DÜŞEN UÇAKTA BÜYÜK İHMAL 

Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'nün hayati önem taşıyan Uçuş Veri İzleme Sistemi'ni kurmayan World Focus Havayolları'nın uçuş işletme ruhsatını iptal etmediği ortaya çıktı.

Isparta'da düşen Atlasjet uçağının kiralandığı World Focus Havayolları'nın, pilotların uçuşlarda denetlenmesi amacıyla, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'nün (SHGM) 2 yıldan bu yana şart koştuğu "Uçuş Veri İzleme Sistemi"ni (Flight Data Monitoring) kurmadığı ortaya çıktı. Ulaştırma Bakanlığı'na bağlı SHGM tarafından uçuş işletme ruhsatı iptal edilmesi gereken World Focus Havayolları'nın, bu büyük ihmaline rağmen o tarihten bu yana uçuş faaliyetlerini sürdürdüğü belirlendi.

Isparta'da düşen ve 57 kişinin ölümüyle sonuçlanan uçak kazasıyla ilgili araştırmalar derinleştirilerek sürerken, ortaya ilginç bulgular çıkmaya başladı. Kaza sonrasında yapılan ilk değerlendirmelere ve alınan sonuçlara göre, ihmallerin en yoğun yaşandığı yerin SHGM olduğunu gözler önüne seriyor. Türkiye'deki havayolu şirketlerini denetlemekle görevli kurum olan SHGM'nin, düşen Atlasjet uçağının asıl sahibi World Focus Havayolları'nın denetimlerinde hassas davranmadığı ve uçak şirketinin birçok eksiğini atladığını ortaya koyuyor.

DENETLENMİŞTİ

SHGM, Uluslararası Havacılık Teşkilatı'nın 2 yıl önceki uyarıları doğrultusunda, pilotların uçuşlardaki hareketlerini izleyen ve rota kaybına uğrayıp uğramadığının belirlenmesi amacıyla "Uçuş Veri İzleme Sistemi"ni kurma zorunluluğu getirmişti. Bu sistemin altyapısını oluşturan ve uygulamaya geçen öteki havayolları da, kayıt altına almaya başlanmasına karşın World Focus Havayolları, sistemin 25 bin Avro tutan lisans parasını yatırmadığı için uygulama dışı kaldı. World Focus Havayolları, pilotlarının uçuş grafiğini izleyememesine rağmen, SHGM'nin geçtiğimiz ay başında gerçekleştirdiği denetimlerden olumlu görüş almayı başardı. SHGM'nin, hayati önem taşıyan Uçuş Veri İzleme Sistemi'ni kurmayan World Focus Havayolları'nın, uçuş işletme ruhsatını iptal etmemesi, büyük bir ihmal olarak değerlendiriliyor. Ulaştırma Bakanlığı, SHGM'nin 1 Haziran 2007'de yayımladığı Ticari Hava Taşıma İşletmeleri Yönetmeliği'nin 38. maddesinde, havayolu şirketlerinin Uçuş Veri İzleme Sistemi'ni (FDM) işler hale getirmesi isteniyor.

SİSTEMİN İŞLEYİŞİ

Sistem, uçağın kara kutusundaki uçuş verilerini kaydeden FDR'deki (Flight Data Recorder) bilgilerin bilgisayara yüklenmesiyle çalışıyor. 3 boyutlu animasyon oluşturan sistemle, pilotların kalitesini arttırmaya yönelik uçuşun her saniyesinde yapılan limit aşımları tüm detaylarıyla ortaya çıkarılıyor. Havayolu şirketleri, verileri dikkate alarak pilotların eksik yönleriyle ilgili eğitim düzenliyor. Uçuş emniyetinin arttırılmasına yönelik uygulamayla, kalite standardı da yükseliyor.

Uçak kazasının ardından SHGM'ce oluşturulan kaza kırım ekibinin de uzman kişilerden oluşmadığı ve uluslararası kaza tahkikat eğitimine sahip kişiler olmadığı iddiaları gündeme düştü. Havacılık uzmanları bu durumu tam bir skandal olarak yorumladı.

ÖZCAN YAŞAR/Cumhuriyet