'ATATÜRK CUMHURİYETİNİN SONU MU?' 

Cumhurbaşkanlığı dertleri, yeniden" başlıklı yazıda Economist, Dışişleri Bakanı Abdullah Gül'ün cumhurbaşkanlığına yeniden aday olmasını "deja vu" olarak niteliyor.

Economist, yazının başında Anayasa Mahkemesi'nin iptali ile sonuçlanan bir önceki cumhurbaşkanlığı seçim sürecini özetliyor.

Sonra da, generaller için kendi ifadesiyle; "ezici bir mağlubiyet olan" seçimlerin ardından Erdoğan liderliğindeki Adalet ve Kalkınma Partisi'nin muhaliflerin kaygılarına duyarlı olduğu mesajlarına gönderme yaparak, şöyle devam ediyor:

"Başbakan Erdoğan yeni cumhurbaşkanının belirlenmesinde dahi uzlaşma arayacağının işaretlerini vermişti. Generallerle de karşı karşıya gelmemeye çalışıyordu.''

''Ama Abdullah Gül'ün cumhurbaşkanlığı hırsını yatıştıramadı. Adalet ve Kalkınma Partisi üzerindeki rakipsiz otoritesini göz önüne aldığımızda, sormamız gereken soru şu: Erdoğan Gül'ün bu isteğini yatıştırmakta neden başarısız oldu?"

'Atatürk Cumhuriyeti'nin sonu'

Economist'e göre, ''ordu için, türbanlı bir cumhurbaşkanı eşi, Atatürk cumhuriyetinin sonunu kesinleştirmekle kalmıyor, aynı zamanda Anadolu'nun içlerinden gelen dindar bir burjuvazinin yükselişini de simgeliyor.''

Dergi, ayrıca, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'le Gül arasında bir karşılaştırma da yapıyor.

"İçe dönük Sezer'in aksine, Gül yurtdışında yaşamış ve akıcı bir İngilizce konuşan sofistike bir insan. Dışişleri bakanı olarak Türkiye'nin Arap komşuları ve İran'la iyi ilişkiler kurmasının yanısıra, Irak savaşıyla bozulan Türk-Amerikan ilişkilerini de düzeltmek için bir hayli çalıştı.''

''Üst düzey bir Amerikalı yetkilinin deyişiyle, Condi, yani Condoleezza Rice onu sever ve ona güvenir."

Bilgi Üniversitesinden Soli Özel'in, "açık bir darbe dışında generaller Gül'ün cumhurbaşkanlığını engellemek için çok az şey yapabilirler," yorumunu da aktaran dergi, Mehmet Ali Kışlalı'nın Radikal gazetesindeki yazısında dile getirdiği, ordunun ağırlığını hissettirmek için başka araçları da var, sözlerini de taşıyor yazısına.

Cumhuriyet Halk Partisi'nin yapacağını açıkladığı gibi, Çankaya Köşkü'nü boykot etmek. Adalet ve Kalkınma Partisi'nin kapatılmasını sağlamak için mahkemeleri harekete geçirmek olabilir bu araçlar Economist'e göre.

''Adalet ve Kalkınma Partisi'nin seçim zaferi dolayısıyla, "ordu kendi itibarını zedelememek için doğrudan bir müdahaleyi göze alamaz" görüşünü aktaran Economist'in yorumunu şöyle sonlandırıyor:

''Bu sürecin sonunda herhalde "generaller bağırlarına taş basmaya ve Gül'ün olumlu yönlerini görmeye çalışmaya zorlanacaklar, zaten Gül'ün geçmişi, korkmaları gereken birşey olmadığını gösteriyor; eğer demokrasiye inanıyorlarsa."

BBC Türkçe