Kamu Hisseleri Haraç Mezat Satılıyor İşte Sudan Ucuz Telekom!

Dünya para ve sermaye piyasaları global krizle sarsılırken ve her ülkede halka arzlar iptal edilirken, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (ÖİB) Türkiye'nin en değerli şirketlerinden Türk Telekom'daki (TT) kamu hisselerinin bir bölümünü daha 'apar topar' ve 'sudan ucuz' bir fiyatla satışa hazırlanıyor. Yarın satışı için ön talep toplanmaya başlanacak Türk Telekom'un yüzde 15 hissesinin yüzde 65'lik bölümü yabancı yatırımcılara 'kelepir ötesi bir fiyat'la gidecek.
Türkiye'nin en büyük halka arzlarından biri olması beklenen bu satışta hisselerin yüzde 30'luk bölümü küçük yatırımcı ve PTT ile Türk Telekom çalışanlarına, yüzde 3'ü alım gücü yüksek yatırımcılara, yüzde 2'si de yurtiçi kurumsal yatırımcılara ayrıldı. Halka arzın yüzde 65'lik kısmı ise yurtdışı yatırımcıların.
Halka arza aracılık edecek olan kurumların analistleri, Türk Telekom gibi büyük bir şirketin Türk ve dünya piyasalarının 'toz duman' olduğu bir dönemde halka arzının yanlış olduğu fikrinde birleşiyor. Analistlerin birleştiği bir başka konu ise fiyatının 'çok ucuz' olması.

Turkcell'e göre çok ucuz
Özelleştirme İdaresi yaptığı açıklamada TT için halka arz fiyatı olarak 3,90-4,70 YTL belirledi. Türk Telekom'un piyasa değeri her iki fiyatla (alt ve üst) yapılan hesaplamaya göre 13,5 milyar YTL ile 16,5 milyar YTL arasında. Buna karşın yine bir telekom şirketi olan Turkcell'in piyasa değeri ise son fiyatlarla 23 milyar YTL. Yani neredeyse bir katı. Halka arz fiyatına göre TT'nin Fiyat/Kazanç Oranı 6.5. Şu anda İMKB'de ortalama Fiyat/Kazanç 8.5-9 arasında değişiyor. Turkcell'in Fiyat/Kazançı ise 13,3. Yani buna göre de Türk Telekom bedavaya satılıyor.

Çok kârlı bir şirket
Her iki şirketin 2007 performansları da TT için neden 'sudan ucuza satılıyor' denildiğini açıkça ortaya koyuyor. 2,2 milyar YTL sermayesi bulunan Turkcell 2007 yılını 1,7 milyar YTL net kârla tamamladı. Oysa ki 3,5 milyar YTL sermayesi bulunan TT'nin aynı dönemdeki net kârı ise 2,5 milyar YTL. Altyapısını önemli ölçüde yenileyen ve bünyesinde 5 milyon ADSL abonesi barındıran TT'nin kârının önümüzdeki dönemde çok daha hızlı artması bekleniyor.
Bu arada Türk Telekom'un iştirak portföyünde Turkcell'in her geçen gün büyüyen rakibi Avea'nın yüzde 81 hissesinin bulunması da artı bir değer yaratıyor.

Neden ucuza satılıyor?
Türk Telekom'un düşük bulunan halka arz fiyatını şaşkınlıkla karşıladıklarını söyleyen analistler, 'neden bu kadar ucuz fiyata satılıyor' sorusuna şu yanıtları verdi:
"Telekom'un halka arz çalışması uzun süredir devam ediyor. İlk aşamada da bu tarz büyük arzlarda yurtdışı piyasalardan talep toplanır. Telekom'un da şimdiden yurtdışı satışı tamamlanmıştır. Yani ya yurtdışında yapılan temaslarda global kriz nedeniyle hiç talep toplayamadıkları için fiyatı bu kadar düşürmek zorunda kaldılar, ya da bu arzla birileri zengin ediliyor."
'Dünyada bu kadar derin bir kriz yaşanırken, neden TT gibi dev bir arz bu dönemde yapılıyor' sorusuna ise analistler şu yanıtları verdi:

Neden şimdi satılıyor?
"Ya birilerini zengin etmeye çalışıyorlar, ya da hükümet gelir anlamında çok sıkıştı. Türkiye son yıllarda yüksek cari açığını ya doğrudan yabancı sermaye yatırımları yada portföy yatırımlarıyla karşılıyordu. Ancak dünyada yaşanan global krizle birlikte likidite bolluğu ortadan kalktı daha da önemlisi paranın maliyeti arttı. 2008 yılı 2007 yılı kadar kolay olmayacak. Hükümet kaynak yaratmak zorunda olduğunun farkında. Bu kaynağı da evinin en güzel eşyasını örneğin gümüşleri ucuz fiyata satarak karşılama yolunu seçmiş olabilir."
Halk arzda ön talep toplama süreci yarın başlayacak ve 29-30 Nisan'da devam edecek. Kesin talepler ise tahminen 7-8-9 Mayıs arasında toplanacak. İlginin yoğun olması halinde ki buna kesin gözüyle bakılıyor halka arz oranı yüzde 15'ten, yüzde 17,25'e çıkarılacak.
Hisseler İMKB'de tahminen 15 Mayıs'ta işlem görmeye başlayacak. Yatırımcılar ön talep döneminde para yatırmadan sadece kaç adet hisse alabileceğini bildiriyor, ancak ön talepte bulunulan miktar hiçbir şekilde kesin talep için taahhüt anlamına gelmeyecek.

Yüzde 7 iskonto var
Edinilen bilgiye göre, halka arzda ön ve kesin talepte bulunan yatırımcılara yüzde 7'ye varan oranlarda iskonto yapılacak. Türk Telekom'un halka arzında da gruplara göre farklı miktar ve iskonto oranları ile taksit imkânları sağlanıyor.
Buna göre halka arzın yüzde 30'u küçük yatırımcılara ayrılıyor. Bu kesim en fazla 1999 adet hisse için başvurabilecek. Yine aynı grup içinde yer alan PTT ve Türk Telekom çalışanlarına ise 20 bin adet başvuru imkânı sağlanacak.
Bu gruba ön talep ile aynı miktarda kesin talepte bulunmaları halinde yüzde 7 iskonto ve dört taksit imkânı veriliyor. İkinci gruptaki alım gücü yüksek bireysel yatırımcılar kategorisindekilere ise arzın yüzde 3'ü ayrılacak. Buna göre en az 2 bin adet başvuru yapanlara ön talep ile aynı miktarda kesin talep vermeleri halinde yüzde 5 iskonto ve iki taksit imkânı sağlanacak. Sadece kesin talepten hisse alanlara ise yüzde 2 iskonto yapılacak ancak taksit yapılmayacak.

Suudi fiyatı 20-22 milyar dolar
Türk Telekom'un ikincil halka arzında fiyatın ne denli düşük belirlendiğinin en büyük göstergesi hâkim ortak Oger Telecom'un yüzde 35 oranındaki hissesinin Saudi Telecom'a satışı sırasında Türkiye'nin kamunun ortak olduğu en önemli şirketlerinden birine biçilen değer.

Rekabet onayladı
Taraflar Rekabet Kurumu'nun da önceki gün onayladığı satış işleminde Türk Telekom'un piyasa değerini 20-22 milyar dolar civarında olduğu konusunda mutabık kalmışlar.
Yani bünyesinde en iyi finans uzmanlarını çalıştıran, en iyi yatırım bankalarından danışmanlık hizmetleri alabilen Saudi Telecom eğer Özelleştirme İdaresi Başkanlığı'nın belirlediği değer doğruysa söz konusu bu operasyonda ciddi bir kazık yemiş oldu.
Eğer Saudi Telecom'un ödediği bedel doğruysa Türk Telekom sudan ucuz bir fiyata gidiyor.

Oger Telecom üç yılı boşa geçirmiş!
Hâkim ortak Oger Telecom, Türk Telekom'un yüzde 55 hissesini Hazine'den Temmuz 2005'te 6 milyar 550 milyon dolara satın almıştı. O fiyatla Türk Telekom'un değeri 11.9 milyar dolara denk geliyordu. Aradan yaklaşık üç sene geçti. Türk Telekom daha az personelle, o günden daha verimli çalışan, 5 milyon ADSL (internet) abonesi olan, güçlenen Avea'nın yüzde 81'inin sahibi (O dönemde İş Bankası ve Telecom Italia ortaklığı nedeniyle bu oran yüzde 46 idi) ve altyapı yatırımlarını önemli ölçüde tamamlamış bir şirket haline geldi.
Ancak bugün hisseler halka arzdaki üst sınırdan satılsa bile şirketin değeri 12 milyar 650 milyon dolar ediyor. Yani şirketin değerini arttıran bunca yatırıma rağmen fiyat çok ucuz kalmış ve bir başka deyişle Oger Telekom üç yılı boşa geçirmiş bulunuyor!

Gelir hedefi 2 milyar dolar
Halka arz edilecek hisse adedi ek satışlar dahil 603 milyon 750 bin adet olacak ve bunun karşılığında da Özelleştirme İdaresi'nin kasasına 1,81-2,18 milyar dolar taze kaynak girecek.

RADİKAL