2008'DE NELER DEĞİŞMEYECEK? 

Korkarım, ülkenin büyük çoğunluğunun yaşam biçimine yıllarca müdahale etmiş bulunan kesimler, hayatlarına dahil olan mütedeyyin renk ve notaları hayat tarzlarına müdahale sanmaya devam edecekler.

Çünkü müdahale edilmeye alışkın değiller, müdahale görgüleri yok. Bu kesim için ezan sesinin biraz daha yakından gelmesi bile bir işgal olarak algılanmaya devam edecek, Nişantaşı'ndaki evinden Fîzan'daki üniversitenin başına getirilen rektörün yarattığı acıyı duyumsayabilecek o.

Korkarım 2008'de de aynısı olacak. İslamcı kesim-muhafazakâr kesim, kendi yaşam alanlarını oluşturup belli bazı sitelerde ikamet eylediği zaman 'amanın, gettolaşıyorlar, bu sitelerin kapısından içeri girmek bile ileride sorun olacak' korkusu pompalanacak; ama aynı kişiler gettolarda buluşmadılar diyelim, beyaz Türklerin güzide mekânlarında gerek müşteri gerek semt sakini olarak teberrüz ettiler diyelim, o vakit de 'artık her yerdeler!' şikâyetleri alıp yürüyecek.

Sonra 2008'de yine, iki mahalle, iki kesim arasında olması son derece doğal olan farklılıklar gerilim vesilesi yapılmaya devam edecek. Sonra bu farklılıkları azaltabilir miyiz, bir ortak gündelik yaşam pratiği oluşturabilir miyiz, böylelikle çatışmalı alanları dönüştürebilir miyiz, şeklindeki çabalar, iyi niyetli bile olsalar, fazla zorlandıkları için gerçeği örseleme tehlikesi taşıyacaklar.

Hemen yakın tarihli bir örnek vereyim. Ben özetle 'Muhafazakar kesim yılbaşı kutlamalarına 80'lerdeki kadar refleks göstermiyor, hatta artık çayını kuruyemişini alıp televizyon başına geçebiliyor; fakat 'eğlenceye sizin gibi ve sizin kadar anlam yüklemiyoruz, aramızda bazı farklar var ve bu doğal' mealinde bir şeyler söyleyeceğim; ama bu gazete sayfalarına 'artık muhafazakârlar da yılbaşı kutluyor' olarak yansıyacak. (Akşam/31 Aralık 2007) (Tamamen ayrı bir kontekstte verdiğim Caprice Otel'in kadınlara tahsis edilen diskosu detayını yılbaşı gecesine bağlayarak 'türbanlı kadınlar yılbaşı partilerinde göbek atarlar' dediğimi iddia eden, başlığa böyle bir cümleyi çeken bir internet sitesi bile var) 2008 internet gazeteciliğinde 'yuh artık' dönemi olacak. Eğlence ve gündelik yaşam iki kesim arasındaki belli bazı farkların yansıdığı bir ayna olarak giderek daha fazla önem kazanan bir alan haline geliyor. Muhafazakâr kesim de kendince eğleniyor, bu kesimde de erkekler okey oynamayı, kadınlar müzik eşliğinde hoplayıp zıplamayı seviyor; fakat gözlemcilerin unutmaması gereken bir gerçek var; bu kesimde para kazanmakla izale olmayacak bir sınırlara uygunluk hassasiyeti var. Para ve kültür, yaşam tarzı birbirinden farklı olanların eğlence anlayışını bir yere kadar yaklaştırıyor; ama işte, oynamak dans etmek, muhafazakâr kesimde bir flört aracı değil, karşı cinsle alakası olmayan bir kurtlarını dökme, rahatlama aracı, ki Caprice'in kadınlara tahsis edilen diskosu bunun en önemli göstergesi. Buradan yola çıkarak, 'Vaay bunlar ayrı ayrı eğleniyorlar, yakında Ankara'daki İstanbul'daki tüm gece kulüpleri haremlik-selamlık olur, yandık!' diye karalar bağlamanın da âlemi yok.

Doğrudur, Türkiye gibi ülkelerde iktidarın değerleri ile halkın yaşam tarzı arasındaki mesafe çok kısadır. Bugün endişe edilen, halkın iktidardaki partinin öne çıkan değerlerini kopyalama eğilimi ve böylelikle bir kesime özgü değer ve ayırıcı niteliklerin giderek geniş bir kesim tarafından da paylaşılır olması, Batılı modern kentli alışkanlıklar ve yaşam tarzları üzerinde baskın hale gelmesidir. Fakat bu endişelerin haklı çıkacağını sanmıyorum. Örnek mi? Tesettür otellerinin sayısı artıyor diye yeri göğü inletenlerin görmezden geldiği 'diğer oteller' sayısında da hiçbir eksilme olmadığı, halihazırda arada oran-orantı denklemlerini güldürecek denli derin bir yarık olduğu gerçeği. Türkiye Otelciler Federasyonu'nun verilerine göre, Türkiye'deki beş yıldızlı tesis sayısı 450 civarında. Toplam konaklama tesisi ise aşağı yukarı 6 bin! Tesettür oteli denilen otellerin sayısı ise sadece 27.

Yine de 2008, bu türden sosyal içerikli komplo teorilerinin havalarda uçuştuğu bir yıl olacak.