O tür, sigara içmeyen kişilerde de artıyor 

Nature dergisinde yayımlanan kapsamlı bir genetik araştırma, dış ortamda solunan is ve dumanın, sigara içenlerde görülen DNA mutasyonlarıyla benzer mutasyonlarla ilişkilendirildiğini ortaya koydu. Dahası, sigara içmeyenlere özgü yeni genetik mutasyonlar da tespit edildi.

HAVA KİRLİLİĞİ SİGARA KADAR TEHLİKELİ OLABİLİR

California San Diego Üniversitesi’nden biyomoleküler bilimci Ludmil Alexandrov, “Sigara içmeyenlerde akciğer kanserinin neden bu kadar arttığını tam olarak bilmiyorduk. Araştırmamız, hava kirliliğinin, sigara içiminde gördüğümüz DNA hasarlarıyla güçlü bir şekilde bağlantılı olduğunu gösteriyor” açıklamasında bulundu.

Dört kıtadan 871 sigara içmemiş akciğer kanseri hastasının tümör örneklerini inceleyen bilim insanları, hava kirliliği yüksek bölgelerde yaşayanların TP53 ve EGFR genlerinde anormallikler ile daha kısa telomer uzunluklarına sahip olduğunu buldu. Bu gen mutasyonları ve telomer kısalması, kanser gelişimi ve hızlanmış yaşlanmayla ilişkilendiriliyor.

Yüksek hava kirliliğine maruz kalanlarda, özellikle sigaranın neden olduğu SBS4 mutasyon izine rastlanma olasılığı temiz hava soluyanlara göre neredeyse dört kat daha fazlaydı. Pasif içicilik ise genetik değişimleri yalnızca çok sınırlı oranda artırdı.

SİGARA İÇMEYENLERDE YENİ MUTASYON

Araştırmada sigara içmeyenlerin yüzde 28’inde sigara içenlerde bulunmayan, nedeni henüz açıklanamayan yeni bir mutasyon izi (SBS40a) da keşfedildi. Alexandrov, “Bu mutasyonu birçok vakada görüyoruz ama neyin tetiklediğini henüz bilmiyoruz. Bu, tamamen yeni bir araştırma alanı açıyor” dedi.

ARAŞTIRMA NE ANLAMA GELİYOR?

Bugün ABD’de akciğer kanseri vakalarının yüzde 10 ila 20’sini hiç sigara içmemiş ya da ömrü boyunca 100’den az sigara içmiş kişiler oluşturuyor. Bazı uzmanlara göre kirli hava solumak, günde bir paket sigara içmekle eşdeğer zarara yol açabiliyor. Ancak bu iddialar genelde gözlemsel verilere dayanıyor.

Son araştırma ise kirli havanın akciğer kanserine nasıl zemin hazırlayabileceğini genetik düzeyde inceleyerek önemli bir adım attı. Bilim insanları şimdi daha geniş ve farklı coğrafyalardan örnekler içeren yeni çalışmalarla bu bağlantıyı derinlemesine araştırmayı planlıyor.

Ulusal Kanser Enstitüsü’nden epidemiyolog Maria Teresa Landi, “Sigara içmeyenlerdeki bu artış, küresel çapta acil bir sorun. Nedenini anlamak için çalışıyoruz” diye konuştu.