GAZ KESİNTİLERİNE KARŞI YASA DEĞİŞİKLİĞİ 

İran Devlet Başkanı Ahmedinecad'ın, Başbakan Erdoğan'a, pazartesi gününden itibaren gaz akışının yeniden başlayacağını bildirmesine rağmen, teknik sorunlar nedeniyle kademeli akış sağlanabileceği öğrenildi. İran pazartesiden itibaren normal gaz akışına dönebilse bile; 21 Aralık'ta 3-4 milyon metreküpe inen, 7 Ocak'ta da tamamen kesilen gaz akışı için öncelikle hatta boşlukların dolması süreci olacak.

İran ile doğal gaz kesintisi sorunu sürerken, Enerji Bakanlığı, BOTAŞ'ın acil durumlarda kolaylıkla LNG (sıvılaştırılmış doğalgaz) alması için yasal düzenlemeye gidecek. Düzenleme ile LNG alımları Kamu İhale Yasası kapsamı dışına çıkarılacak.
İran'dan gelen doğalgazın kesilmesiyle LNG alımına yüklenen BOTAŞ'ın, önümüzdeki yıllarda da acil LNG ihtiyacı ortaya çıkması olasılığı nedeniyle yasal düzenlemeye gidilecek. Arz güvenliğini sağlamak üzere yapılacak Elektrik Piyasası Kanunu değişikliğinde yer verilecek düzenleme ile enerji alanı Kamu İhale Yasası kapsamından çıkarılacak. Böylece enerji KİT'leri yasa kapsamı dışında faaliyet gösterir hale gelirken, BOTAŞ da söz konusu mevzuata tabi olmayacağı için, prosedürleri beklemeden LNG ithalatı yapabilecek.

-KÜRESEL PAZARDA LNG BULUNAMIYOR-

Bu arada, küresel pazarda talep artışı nedeniyle LNG alımında da zorlanıldığı öğrenildi. Ağır kış koşulları nedeniyle birçok ülkenin pazardan yüksek oranda LNG talep ettiği, bu nedenle LNG bulmanın kolay olmadığı belirtildi.
Sözleşme dışı LNG alımı sözkonusu olduğu için BOTAŞ'ın alım maliyetleri de yükseldi. Bu nedenle BOTAŞ'ın mevcut sözleşmeler kapsamındaki LNG akışının gecikmemesi ve erkene alınmasına çabaladığı öğrenildi. Sözleşme dışı alım olan spot piyasa alımlarının sınırlı tutulmaya çalışıldığı kaydedildi.
Halen İran'dan günlük gelen yaklaşık 30 milyon metreküp doğalgaz tamamen kesilmiş durumda bulunuyor. Ayrıca Rusya'nın Batı Hattından gelen doğalgazda birkaç milyon metreküp azalış olduğu, Mavi Akım kanadında ise hiçbir aksama olmadığı ifade edildi. Azerbaycan'dan gelen Şahdeniz hattından 13 milyon metreküp gaz alınmasının yanı sıra, doğalgazdan elektrik üretimi oranının aşağı çekilmesi ile günlük 125 milyon metreküpe kadar indirilen günlük toplam talep karşılanabilir durumda bulunuyor.

-İRAN'DA SORUN HEMEN BİTMEYECEK-

İran Devlet Başkanı Mahmud Ahmedinecad'ın, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'a, pazartesi gününden itibaren gaz akışının yeniden başlayacağını bildirmesine rağmen, teknik sorunlar nedeniyle kademeli akış sağlanabileceği öğrenildi. İran pazartesiden itibaren normal gaz akışına dönebilse bile; 21 Aralık'ta 3-4 milyon metreküpe inen, 7 Ocak'ta da tamamen kesilen gaz akışı için öncelikle hatta boşlukların dolması süreci olacak. Bu nedenle gaz kademeli olarak artacak. Türkiye'nin de; LNG kullanımı, bazı Yap-İşlet-Devret santrallerinin fuel-oil'e dönmesi, Enerji Bakanlığı işletmeciliğindeki santrallerde doğalgaz kullanımının azaltılması, Şahdeniz hattından tam kapasite alım yapılması önlemlerini bir süre daha uygulamaya devam etmesi gerekecek.
Türkiye'nin yaşadığı sıkıntı ve katlandığı ek maliyetin İran tarafından tahsil edilmesi konusunda ise enerji yönetimi umutlu görünmüyor. Eldeki hakların sonuna kadar kullanılacağını savunan Enerji Bakanlığı yetkililerinin, İran sözleşmesinde Türkiye'nin eli çok güçlü olmadığı için pratikte sorun yaşadıkları ifade ediliyor.