Euro değer kaybederken, dolar neden değer kazanıyor? 

Normal koşullarda euro TL karşısında, dolardan daha değerliyken son günlerde iki kur birbirine yaklaşmaya başladı. Euro, dolar karşısında düşüşünü sürdürüyor. Euro/dolar paritesi 28 Nisan'da, 1,05'in altına düşerek son 5 yılın en düşük seviyesini gördü. Öte yandan dolar da euro ve diğer kurlar karşısında değer kazandı. Tera Yatırım'ın şef ekonomisti Enver Erkan, doların euro ve gelişmekte olan para birimleri karşısında değer kazanmasını Fed'in önümüzdeki hafta faiz artışına gitmeyi düşünmesine bağladı.

Erkan, "ICE dolar endeksi (dolar ve diğer beş büyük kurun paritesini gösteren endeks), geniş dolar kazançları ve yüksek oynaklıklar arasında yirmi yılın en yüksek seviyesine yaklaşıyor" diyerek doların değer kazanmasını "ABD verileri ve kazanç raporlarından önce doların güç göstergesi" olarak niteledi. 

Erkan, AB para birimi euroda Ukrayna savaşı ve Rus gaz arzı konusundaki endişelerin devam ettiğini belirterek "Bununla birlikte ivme satışları ve opsiyon satın almaları nedeniyle euro/dolar 1,05 altına doğru geriledi. Euro ve ABD getirileri arasındaki fark büyüdükçe paritedeki diplerin yenilenmesi kaçınılmaz olacaktır" dedi.

'RUS GAZI KESİLMESİ İLE EURO BÖLGESİNDE DURGUNLUK ENDİŞESİ'

Bilindiği üzere Rusya Devlet Başkanı Putin'in Polonya ve Bulgaristan’a artık ruble üzerinden doğalgaz ödemesi kabul edeceği kararı üzerine bu iki ülkeye doğalgaz akışı durdurulmuştu. Yalova Üniversitesi Ekonomi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Baki Demirel, Rus gazının kesilmesi ile Avrupa’da ekonomik durgunluk endişelerinin ABD'den yüksek olduğunu söyledi.

Demirel “Euro Bölgesi'nde hem durgunluğun devam etmesi hem de yüksek enflasyon endişeleri arttırdı. Dolar şu anda güvenli liman” dedi. Öte yandan ABD Merkez bankası Fed’in olası faiz artırma kararı nedeniyle piyasaların dolara pozisyon aldığını ifade ederek “Dolar şu an daha cazip halde” dedi.

'TÜRKİYE'NİN İHRACATI OLUMSUZ ETKİLENEBİLİR'

Euro Bölgesi'nin Türkiye'nin ana ihracat pazarı olduğuna dikkat çeken Erkan, bu durumun Türkiye'nin ihracat rakamlarına olumsuz yansıyacağını ifade etti. Erkan şöyle dedi: "Rus gazının kesilmesi Avrupa’da ciddi bir sanayi yavaşlamasına neden olacaktır. Resesyon tehditlerinin arttığı bir ortamda bu durum ihracat talebini olumsuz etkileyebilir." 

Yüksek emtia fiyatları ve ihracatta artan aşağı yönlü risklerin cari açığın da yükselmesine sebebiyet verebileceğini söyleyen Erkan, "Euro Bölgesi’nde sanayi eğilimleri biraz yavaşlayabilir" değerlendirmesinde bulundu. Erkan, Ukrayna–Rusya savaşının belirsizlikleri ve girdi teminini zorlaştırmasının global büyüme ve ana ihracat pazarımız Euro Bölgesi ekonomisi üzerindeki baskı yaratabileceğini aktardı. Bu durumun da ilerleyen dönemde yurt içi üretim ve ihracat tarafında aşağı yönlü riskleri artırabileceğini ifade etti. 

'İTHALAT MALİYETİ ARTIYOR'

Erkan, enerji maliyetlerindeki artışın son dönemdeki belirleyici etkilerinin olduğunu vurguladı. Ekonomist, "Bu seneki ani fiyat değişimlerinde ise, enerji fiyatlarında doğalgaz fiyatlarındaki brent petrol fiyatının çok üzerinde bir oranda katlanmanın bu etkiyi çok daha öteye taşıması söz konusudur" dedi. 

Baki Demirel, Türkiye'nin ihracatı genellikle Euro Bölgesi'ne yaptığını, ithalatın da dolar üzerinden gerçekleştirildiğini söyledi. Demirel euronun dolar karşısında değer kaybetmesi ile ihracat gelirlerimizin azaldığını, ithalat maliyetlerin arttığını söyleyerek “Bu durum AB’nin bizden ucuza mal edinmesini ve kendi vatandaşlarının refahlarını arttırmasını sağlıyor” dedi.

KUR KORUMALI MEVDUAT'IN KURA ETKİSİ NASIL OLDU?

Enver Erkan kurun yukarı yönlü hareketli olduğunu söyleyerek, KKM nedeniyle bu artışın daha kademeli olacağını söyledi. Erkan "TCMB'nin son adımları rezerv artırıcı olduğundan aynı zamanda kurun dengede kalmasına yardımcı olacaktır" dedi. Baki Demirel ise KKM'nin Merkez Bankası'na rezerv kazandırıcı bir araç olduğunu, kurun ufak bant hareketlerinde artışı önleyebileceğini söyledi.