Türkiye Ekonomisi AB Ekonomisine Entegre Oluyor 

Bugün AB’yi Türkiye’nin birinci, Türkiye’yi ise AB’nin yedinci büyük ticari ortağı konumuna getiren süreçte, Gümrük Birliği ve 2005 yılında başlayan üyelik müzakereleri önemli paya sahip. Gümrük Birliği, taraflar arasında sanayi ve işlenmiş tarım ürünlerinde gümrük vergileri ve diğer kısıtlamaların kaldırılmasının ötesinde, Türkiye’nin, AB’nin teknik müktesebatına; ticaret, fikri mülkiyet ve rekabet gibi politikalarına uyumunu da kapsıyor. 2011 yılında 15’inci yılına girecek olan Gümrük Birliği, Türk özel sektörünün uluslararası rekabet gücünü önemli ölçüde arttırdı.



Üyelik müzakerelerinin başlaması ile daha da derinleşen ekonomik bütünleşme sayesinde bugün AB ve Türkiye arasındaki ticaret hacmi, yıllık 100 milyar Avro’yu aşıyor. Türkiye’nin AB karşısındaki ticaret açığı ise, birbirine yaklaşan ihracat ve ithalat eğilimiyle giderek azalıyor.



Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu Başkanı Marc Pierini, çeşitli üretim sektörlerinde faaliyet gösteren Renault, Fiat, Bosch ve Siemens gibi Avrupalı birçok büyük şirketin küresel rekabet güçlerini arttırmak amacıyla Türkiye’de yatırımlar yapmasını etkileyici buluyor. Pierini, “Vodafone, AXA, ING, HSBC, Banco Bilbao Vizcaya ve Carrefour gibi Avrupa’nın büyük hizmet sağlayıcılarının da Türkiye’nin dinamik iç pazarında yer alması aynı ölçüde memnuniyet vermektedir. Ayrıca Ülker, Arçelik ve FİBA gibi Türk markalarının Avrupa’daki başarı öykülerini de son derece etkileyici buluyorum” sözleriyle AB ve Türkiye arasındaki mevcut güçlü ekonomik işbirliğine dikkat çekiyor.


Yabancı Sermaye Yatırımlarında En Büyük Pay AB’nin



AB, toplam doğrudan yabancı yatırımlarda sahip olduğu üçte ikilik pay ile de Türkiye’nin en önemli yatırım ortağı. Otomotiv, elektronik ve makine gibi yüksek katma değerli sektörler de dâhil olmak üzere bugün Türkiye’de AB’nin doğrudan yatırım yaptığı 14.000’den fazla firma bulunuyor. Türkiye, AB’nin tedarik ve üretim zincirine giderek artan bütünleşmesi ile Avrupalı firmalar açısından önemli bir sanayi üretim merkezi haline geldi.



Bu durum yalnızca düşük üretim maliyetlerinin değil, aynı zamanda mühendislik süreçlerinin ve araştırma faaliyetlerinin artan kalitesinin de bir sonucudur. Bugün Türkiye AB sanayine talep üzerine üretim yapmakla kalmıyor, aynı zamanda otomotiv (Renault’nun tamamen elektrikli yeni Fluence’ı, Fiat’ın yeni Doblo’su) ve havacılık sektörlerinde olduğu gibi (Airbus’ın yeni geniş gövdeli uçağı A350’nin parçaları) yeni ürünler de geliştiriyor.



Bunlara paralel olarak Türkiye’nin iç pazarı ulusal gelir düzeyinin düzenli şekilde artmasıyla beraber daha da güçlenmiş durumda. Bunun sonucu olarak Avrupalı yatırımcılar, Türkiye’de gıda, tarım, perakende, enerji, telekomünikasyon, bankacılık ve sigortacılık gibi sektörlere de giderek artan bir ilgi duymaya başladılar. Bu süreç neticesinde Türk tüketiciler İngiltere, Fransa ve Hollanda markalarıyla tanıştılar.



Benzer şekilde enerji sektöründe, Fransız, İtalyan, Avusturyalı, Alman firmalar ve enerji sektöründe yer alan diğer Üye Ülkelerin firmaları, mevcut ve planlanan altyapı ve boru hatları için Türkiye'yi, coğrafi avantajı nedeniyle AB'nin stratejik enerji haritasına bir yatırım ortağı olarak koyuyor ve yenilenebilir enerji alanında yatırımlar planlıyor.



AB Ülkelerindeki Türk Yatırımları da Artıyor



Gümrük Birliği’nin sağladığı avantajlar sayesinde, özellikle son yıllarda AB ülkeleri de, Türk yatırımları için ilgi odağı haline gelmiş bulunuyor. Şekerleme sektöründe örneğin Belçika’nın önde gelen çikolata üreticilerinden birisi bir Türk firması tarafından satın alınmıştır. Ayrıca dayanıklı ev gereçleri alanındaki başlıca Türk üreticiler Romanya’nın önde gelen buzdolabı üreticilerinden birisini satın alarak İngiltere ve Almanya’ya buzdolabı, televizyon setleri ve diğer elektrikli eşyaların ihracatına başlamış, böylece AB pazarının büyük üreticileri arasına girmiştir. Büyük finans kuruluşlarından birisi de Romanya'da bankacılık sektörüne yatırım yapmış ayrıca Bulgaristan’daki cam sektörüne de ciddi boyutlarda Türk yatırımı gerçekleştirilmiştir.



AB’den Küçük İşletmelere Güçlü Destek

Türkiye’de işletmelerin %99’undan fazlasını oluşturan KOBİ’ler, esnek ve dinamik yapıları; yarattıkları istihdam; rekabet ve büyümeye sağladıkları katkı ile ekonominin belkemiği konumunda. Ancak ciddi bir potansiyele sahip olan KOBİ’lerin gelişiminin önündeki en temel engel, finansmana erişim. Özellikle çalışan sayısı 50’nin altında olan küçük işletmeler, uzun vadeli finansman imkânlarından yeterince faydalanamıyor. Ticari bankalar bu tür işletmelerin finansmanını riskli ve maliyetli bulabiliyorlar ve küçük işletmelere ayrılan finansman olanakları talebi karşılamayabiliyor.



Avrupa Birliği, bu sorunun çözümüne katkıda bulunmak ve Türkiye’deki KOBİler için mali ortamı iyileştirmek amacıyla 2002 yılından bu yana çok sayıda girişimi destekliyor. Bunlardan birisi de Küçük İşletmeler Kredi Programı (SELP). Türkiye’de küçük işletmelere yönelik ilk kredi programı olan SELP, işletmelerin finansman imkânlarına erişiminin yanı sıra, bankaların küçük şirketlere yönelik kredi hizmetlerinin geliştirilmesi açısından da önemli bir boşluğu dolduruyor. İlk aşaması AB’nin 20 milyon Avro’luk desteği ile 2002–2008 döneminde uygulanan program kapsamında küçük işletmelere 36 milyon Avro üzerinde kredi sağlandı. Birinci aşamanın başarıyla sonuçlanmasının ardından, 2008’de başlatılan SELP II programı ise, 30 Kasım 2012’de tamamlanacak.



Yatırımların ve istihdamın teşvik edilmesine ilişkin 5084 sayılı kanun kapsamına giren 49 ilin tamamını içeren SELP II programı, 90 milyon Avro tutarında fon ile ilk programın yaklaşık 5 katına yakın miktarda imkân yaratıyor. Bu illerdeki küçük şirketlere, işletme sermayesi için azami 30.000, yatırım ihtiyaçları için 50.000 Avro kredi imkânı sağlayan programa, 49 ilde, Akbank, Garanti Bankası, T.İş Bankası ve Şekerbank aracılığı ile başvurulabiliyor. 

HÜRRİYET