EGEBANK KARARI 3 AYDA NASIL DEĞİŞTİ 

Egebank'tan doğan borçların tahsili için Şevket Demirel'in şirketi Göltaş çimento şirketine el konulmasına ilişkin davada Danıştay, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) aleyhine karar verdi.

Fon, bu hafta karara yeniden itiraz edecek. İdari Dava Daireleri Kurulu'nun aynı konu hakkında 2006 yılında, iki farklı yorumda bulunduğu ortaya çıktı. Şevket Demirel, fonun Göltaş'ın yönetimini devralmasına itiraz etmiş ve banka ile ilişkisinin olmadığını öne sürmüştü. İdari Dava Daireleri Kurulu, Nisan 2006'daki kararında Demirel'in Egebank'ın ortağı olduğunu beyan etmişti. Ancak Demirel'in itirazı üzerine aynı delillere rağmen üyelerin büyük bir kısmının aynı kaldığı daire 3 ay sonra Demirel'in sorumlu olmadığı kararına varmıştı.

13 Nisan 2006: Danıştay'a göre Şevket Demirel, Egebank'ın yönetiminden sorumlu.

Danıştay'ın 13 Nisan 2006 tarihli kararında, Egebank'ın iştiraki olduğu Şevket Demirel Holding'in hisselerinin devri hakkında Türk Ticaret Kanunu'nun 415'inci maddesine göre görüş bildirdi. Buna göre, Şevket Demirel'in sorumlu olmadığının kabul edilmesi için hisselerin devrinin şirkete, üçüncü şahıslara bildirilmesi ve genel kurulun onayına sunulması gerekiyor.

25 Temmuz 2006: Danıştay'a göre Şevket Demirel, Egebank'ta ortak değil.

Karar metninde, Egebank davasında baba Demirel'in Murat Demirel'le birlikte imzaladığı noter onaysız, tarihsiz, 'Şevket Demirel Holding AŞ Hisse Devir Sözleşmesi' başlıklı yazıda, şirkete ait 150 milyon 700 bin YTL değerindeki senetlerin 17 Mart 1997 yılında devredildiği; ancak işlemin holdinge bildirilmediğine dikkat çekiliyor. Hisse devrinin Mart 1997, Mart 1998 ve Nisan 1999'daki genel kurullarda temsil edilmediği vurgulandı. Murat Demirel'in Egebank yönetim kurulu başkanı sıfatıyla Hazine Müsteşarlığı'na verdiği mal bildiriminde de yer almayan hisse devri ancak Temmuz 1999'daki genel kurul toplantısında temsil edildi. Bu yüzden mahkeme, satın alma işleminin yapıldığı Mayıs 1998'den Temmuz 1999'a kadar Şevket Demirel'in Egebank'ın hissedarı ve dolaylı ortağı kabul edilmesi gerektiği kanaatine vardı. 13 Nisan 2006'daki görüşmede kurul üyeleri, banka kaynaklarından para aktarılıp aktarılmadığının belirlenmesine ilişkin bilgi ve belgeleri isteyerek fonu haklı buldu. Mahkeme, Demirel'in yürütmenin durdurulma talebini reddetti.

Büyük bir çoğunluğunu aynı üyelerin oluşturduğu İdari Dava Daireleri Kurulu, 25 Temmuz 2006'daki kararında ise bir öncekinden farklı bir madde ile durumu yorumlayarak Şevket Demirel'in sorumsuz olduğuna karar verdi. İlk kararda 415'inci maddeyi dikkate alan üyeler, bu kez 360'ıncı maddeden yola çıkarak bu hükme vardı. Halbuki bu madde hisse devriyle ilgili değil, pay sahiplerinin şirket işlerine yönelik haklarının genel kurullarda kullanılmasına ilişkin düzenlemeleri ihtiva ediyor. Kurul, 360'ıncı maddeye göre hamiline yazılı hisse senedi sahiplerinin şirket genel kurulunda oy kullanmak zorunda olmadıklarını; ancak oy kullanmak isterlerse bunları belgelendirip şirkete verme mecburiyeti bulunduğunu kaydetti. Bu durumda Şevket Demirel'in hisseleri devrettiği oğlunun holding genel kuruluna katılmamasının, senetlerin devredilmediği anlamına gelmediği hükmüne vardı. Şevket Demirel'in hisseleri devrettikten sonra holdingin genel kurul toplantılarına katılmadığına dikkat çekilerek, nisandakinin tam tersine baba Demirel'in 4 Mayıs 1998'de satın alınan Egebank'ta doğrudan veya dolaylı olarak yönetimde yer almadığı ve ortak sıfatını taşımadığı görüşüne yer verildi. Kurul, 25 Temmuz 2006'da yürütmenin durdurulmasını kararlaştırdı. 22 Aralık 1999'da el konulan Egebank, faiziyle birlikte Hazine'ye yaklaşık 4 milyar dolarlık yük getirdi. Danıştay'ın 19 Temmuz 2007'deki kararıyla tahsilat 'imkânsız' hale geldi.

TMSF bu hafta yeni delillerle itiraz ediyor

Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF), 'hukuka aykırı olma veya telafisi imkansız zararların oluşturulması şartlarının gerçekleşmediği'nden yola çıkarak Danıştay'a bu hafta itiraz dilekçesi verecek. Fon yönetiminin dilekçesinde Demirel ailesinin Göltaş'ı kötü yönettiği, usulsüz işlemler yaparak diğer grup şirketlerine kaynak aktarıldığına dikkat çekiliyor.

Edinilen bilgiye göre, fon yönetimi, bu kararla 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'na aykırı davranıldığını ifade edecek. Dilekçede yürütmenin durdurulmasının hangi sebeplerle gerçekleştiğine dair hiçbir gerekçenin ileri sürülmediğine de dikkat çekildi. Şirketin yönetim ve denetiminin iadesi halinde kamu alacağının tahsilinin imkansız hale geleceğini vurgulayan TMSF avukatları, Demirel ailesinin şirketi kötü yönetip zarara uğrattığını belirtiyor. Buna örnek olarak da 'Kurumlar Vergisi'ne ilişkin Maliye Bakanlığı'nın hesap uzmanları tarafından yapılan incelemelerde 2001'den 2004'e kadar çimento üretiminde yarı mamul olarak kullanılan ve satışı da yapılan klinker adlı ürününün satışından elde edilen gelirler eksik beyan edilmiş. Şirketin kayıt defterlerinin düzensiz tutulduğu' ifadelerine yer verildi.

TMSF'nin mahkemeye sunduğu bazı deliller:

• 1- Şevket Demirel, mahkemedeki savunmasında kendi adını taşıyan holding hisselerinin yüzde 68,5'ini 17 Mart 1997'de oğlu Yahya Murat Demirel'e devrettiğini söylemişti. Ancak, holdingin 14 Nisan 1998 tarihli vergi beyannamesinde yüzde 68,5'lik hissenin sahibi olarak Şevket Demirel görünüyor.
• 2- Egebank Anonim Şirketi'nin hisselerini Demirel ailesine devreden Hüseyin Bayraktar, mahkemedeki ifadesinde bankayı Şevket Demirel'e bizzat sattığını açıkça ifade etti.
• 3- TMSF'nin ele geçirdiği not defterinde Şevket Demirel'e ait şu ifadeler yer alıyor: Sadece Şevket Demirel Holding var, onu da soyduk, gerekirse öderiz. (23 Mart 1998) Not defterinde Demirel, banka alma hedefini ise şöyle anlatıyor: "İyi bir (senaryo kurdum.) Önce Ağa ile konuştum. Kötü hali, 'ŞD'nin oğlu, S.D.'nin yeğeni bankalar dolandırmış' diye yazarlar. S.D -yazsınlar daha önce yazmadılar mı?"
• 4- Egebank Yönetim Kurulu Üyesi Aydoğan Semizer, Kasım 2000'de mahkemeye verdiği ifadede Şevket Demirel'in banka alımında bizzat yer aldığını belirtmişti.
• 5- İştirakleri arasında Egebank'ın da yer aldığı Şevket Demirel Holding adına alınan tüm kararlarda başta Göltaş Yönetim Kurulu Başkanı Şevket Demirel olmak üzere Göltaş'ın yönetimindeki kişilerin imzaları var. Demirel, bankanın yönetim kurulu üyelerine ödenecek tutarlardan iş başvurularına kadar hemen her konu ile bizzat ilgilendi.
• 6- Egebank AŞ'nin halkla ilişkiler bölümü tarafından İngilizce olarak hazırlanan tanıtım kitapçıklarında Egebank; Şevket Demirel Holding, Göltaş, Orma ve diğer firmalar ile birlikte Demirel Grubu içinde gösteriliyor.
• 7- 'The Şevket Demirel Group' başlıklı tanıtım kitapçıklarında da finans bölümünde Egebank hakkında bilgilere yer veriliyor. Aynı kitapçıkta Göltaş'ın da tanıtımı yapılıyor.
• 8- Almanya'da yayınlanan reklam filminde Egebank'ın arkasındaki büyük güç olarak Isparta'nın en köklü sanayi kuruluşları olan Göltaş, Orma, Gölbeton ve Elmataş gibi Şevket Demirel'e ait şirketler gösteriliyor.
• 9- Uluslararası denetim şirketi Churchward Associates Limited tarafından hazırlanan Egebank raporunun yönetim bölümünde, Şevket Demirel başkanlığında 8 üyenin bulunduğu bu üyelerin ikisinin aile ferdi olduğu yazıyor.
• 10- Fona devredilen Egebank ile ilgili tüm resmi kayıtlar, 30 Haziran 2005'te TMSF'nin el koyduğu Göltaş'ın gizli kasasından çıkmıştı. Kasada Şevket Demirel Holding'e ait evrak da bulunmuştu.