DOĞALGAZ KRİZİ KAPIDA AVRUPA DİKEN ÜSTÜNDE!

Ekonomik kriz nedeni ile sıkıntılı günler yaşayan Ukrayna'da ocak ayında gerçekleşecek cumhurbaşkanlığı seçimleri yaklaşırken gündemde Rus doğalgazıyla ilgili tartışmalar var.

Ekim ayı borcunu Gazprom'a son anda ödeyerek krizin eşiğinden dönen Kiev, şimdi de Ukrayna Cumhurbaşkanı Viktor Yuşçenko'nun Gazprom'un 8 milyar dolar ceza kesebileceği iddiaları ile sarsıldı. Yuşçenko, 'Turuncu Devrim' ortağı ve yeni dönemde rakibi Başbakan Yulia Timoşenko'nun Rusya Başbakanı Vladimir Putin'le geçen yıl sağladığı anlaşmanın ülkenin çıkarlarını tehlikeye attığını iddia etti.

Ukrayna Beşinci Kanal'a açıklamada bulunan Yuşçenko, "Anlaşmada öngörülen miktar kadar tüketmediğimiz için Gazprom 7,8 milyar dolar ceza kesebilir. Tüm dünya Rusya ile Ukrayna arasında sorun yaşanıp yaşanmayacağı ile ilgili her ayın ilk haftasını bekliyor. Tükettiğimiz doğalgazın yarısını borçla ödedik." eleştirisi getirdi.

Mevcut anlaşmaya göre Kiev'in her ay tükettiği doğalgaz miktarının bedelini bir sonraki ayın ilk yedi gününde ödemesi gerekiyor. Aksi durumda ceza ve faiz işliyor. Diğer taraftan Rusya, tüm tüketicilere uyguladığı 'al ya da öde' prensibini Ukrayna için uygulamıyor. Ancak bunun sadece sözlü olması, cezanın uygulanmayacağı ile ilgili yazılı bir garantinin olmaması Ukrayna yönetimini endişelendiriyor.

Ukrayna Başbakanı Timoşenko, Eylül ayında Rusya Başbakanı Vladimir Putin'le görüşmesinde alınmayan miktar için ceza uygulanmayacağı garantisi almıştı. Yuşçenko, yazılı anlaşmaya göre cezaların hesaplandığını, sözlü anlaşmaların yazılı hale getirilmesi gerektiğini savunuyor.

Rusya, Ukrayna'nın diğer ülkelere örnek olmasından endişe ediyor

Rusya'nın sözlü anlaşmayı yazılı hale getirmemesinin, diğer Avrupa ülkelerinin de bu anlaşmayı gerekçe göstererek tüketmedikleri doğalgazın parasını ödemekten kaçabilecekleri endişesinden kaynaklandığı kaydediliyor. Bir diğer iddia da, Rusya'nın Ukrayna Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde istemediği bir liderin seçilmesi durumunda cezaları uygulamaya koyacağı yönünde.

Rusya, Avrupa sevkıyatının yüzde 80'ini Ukrayna üzerinden gerçekleştiriyor. Alternatif hatlar 'Kuzey Akım' ve 'Güney Akım' için muhtemel tarihler 2013-2015. Ukrayna, ekim ayı bedeli olan 500 milyon doları son anda ödeyerek yeni bir krizi önledi. Ancak Ukrayna Başbakanı açıklamasında, Yuşçenko'nun ödemeleri bloke ettiğini iddia ederek, tartışmalara yeni bir boyut kazandırdı.

Ukrayna'da 17 Ocak'ta gerçekleşecek Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Yuşçenko ve Timoşenko'nun yanı sıra Rusya yanlısı Bölgeler Partisi lideri Viktor Yanukoviç de aday. Timoşenko'nun önde götürdüğü seçimlerde hiçbir adayın ilk turda yüzde 50'nin üzerinde oy alarak Cumhurbaşkanı seçilmesi beklenmiyor.