İran ile Batı arasında ay başında başlayan nükleer müzakerelerde anlaşma temennileri tavan yaparken, ortamı bozmaya aday bir iddia patladı. Eylül sonunda Kahire’de yapılan nükleer silahsızlanmayla ilgili bir toplantıda İsrail ile İran’ın nükleer yetkililerin defalarca yüz yüze görüştükleri iddia edildi. İran, toplantıya katıldığını kabul etse de İsraillilerle yüzyüze görüşüldüğü ya da müzakere edildiğini yalanladı.
Türkiye de toplantıdaydı
İsrail’in Haaretz gazetesi, toplantıların katılımcıların gizlilik sözüne rağmen, Avustralyalı kaynaklar tarafından The Age gazetesine sızdırıldığını duyurdu. Haaretz’e göre, görüşenler, İsrail Atom Enerjisi Komisyonu’nun (İAEK) politika ve silah kontrolü başkanı Meirav Zafary-Odiz ile İran’ın Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu’ndaki (UAEK) Temsilcisi Ali Eşgar Sultaniye. İkili, 28-30 Eylül’de Kahire’deki Four Seasons Oteli’nde üç panel oturumunda vardı. Avustralya’nın kurduğu Uluslararası Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi ve Silahsızlanma Komisyonu’nun gözetimindeki toplantılara Arap Birliği, Türkiye, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Ürdün, Mısır, Tunus, Fas, ABD ve AB’den yetkililer de katıldı. Gündem Ortadoğu’nun nükleer silahlardan arındırılması ve barışçı nükleer enerjisi kullanımıydı. İsrailli ile İranlı yetkili karşılıklı konuştu, tartıştı. Gazete şöyle bir sahne aktardı: Sultaniye, Ortadoğu’nun tek nükleer silah sahibi ülkesi olduğu herkesin malumu İsrail’in resmi açıklama yapmama politikasına atıfla sordu: “Nükleer silahınız var mı, yok mu?” İsrailli kadın yetkili, gülümsedi ama yanıt vermedi. İranlı temsilci, nükleer silah peşinde yahut İsrail’e tehdit olmadıkları, Yahudilerden nefret etmedikleri, sadece Siyonizme karşı çıktıklarını anlattı. Zafary-Odiz de, ilkesel olarak Ortadoğu’nun nükleer silahlardan arındırılmasını tartışabileceklerini, ama önce bölgesel güvenliğin güçlendirilmesi ve barış gerektiğini söyledi.
Haber patlayınca, İAEK sözcüsü Yael Doron, toplantıyı ‘doğrularken’, “İki taraf yüz yüze gelmedi” ‘düzeltmesi yaptı’. İsrail’i Zafary-Odiz’in yanı sıra eski Dışişleri Bakanı Şlomo Ben Ami’nin temsil ettiğini söyleyen bir Mısırlı yetkili ise, “İlk oturumda Ben Ami ile Sultaniye konuştu. Bunu tarafların tartışması izledi. Polemik ve suçlamalar yapıldı. Sultaniye İran’ın atom bombası olmadığı gibi bunu istemediğini söyleyince, İsrailliler bunun doğru olmadığını söyledi. Bu İsraillilerle İranlıların ilk teması değil, ama ilk kez temsilciler bu kadar yüksek düzeydeydi” dedi.
1979’dan beri bir ilk
İran’da ise devlet televizyonunun yalanlamasını, İran Atom Enerjisi Kurumu sözcüsü Ali Şirzadyan’ın tepkisi izledi. “Kahire’de İsraillilerle buluşma söz konusu değil. Biz oturumda kati bir dille İsrail’in nükleer silahlarını Ortadoğu barışı için en büyük engel olarak tanımladık” diyen Şirzadyan, “Bu yalan, İran’ın müzakerelerdeki dinamik diplomasisinin elde ettiği başarıyı etkilemeye yönelik psikolojik operasyon” çıkışını yaptı. 1979 İslam devriminden beri İran ile İsrail görüşmüyor.
Bu şaşırtıcı iddia, salı günü Viyana’da başlayan İran, ABD, Rusya ve Fransa arasındaki toplantıda UAEK Başkanı Muhammed Baradey’in taraflara anlaşma taslağı sunmasının ardından geldi. Taslak, İran’ın ürettiğinin dörtte üçüne tekabul eden 1200 kilo yüzde 5 oranında zenginleştirilmiş uranyumu Rusya ile Fransa’ya göndererek yüzde 20 oranında zenginleştirilmiş geri almasını içeriyor. Taslağa Sultaniye olumlu yaklaşsa da, Tahran henüz yanıtını vermedi. (radikal)
Yorumcuların dikkatine… • İmlası çok bozuk, • Büyük harfle yazılan, • Habere değil yorumculara yönelik, • Diğer kişilere hakaret niteliği taşıyan, • Argo, küfür ve ırkçı ifadeler içeren, • Bir iki kelimelik, konuyu zenginleştirmeyen, yorumlar KESİNLİKLE YAYIMLANMAYACAKTIR. |
Bunlar da ilginizi çekebilir...