Maliye Bakanlığının ekonomik kriz dönemlerindeki tespitleri, ekonomideki büyüme ile küçülmenin vergi gelirlerine yansımasının oldukça farklı olduğunu ortaya koydu.
Buna göre, ekonomideki 1 puanlık küçülme, vergi gelirlerini 4-5 puan düşürüyor. Buna karşılık, ekonomideki 1 puanlık büyüme, vergi gelirlerini 1,5 puan artırıyor.
VERGİ GELİRLERİNDE EROZYON
Türkiye ekonomisinde son dönem yaşanan daralma da, vergi gelirlerinde ciddi bir erozyona yol açtı. Yılın ilk çeyreğinde, KDV gelirleri, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 19,7 oranında geriledi. ÖTV gelirlerindeki düşüş de yüzde 7,6 oldu.
Aynı şekilde kurumlar vergisinde yüzde 6, gümrük vergisinde yüzde 17,5, harçlarda da yüzde 8,4'lük bir azalma meydana geldi.
Vergi alt kalemlerinde en yüksek gerileme, motorlu taşıtlar ve dayanıklı tüketim mallarından alınan özel tüketim vergisi ile ithalde alınan katma değer vergisinde gözlendi.
Motorlu taşıtlardan alınan ÖTV'deki düşüş yüzde 34,4'e ulaşırken, bu oran dayanıklı tüketim mallarında yüzde 32,2, ithalde alınan katma değer vergisinde ise yüzde 30,7 olarak gerçekleşti.
HEDEF ŞAŞTI
Bu arada 3 aylık tahsilatlar, çeşitli vergi kalemlerinde, yıllık hedefin oldukça gerisinde kalındığını da ortaya koydu.
Buna göre, ilk çeyrekte gelir vergisinde yıllık hedefin yüzde 20,9'u, kurumlar vergisinde yüzde 19,9'u, veraset ve intikal vergisinde yüzde 16,9'u, dahilde alınan KDV'de yüzde 20,8'i, ithalde alınan KDV'de yüzde 12,6'sı, ÖTV'de ise yüzde 17,7'si toplanabildi.
Yılın 3 ayında yıllık hedefe göre gerçekleşme oranı şans oyunları vergisinde yüzde 26,7, özel iletişim vergisinde yüzde 21,1, gümrük vergisinde yüzde 16,4, damga vergisinde yüzde 21,9, harçlarda ise yüzde 20,1 oldu.
Ocak ve Temmuz aylarında 2 eşit taksitte ödenen motorlu taşıtlar vergisinde ise ilk çeyrekte yıllık hedefin yüzde 25,9'u tutturuldu.
. 2008 2009 YILLIK HEDEF İLK ÇEYREKTE
VERGİLER (Bin TL) (Bin TL) (Bin TL) GERÇEKLEŞME ORANI
------------------ ---------- ---------- ------------ -----------------
Gelir Vergisi 8.547.468 9.439.310 45.253.023 20,9
Kurumlar Ver. 4.274.658 4.018.232 20.148.295 19,9
Veraset int. Ver. 16.008 20.736 122.548 16.9
Motorlu Taşıt.Ver. 1.620.769 1.685.709 4.700.000 25,9
Dahilde alın. KDV 4.218.208 4.154.995 19.973.859 20,8
Özel Tüketim Ver. 9.457.463 8.737.533 49.375.936 17,7
-Petrol ürünleri 5.535.510 4.907.648 - -
-Motorlu taşıtlar 922.967 605.824 - -
-Alkollü içki 495.871 476.462 - -
-Tütün mamulleri 2.227.935 2.551.073 - -
-Kolalı gazoz 33.826 32.708 - -
-Dayanıklı tük.mal. 241.354 163.818 - -
BSMV 906.206 1.092.060 4.100.000 26,6
Şans Oyunları Ver. 107.158 111.111 416.663 26,7
Özel İletişim Ver. 1.091.739 1.098.615 5.198.913 21,1
Gümrük Vergisi 695.907 573.816 3.507.979 16,4
İthalde alınan KDV 7.018.456 4.866.664 38.500.000 12,6
Damga Vergisi 967.313 1.040.173 4.717.000 22,1
Harçlar 1.312.371 1.202.552 5.970.002 20,1
18
10
6N391k.jpg)
