Kamu 2009’da 55.7 Milyar TL Yatırım Yapacak 

Yerel yönetimler de dahil olmak üzere kamu kesimi bu yılın tümünde 55.7 milyar TL’lik yatırıma gidecek. Bunun 21.5 milyarını merkezi yönetim bütçesine dahil idaler ile döner sermayeli kuruluşlar, KİT’ler, İller Bankası ve özelleştirme kapsamındakiler, 34.1 milyarını da yerel yönetimler gerçekleştirecek.
2009 Yılı Yatırım Programı Resmi Gazete’nin mükerrer sayısında yayımlandı. Buna göre, yerel yönetimler dışındaki kamu kuruluşlarının yatırım stokunda 2 bin 332 proje bulunuyor. Toplam tutarı 245 milyar 766 milyon TL olan bu projelere 2008 sonu itibariyle yapılan kümülatif harcama 110 milyar 897 milyon TL oldu. 2009 yılında stoktaki etüd-projeler için 337.6 milyon, devam eden projeler için 15 milyar 861.8 milyon ve yeni projeler için 5 milyar 334.8 milyon TL olmak üzere toplam 21 milyar 534.2 milyon TL ödenek ayrıldı.
Yerel yönetimler ise 2009 yılı yatırımları için 34 milyar 127 milyon TL ödenek kullanacak. Böylece 2009 yılında yerel yönetimler de dahil toplam kamu yatırımları için harcanacak kaynak 55 milyar 661.2 milyon TL olacak.

-EN ÇOK YATIRIM ULAŞTIRMA-HABERLEŞMEYE-

2009 yılı yatırımlarında en büyük payı ulaştırma ve haberleşme sektörü aldı. Bu yıl 10 milyar 527 milyon TL’si yerel yönetimler 5 milyar 211.5 milyon TL’si de diğer kamu kuruluşları olmak üzere toplam 15 milyar 738.5 milyon TL’lik kamu yatırımına gidilmesi öngörüldü.
Yatırım tutarında bu sektörü toplamda 8 milyar 600.3 milyon TL ile diğer kamu hizmetleri kapsamındaki sosyal yatırımlar izledi. Eğitim yatırımları 7 milyar 503.5 milyon, enerji yatırımları 6 milyar 11.1 milyon, tarım yatırımları 5 milyar 555.1 milyon, sağlık yatırımları 3 milyar 925.4 milyon TL olarak belirlendi.

/**
Kamu yatırımları (2009; Milyon TL)
Genel kamu(*) Yerel yönet. Toplam
Tarım 2.771.1 2.784.0 5.555.1
Madencilik 931.0 829.0 1.760.0
İmalat 301.8 387.0 688.8
Enerji 2.815.1 3.196.0 6.011.1
Ulaştırma-Haberleşme 5.211.5 10.527.0 15.738.5
Turizm 147.9 100.0 247.9
Konut 137.8 588.0 725.8
Eğitim 3.413.5 4.090.0 7.503.5
Sağlık 1.637.4 2.288.0 3.925.4
Diğer kamu hizm.
İktisadi 1.996.7 2.908.0 4.904.7
Sosyal 2.170.3 6.430.0 8.600.3
TOPLAM 21.534.2 34.127.0 55.661.2
(*)Merketi Yönetim, Döner sermaye, sosyal güvenlik kuruluşları, KİT’ler, İller Bankası, özelleştirme kapsamındaki kuruluşlar.
**/


-PROJELER-

2009 Yılı Yatırım Programı’na ilişkin kararda, Programın, 9. Kalkınma Planı, 2009-2011 Orta Vadeli Programı ve 2009 Yılı Programında öngörülen hedefler doğrultusunda hazırlandığı belirtildi.
Yatırım Programında 2009 yılı ortalama program kuru; 1,4098 TL ve 1 Euro = 2,1145 TL olarak dikkate alındı.
Programda, 1999 yılında yaşanan deprem felaketi sonucunda ortaya çıkan hasarların giderilmesine yönelik projeler, diğer doğal afet projeleri, Güneydoğu Anadolu Projesi Ana Planı ve GAP Eylem Planı, Doğu Anadolu Projesi Ana Planı, Doğu Karadeniz Bölgesel Gelişme Planı, Yeşilırmak Havzası Gelişim Projesi ve Zonguldak, Bartın, Karabük Bölgesel Gelişme Raporları kapsamındaki projeler ile Konya ve Karaman illerinde su kaynaklarının yönetimi projeleri de yer alıyor. Avrupa Birliği fonlarından desteklenecek projeler ile e-Dönüşüm Türkiye Projesi kapsamına giren yatırım projeleri, Bilgi Toplumu Stratejisi kapsamına giren yatırım projeleri yürütülüyor.

-BÜTÇE KESİNTİLERİ YANSITILDI-

2009 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Tasarısının TBMM’de yasalaşması sürecinde bazı kuruluşların yatırım ödeneklerine ekleme veya ödenek tavanlarını değiştirmeyecek biçimde bütçe tertipleri arasında aktarmalar yapılmış, T-Cetveline çeşitli kaynaklardan karşılanmak üzere çeşitli taşıtlar eklenmişti. Ayrıca, 31 Aralık 2008’de Mükerrer sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2009 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’nda yer alan bazı kuruluşların ödeneklerinden aynı Kanunun 12’nci maddesi hükmü çerçevesinde yüzde 16.5 oranında kesinti yapılmıştı. Yapılan bütün bu değişiklikler, 2009 Yılı Yatırım Programı ile ilişkilendirildi ve Yatırım Programında yer alan projelerin parametrelerinin söz konusu değişiklikleri kapsadığı belirtildi.
Kuruluşların 2009 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununda yer alan sermaye transferi ödeneklerinden sadece kamu yatırımı niteliğini taşıyanlar kuruluş ve sektör yatırım ödeneği toplamına dahil edilerek, kamu yatırımı niteliğinde olmayıp kamu sektörü dışına transfer niteliğinde olan ödeneklerin bir kısmı ise kuruluş ve sektör yatırım toplamına dahil edilmeden 2009 Yılı Yatırım Programı ile ilişkilendirildi.
Genel ve Özel Bütçe Kapsamındaki kamu idarelerinin yatırım ödeneklerine yatırımlarla ilgili personel giderleri ile taşınmaz alımı ve kamulaştırma ödenekleri ise dahil bulunmuyor.
Düzenleyici ve Denetleyici Kurumların gayrimenkul alımı ve kamulaştırma ödenekleri hariç olmak üzere, yatırım nitelikli projelerine bilgi amacıyla 2009 Yılı Yatırım Programında yer verildi.

-KÖYDES YATIRIMLARI-

5828 sayılı 2009 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununda; Köylerin Altyapısının Desteklenmesi Projesi (KÖYDES) kapsamında köylerin alt yapı ihtiyaçları için il özel idareleri veya köylere hizmet götürme birliklerine kullandırılmak üzere Maliye Bakanlığı bütçesinin ilgili tertibinde 500 Milyon TL ödenek tahsis edildi. Söz konusu ödenekler Yatırım Programı toplamlarına dahil bulunmuyor ve kullanımı 2009 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’nun 13’üncü maddesi hükümlerine göre gerçekleştirilecek. Bu ödeneklerin il bazında dağılımı, kullandırılması, izlenmesi ve denetimine ilişkin esas ve usuller, Yüksek Planlama Kurulu tarafından karara bağlanacak.