Kurban eti pişirmenin de bir adabı var! 

İyi kalite proteinin yanı sıra, yağ, çeşitli mineraller (özellikle demir, çinko, fosfor, magnezyum) ve vitaminleri (özellikle B12,B6,B1 ve A vitamini) de içerirler, ancak C ve E vitaminini içermezler. Bu nedenle etlerin sebzelerle birlikte pişirilmesi veya etlerin yanında sebzelerin de tüketilmesi sağlıklı beslenme için gerekli.
 
Kurban bayramında özellikle şişmanlık, kalp damar hastalığı, diyabet, hipertansiyon, mide rahatsızlığı v.b. sağlık problemi olan bireyler ve yaşlılar beslenmelerine dikkat etmeli. Yağlı etlerin doymuş yağ ve kolesterol içeriği daha yüksek olduğu için kalp-damar hastalığı, diyabet, hipertansiyonu olan bireyler kurban bayramında yağsız veya az yağlı etleri tercih etmeli, kısıtlı miktarlarda tüketmeli, aşırıya kaçmamalı.
Etler, sindirimi zor olan besinlerdir. Yeni kesilmiş hayvanların etlerindeki sertlik hem pişirmede, hem de sindirimde zorluklar yaratır. Bu nedenle özellikle mide barsak hastalığı olan bireyler kurban etlerini hemen tüketmemeli, buzdolabında birkaç gün beklettikten sonra, haşlama veya ızgarada pişirme yöntemiyle pişirerek tüketmeliler.
 
Foto: Shutterstock

Kurban etlerini nasıl pişirmeliyiz?
Etlerin pişirilmesinde haşlama ızgara gibi yöntemler tercih edilmeli, kızartmalardan kaçınılmalı. Çok yüksek ısıda uzun süre pişirme ve kızartma yöntemi çeşitli kanserojen maddelerin oluşumuna neden olabileceği için tercih edilmemeli.
 
Etlerin sebzelerle birlikte pişirilmesi besin çeşitliliğinin sağlanması, sebzelerde bulunan C vitamininin etlerde bulunan demirin emilimini artırması açısından sağlıklı bir yöntem.
Et ile yapılan yemekler kendi yağı ile pişirilmeli, ilave yağ eklenmemeli. Özellikle kuyruk yağı veya tereyağının et yemeklerinde kullanılmasından kaçınılmalı.
 
Etler ızgarada pişirilirken etle ateşarasındaki uzaklık eti yakmayacak, kömürleşme sağlamayacak şekilde ayarlanmalı.
Yüksek ateş yüzeydeki proteinlerin birdenbire katılaşarak, ısının etin iç kısmına ulaşmasını engeller. Etlerin iç sıcaklığı en az 75 C olmalı. Çok yüksek ısı dış yüzeyin yanmasına ve su kaybının fazla olmasına yol açarak besin öğesi kaybını artırır.
 
Etlerin haşlanarak pişirilmesi sağlıklı olmasının yanı sıra, ette olması muhtemel parazitlerin insana geçmesini de büyük ölçüde engeller. Barsak parazitlerinin yanında hayvan hastalıklarının insana geçmesi gibi istenmeyen sonuçların oluşmaması için veteriner kontrolünden geçmiş hayvan etleri tüketilmeli, kurbanlık hayvanların güvenilir yerlerden satın alınmasına dikkat edilmelidir.
 
Foto: Shutterstock

 
Etleri nasıl saklamalıyız?

Etleri büyük parçalar halinde değil, birer yemeklik olacak şekilde küçük parçalara ayrılarak, buzdolabı poşetine veya yağlı kâğıda sarılarak buzdolabının buzluk kısmında veya derin dondurucuda saklanmalıdır. Bu şekilde hazırlanan etler, buzlukta (-2 C ) birkaç hafta derin dondurucuda ise (-18 C) daha uzun süre saklanabilir.
 
Etler, kolaylıkla bozulabilen potansiyel riskli besinlerdir. Etlerin dondurulduktan sonra tekrar çözdürülmesi bazı mikroorganizmalar için üreme yeri oluşturur ve bu da sağlığımızı tehdit edebilir. Bu nedenle buzlukta saklanan etler buzluktan çıkartılınca yemek içinde tamamen kullanılacak şekilde parçalara ayrılarak buzluğa konulmalı, çözdürülen et hemen pişirilmeli, tekrar dondurulmamalıdır.
 
Foto: Shutterstock

 
Çözdürülmek istenen et, oda ısısında açıkta bırakılacak şekilde değil, yine buzdolabında çözünmesi sağlanmalıdır. Derin dondurucuda saklanan etin,buzdolabının sebzelik kısmının üstüne konularak çözünmesi beklenebilir.Çabuk çözünmesi amacıyla uygulanan kalorifer,soba üzer,nde çözdürme,oda sıcaklığında bekletme v.b.sakıncalı yöntemlerdir.
 
Bayram süresince dikkat edilmesi gereken noktalar

-Bayram boyunca artacak olan et tüketimiyle birlikte sebze tüketiminin de artırılması gereklidir.

-İkram amaçlı sunulan ağır hamur tatlılar ve çikolatalar yerine, sütlü ve meyveli tatlıları tüketmek ve porsiyon miktarını az tutmak sağlıklı seçim olacaktır.

-Bayram ziyaretleri sırasında artan çay ve kahve tüketimi aşırı miktarlarda olduğunda uykusuzluk, kalp ritm bozuklukları, mide problemlerine sebep olabilmektedir. Bu tür içeceklerin miktarlarına dikkat edilmelidir.

-2-2,5 lt. günde su tüketimine dikkat edilmelidir.

-Sabah mutlaka güne kahvaltı ederek başlanmalı, kahvaltı hafif ve her grup besin öğesini içerir nitelikte olmalıdır.

-Kurbanlık hayvanların iç organları(sakatat)kolesterol ve yağ miktarları fazla olduğundan tüketilmesi önerilmemektedir.

-Etlerin çok yağlı kısımları tüketilmemeli, hayvanın iç yağları yemeklere lezzet vermek amacıyla kullanılmamalıdır.

-Etler,kavurma ve kızartma yerine buğulama,haşlama,ızgara yöntemleri kullanılarak pişirilmelidirler.

-Sağlıklı yaşamın en temel kurallarından biri olan fiziksel aktivitenin artırılmasına bayram boyunca da dikkat edilmeli, günlük tempolu yürüyüşlere devam edilmelidir.


sözcü