BİNALARI ÖLÜLERE DENETLETMİŞLER! 

Deprem riskinin yüksek olduğu 19 ildeki binaların teknik incelemesini ve mevzuata uygunluğunu kontrol etmekle yükümlü olan yapı denetim şirketlerine ilişkin incelemeler, "denetim skandalı"nı ortaya çıkardı. Geçen yılın 12, bu yılın ilk 6 ayında 4 firmanın, vefat eden denetçilerini binaları hâlâ denetliyormuş gibi gösterdiği saptandı. Bayındırlık ve İskân Bakanlığı, firmaların "ölülere denetlettiği" onlarca bina hakkında soruşturma başlattı.

Bayındırlık ve İskân Bakanlığı Yapı İşleri Genel Müdürlüğü, kaçak yapılaşmayı ve depreme dayanıksız bina inşasını engellemesi gereken yapı denetim firmalarını denetledi. Bazı denetçilerin denetlemekle sorumlu olduğu inşaatın yerini dahi bilmediği belirlendi.

Bakanlık 2007'de 304, 2006'da 382 yapı denetim firmasını inceledi. Geçen yıl ve bu yılın ilk 10 ayında mevzuata aykırı hareket eden toplam 205 firmanın faaliyeti yasaklandı. 31 firmanın yapı denetim belgesi iptal edildi.

Yasaklama gerekçeleri arasında ruhsatsız bina yapımına göz yummak, yapının mevzuata uygun olup olmadığını denetlememek, arazinin zemin yapısını ve uygulama projelerini incelememek, idareye gerekli raporları vermemek, sahte imza kullanmak ve vefat eden denetçileri proje başında göstermek yer aldı.

Mevcut Yapı Denetim Kanunu ve ilgili yönetmeliklere göre, denetçi, mühendis ve mimar vefat ettiğinde ya da herhangi bir başka gerekçeyle yapı ile ilişkisi kesildiğinde 3 gün içinde bildirilmesi ve 30 gün içinde boş kalan görevin doldurulması gerekiyor.

İncelemeye göre, 2006'da 12, 2007'de 4 firma vefat eden denetçileri zamanında bildirmedi. Söz konusu denetçileri görev başında gösteren firmalara ve kusurlu olan bakanlık personeline ilişkin dosyalar Teftiş Kurulu'na sevk edildi. Firmaların sorumluluğunda olan binalar incelemeye alındı.

Bakanlığın yapı denetimleri sırasında, gerekli evrakı sağlayarak yapı denetim belgesi alan denetçilerden birinin görme engelli olduğu ortaya çıktı.

Bakanlık, bu kişinin denetim belgesini iptal etti ve bu görevli tarafından onaylanan binaları incelemeye aldı.

752 firma faaliyette

Bayındırlık ve İskân Bakanlığı verilerine göre, aralarında Adana, Ankara, Antalya, Düzce, İzmir, İstanbul ve Kocaeli'nin de bulunduğu 19 ilde toplam 752 yapı denetim firması faaliyet gösteriyor. En fazla yapı denetim firmasının bulunduğu şehir 277 firma ile İstanbul... İstanbul'u 195 firma ile Ankara, 61 firma ile İzmir takip ediyor. 19 ilde toplam 13 bin 159 denetçi, 10 bin 222 yardımcı kontrol elamanı görev yapıyor.