WikiLeaks yeni Belgeler Yayınladı 

Amerika'nın Norveç'in dış politikasından memnun olmadığı vurgulanan belgelerde, bazı siyasiler de sert bir şekilde eleştiriliyor. Son yıllarda çok hızlı bir şekilde zenginleşen ülkenin kendisini daha 'güçlü ve bağımsız' hissettiği ve ABD tarafından şimdi daha az kontrol edilebildiği ifade ediliyor.

Daha çok ABD'nin Oslo Büyükelçisi'nin Amerikan yönetimine gönderdiği mektuplardan oluşan yeni dokümanlarda; Norveç hükümetin, Amerikan yönetime 'soğuk' davrandığından şikâyet ediliyor. Norveç'in yüksek tirajlı gazetelerinden Aftenposten'in WikiLeaks'e dayandırarak verdiği habere göre, Amerikan yönetimi birçok konuda Norveç hükümeti ile uyuşmuyor ve Oslo'nın dış politikasından da hiç memnun değil. 2005 yılında hükümeti devralan İşçi Partili Jens Stoltenberg liderliğindeki koalisyon hükümeti, muhalefet tarafından 'Amerikan uşağı' olduğu yönünde sık sık eleştirilere maruz bırakılsa da Amerikalı diplomatlar çok daha farklı düşünüyor.

"KIRMIZI /YEŞİL KOALİSYON HÜKÜMETİ ÇOK DAHA SOĞUK"

Dönemin Amerikan Oslo Büyükelçisi'nin Amerikan yöneticilerine gönderdiği mektuplarda, 2005 yılında yönetime gelen kırmızı /yeşil koalisyon hükümeti ile ilişkilerin bir önceki hükümete göre çok daha soğuk olduğu vurgulanıyor. Bir önceki hükümetle daha iyi anlaştığını ifade eden Büyükelçi, yazışmalarında yeni hükümetin birçok konuda Amerikan yönetiminden farklı düşündüğünden yakınıyor.

2006 yılında Oslo'da görev yapan Amerikan Büyükelçisi Benson K. Whitney'in kaleme aldığı mektuplarda, Norveç'in özelikleİranile güvenlik görüşmeleri yapmak istemesi, Filistin seçimlerinin galibi Hamas temsilcileri ile bir araya gelmesi ve Küba ile Orta ve Güney Amerika'daki sol hükümetlerle ilişkilerini geliştirmesi eleştiriliyor. Mektuplarda, Norveç'in kuzeyden sınır komşusuRusyaile ikili ilişkileri sıklaştırması da rahatsızlık konusu edilmiş. ABD'li diplomat, aynı zamanda ülkede petrol gelirlerinin aktarıldığı Petrol Fonu'nun kurulmasına da karşı. Petrol Fonu'nun siyasi bir motif olarak görüldüğü belgelerde, son yıllarda çok hızlı bir şekilde zenginleşen ülkenin, kendisini daha 'güçlü ve bağımsız' hissettiği ve ABD tarafından şimdi daha az kontrol edilebildiği ifade ediliyor.

Belgelerde ayrıca, aralarında Norveç Başbakanı Jens Stoltenberg ve Dışişleri Bakanı Jonas Gahr Støre'in de bulunduğu birçok Bakan isim verilerek kritize edilmiş. Yapılan halkoylamalarında ciddi destek bulan ve koalisyon hükümetinin yıldızı en parlak Bakanı unvanına sahip Støre hakkında, 'kibirli', hiperaktif' ve 'kendisini herkesten daha zeki gören' yorumları yapılmış. Başbakan Jens Stoltenberg için de kendisini 'genç ve enerjik' göstermek istediği, ancak 'güçlü bir lider' olmadığı notu düşülmüş. Petrol ve Enerji Bakanı Terje Riis için ise, 'zayıf ve bürokratları tarafından kumanda ediliyor' yakıştırması yapılmış.

BÜYÜKELÇİ, DIŞİŞLERİNE ÇAĞRILDI

Söz konusu belgeler medyada yer alınca, Amerika'nın şimdiki Oslo Büyükelçisi Barry White dışişlerine çağrıldı. Bakan Støre ile görüşen Büyükelçi White, çıkışta herhangi bir açıklama yapmazken, Støre görüşmenin içeriği ile ilgili basına bilgi verdi. Støre, Büyükelçi White'ın kendisine medyanın sadece, Norveç ve ABD arasında siyasi görüş ayrılıklarını yansıtan belgeler üzerine odaklandığını, ancak iki ülke arasında anlaşma ve karşılıklı destek gören konulara hiç yer vermediğinden yakındığını aktardı.

'Norveç ve Amerika'nın hala iyi dost oldukları' konusunda Büyükelçi ile hemfikir olduklarını ifade eden Støre, "Amerika ile dostane bir ilişkimiz var. Bu, Bush yönetiminde de öyleydi. Obama yönetimi ile de öyle. ABD ile ilişkilerimiz dostluk, ittifak ve uzun bir geleneğe dayanıyor. Bu tür ilişkilerde uyuşmazlıkların üstesinden çok kolay gelinebilir." şeklinde konuştu.

Bush yönetiminin rahatsızlık duyduğu görüşlerinin naif olduğunu kaydeden Støre, 2005 seçimlerinden sonra kendisinin de üyesi olduğu koalisyon hükümetinin özellikle Amerika'nın; Irak, Guantanamo, Avrupa'da yerleştirilmeye çalışılan füze kalkanları, misket bombaları ve iklim sorunları konusundaki pozisyonunu belirgin bir şeklide eleştirdiğini ve şu an da bu pozisyonda olduğunu kaydetti.

yn