Hemşirelikte Radikal Değişim: Kanuna Erkekler de Eklendi

Anayasa Mahkemesinin, Hemşirelik Kanunu'nun 1. maddesinin birinci fıkrasında yer alan ''...kadınlardan..'' sözcüğünün iptaline ilişkin gerekçeli kararı, Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlandı.

Danıştay Onikinci Dairesi, Kamu Personel Tercih Kılavuzunda hemşire olarak yapılacak atamalarda kadın olma şartını getiren hükmün iptali istemiyle açılan davada, itiraz konusu kuralların Anayasa'ya aykırı olduğu kanısına vararak, iptalleri için başvurmuştu.

Yüksek Mahkemenin gerekçeli kararında, Anayasa'nın 10. maddesinde öngörülen ''yasa önünde eşitlik ilkesi''nin hukuksal durumları aynı olanlar için söz konusu olduğu, bu ilkeyle eylemli değil, hukuksal eşitliğin öngörüldüğü belirtildi.

Eşitlik ilkesinin amacının, aynı durumda bulunan kişilerin yasalar karşısında aynı işleme bağlı tutulmalarını sağlamak, ayrım yapılmasını ve ayrıcalık tanınmasını önlemek olduğuna işaret edilen kararda, bu ilkeyle, aynı durumda bulunan kimi kişi ve topluluklara ayrı kurallar uygulanarak yasa karşısında eşitliğin çiğnenmesinin yasaklandığı vurgulandı.

''Yasa önünde eşitlik, herkesin her yönden aynı kurallara bağlı tutulacağı anlamına gelmez'' görüşüne yer verilen kararda, durumlarındaki özelliklerin, kimi kişiler ya da topluluklar için değişik kuralları ve uygulamaları gerektirebileceği kaydedildi. Kararda, aynı hukuksal durumların aynı, ayrı hukuksal durumların farklı kurallara bağlı tutulması durumunda Anayasa'da öngörülen eşitlik ilkesinin zedelenmeyeceği belirtildi.

Cinsiyet ayrımcılığını reddeden anayasal düzenlemenin, hemşirelik mesleğini yapacak kişilerin belirlenmesine yönelik itiraz konusu kurallar yönünden de geçerli olduğuna dikkat çekilen kararda, şunlar kaydedildi:

''Hemşireler, tabip tarafından acil haller dışında yazılı olarak verilen tedavileri uygulamak, her ortamda bireyin, ailenin ve toplumun hemşirelik girişimleri ile karşılanabilecek sağlıkla ilgili ihtiyaçlarını belirlemek ve hemşirelik tanılama süreci kapsamında belirlenen ihtiyaçlar çerçevesinde hemşirelik bakımını planlamak, uygulamak, denetlemek ve değerlendirmekle görevli ve yetkili sağlık personelidir. Hemşirelik mesleğinin icrası bakımından kadınlar ve erkekler aynı hukuki konumda bulunduklarından, hemşire unvanının yalnızca kadınlara verilmesini ve hemşirelik sanatının yalnızca kadınlar tarafından yapılabilmesini öngören itiraz konusu kurallar, cinsiyet ayrımcılığına yol açmakta ve eşitlik ilkesine aykırı bulunmaktadır.

Açıklanan nedenlerle itiraz konusu kurallar, Anayasa'nın 10. maddesine aykırıdır. İptali gerekir.''

Öte yandan, kurallar, Anayasa'nın 10. maddesine aykırı bulunarak iptal edildiğinden ayrıca Anayasa'nın 2, 13, 49 ve 70. maddeleri yönünden incelenmesine gerek görülmediği ifade edildi.