BOTAŞ’ın, Irak’tan atıl durumda olan Ham Petrol Boru Hattı’na yapılan malzeme ve taşıma harcamaları nedeniyle batık alacağı 2008 sonunda 1 milyar 38 milyon dolara yükseldi. BOTAŞ’ın girişimlerine rağmen söz konusu alacağın tahsilinin zor olduğu öğrenildi. BM kararı nedeniyle hattın kapalı kaldığı 1990-1996 yılları arasında BOTAŞ 1 milyar doların üzerinde zarar ederken, bunun 176 milyon 340 bin doları BM Tazminat Komisyonu tarafından Mayıs 2008’de Türkiye’ye ödendi. Konuyla ilgili müfettişler tarafından hazırlanan raporda, BOTAŞ’ın hattın kapalı olduğu 6.5 yıl içinde oluşan zararının BM tarafından karşılanmayan 862.9 milyon dolarlık kısmını tahsil etmesinin mümkün gözükmedği vurgulandı. Konu ile ilgili hazırlanan teftiş raporunda, BOTAŞ’ın alacağını, görev zararı kapsamında Hazine’den tahsil etme talebinin de reddedildiği ifade edildi.
Irak taahhüde uymadı
Türkiye ile Irak arasında yapılan anlaşma doğrultusunda Irak Türkiye’ye bir yılda 35 milyon metrik tonun üzerinde petrol sevkıyatı yapacağını tahahhüt etti. Ancak boru hattının durması nedeniyle taşıma yapılamadı. Teftiş sonucu hazırlanan raporda, BOTAŞ’ın hattın kapalı olduğu 6.5 yıl içinde oluşan zararının BM tarafından karşılanmayan 862.9 milyon dolarlık kısmını tahsil etmesinin mümkün gözükmedği vurgulandı. BM’nin Irak’a ambargosunun kalkmasından sonra da boru hattına ilişkin sorunların devam ettiği ve çalışmaların çok kez durduğu belirlendi. Irak milli petrol şirketi SOMO’nun sorumluluklarını yerine getirmediği, ancak Türkiye kısmındaki boru hattının çalışmaya hazır olduğu vurgulanan raporda, “Boru hattı tesislerinin de bakım, onarım ve güvenlik gibi harcamalara ait mali yükü sürmektedir. Şirket hattın kapalı olduğu dönemde önemli miktarda zarara uğramıştır. Zarar hattın tam kapasite çalışmaması nedeniyle sürmektedir” denildi.
‘En kısa zamanda çözüm aranmalı’
Raporda, BOTAŞ’ın Irak’tan 1990-Kasım 2008 arasında oluşan alacakları konusunda yazışmaların sürdüğü ancak mutabakat sağlanamadığı belirtilerek şunlar kaydedildi: “BOTAŞ’ın en önemli gelir kaynağı olan Irak-Türkiye Ham Petrol Boru Hattı’nın uzun süreden beri düşük kapasitede çalışmasından kaynaklanan kaybın telafisi için halen karşılıklı bir çözüm yapılmamıştır. 1990-1996 yıllarına ait 862 milyon dolarlık alacak hariç, Kasım 2008 itibarıyla taşıma ücretinden 1 milyar 35 milyon dolar, malzeme bedelinde 639 bin 820 dolar ve Iraklı personele verilen malzeme bedelinden 2.34 milyon dolar olmak üzere BOTAŞ’ın toplam alacağı 1 milyar 38 milyon 204 bin dolardır. En kısa zamanda yetkili mercilerce girişimde bulunulması ve kurumun gelir kaybına çözüm aranması gerekmektedir.”(radikal)
18
10
97M1Tk.jpg)
