın tokluğuna çalışmak için yapılması gereken gıda harcamasını bile karşılamadığını" belirtiyor.

2008 Yılı Hükümet Programı'nda asgari ücretin ocak ayında yüzde 6 oranında artırılması öngörülüyor.

Komisyonun yapısına ilişkin eleştiriler

Ortalama ücret düzeyinin düşüklüğü, sendikalaşma ve toplu pazarlık kapsamının darlığı nedeniyle asgari ücret çok geniş bir işçi kesimini ilgilendirdiği belirtiliyor.

Sosyal Güvenlik Kurumu verilerine göre kayıtlı işçilerin yaklaşık yüzde 44'ü asgari ücretle çalışıyor ya da sosyal güvenlik primleri asgari ücret üzerinden ödeniyor. Bu haliyle asgari ücret miktarı sosyal güvenliğin finansmanında da önemli bir rol oynuyor.

Kayıtdışı çalışanların önemli bir bölümünü de çalışmaları karşılığı asgari ücret alıyor. Bu nedenle asgari ücretin belirlenme biçimi ve yönteminin büyük önem taşıdığı ifade ediliyor.

İşçi konfederasyonları, asgari ücret hesabında işçinin ailesi ile birlikte değerlendirilmesini talep ediyor. DİSK ve Hak-İş ise Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun yapısını eleştiriyor. Bu konfederasyonlar, Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun yapısının "demokratik katılım ve temsile uygun hale getirilmesini" istiyor.

Komisyonda işçilerin 1/3 oranında temsil edilmesi ve katılımın sadece tek işçi konfederasyonu ile sınırlı tutulması "antidemokratik" olarak nitelendiriliyor.

Ayrıca, "devletin en büyük işverenlerden biri olduğundan hareketle komisyondaki 15 üyeden hükümet ve işveren kesimini temsil eden 10'unun zaman zaman birlikte davranabildiği" savunuluyor.

Haber10