Borsada Yeni Dönem 

İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda (İMKB) yapılan işlemlerde Ekim ayından itibaren köklü değişiklikler yapılacak. Hisse senetleri işlem gören hisse sayısına göre A, B, C olmak üzere 3 gruba ayrılacak, hisselerde işlem yapan aracı kurumlar artık görülemeyecek ve verilen emir iptal edilebilecek

Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı Vedat Akgiray, hisse senedi piyasasında uygulanmaya başlayacak olan işlem emri iptali ve hisse fiyat adımlarının küçültülmesi uygulamalarıyla birlikte işlem hacimlerinde artış beklediklerini, ancak alım satım işlemlerinde tarafların gösterilmeyecek olmasının ise ilk etapta işlem hacminde bir düşüş yaratabileceğini söyledi.

Akgiray, “Halka Arzlar ve Raporlama: Kamuyu Aydınlatma Yoluyla Piyasanın Düzenlenmesi” konferansı sonrasında yaptığı değerlendirmede, “Uygulamaların bazıları işlem hacimlerinde artış, bazıları daralma getirebilir. Fiyat aralığı ve emir iptallerine yönelik uygulama artış getirir. Alıcı ve satıcı tarafların görülmemesi ise ilk etapta bir düşüş yaratabilir. Ama uzun vadede hepsi piyasanın sağlıklı çalışması ve hacmi artırmaya yönelik adımlar” dedi.

Şeffaflık değil çıplaklık kalktı

Emir iptalinin olanaklı kılınmasıyla birlikte işlem hacminde de artış beklediklerini ifade eden Akgiray, “Çünkü yatırımcı daha rahat emir verebilecek. Eskiden satış emrini iptal edemediği için bir de bunun karşısına alış emri veriyordu, işlemler birbirini götürsün diye. Şimdi ‘Nasıl olsa emir iptal şansım var?’ diyerek daha rahat emir verecektir, bu da hacmi artıracak. Fiyat adımının daraltılmasına yönelik uygulamayla da hisselerde sürekli fiyat yapısı olacak. Bu da likiditeyi artırıcı bir unsur olduğu için hacim artacaktır” değerlendirmesinde bulundu.
SPK Başkanı Vedat Akgiray 8 Ekim’de uygulamaya girecek alış ve satış işlemini gerçekleştiren kurumların kimliklerinin görülememesi uygulamasına ilişkin bir soruyu Akgiray, “Biz şeffaflığı değil çıplaklığı kaldırıyoruz” dedi.
Bu konuda çeşitli eleştirilen geldiğini belirten Akgiray şunları kaydetti:

“İMKB’nin aldığı bu karar bizce çok yerinde. Birkaç gün tartışırız, ondan sonra piyasalara çok olumlu etki yapacağına eminiz. Finansal araçların ticaretinin, o finansal araçları üreten şirketlerin ekonomik artı- eksileriyle ölçülmesi lazım. Firmaların hisse senedi, isminden bağımsız sanal bir ortamda o işin ticaretini yapmak oynamaktır. Bu 15 yıldır böyle yapılıyormuş. Bundan sonra yapılmayacak, çok yerinde bir karar. Ya bu iş doğru yapılsın ya da doğru yapılsın. Çünkü, arası yok. Bazı sorgulanmayan irrasyonel yapıların kırılması lazım. ’Bu firmanın fiyatı artıyor, alalım, şunlar da alıyor...’ Ne firması o fasulye mi üretir, bilgisayar mı üretir, kâr etmiş mi, zarar etmiş mi, batmış mı bakmadan ’bak alıyorlar, alalım...’ Finans piyasalarının varoluş sebebi bu değil...”

İMKB’de neler değişecek?

1- Emir iptali yapılabilecek

İMKB Yönetim Kurulu, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından verilen onay doğrultusunda hisse senetleri piyasasında emir iptalinin koşulsuz olarak serbest bırakılmasına ilişkin uygulamanın 8 Ekim 2010 tarihinden itibaren başlatılmasına karar verdi.

2- Fiyat adımları küçültülüyor

Hisse senetlerinde daha önce ertelenen fiyat adımlarının küçültülmesi uygulaması, 1 Kasım’dan itibaren aşamalı olarak devreye alınacak. Buna göre, 1 Kasım 2010 Pazartesi gününden itibaren geçerli olacak birinci aşamada; 1 kuruşun üzerindeki fiyat adımları yarı yarıya küçültülecek. Üyelerin genel mektup aracılığıyla detaylı olarak bilgilendirilmesini takiben yapılacak teknik çalışmaların ve testlerin tamamlanmasının ardından hisse senetlerinde baz fiyatı 2.5 TL’ye, borsa yatırım fonlarında ise baz fiyatı 5 TL’ye kadar olacak şekilde oluşturulacak ilk kademede fiyat adımı 1 kuruş yerine 0.5 kuruş olacak.


3- İşlem yapan kurum bilinemeyecek

Hisse senetleri piyasası alım satım sisteminde gerçekleşen işlemler sorgusunda yer alan işleme taraf üye kodları ve aktif emir sorgusunda yer alan karşı üye kodlarının seanslar süresince gösterilmeyecek. Veri yayın kuruluşlarına gönderilen gerçekleşen işlemler, alıcı ve satıcı taraf bilgisi olmadan gönderilecek. Açıklamada, “Üyelerimiz tarafından seans sonlarında alınan işlem defterlerinde karşı üye kodları yer almayacaktır. Karşı üye kodlarının gösterildiği işlem defterleri üyelerimiz tarafından T+1 günü, gün sonunda alınabilecektir. Söz konusu uygulama 08 Ekim 2010 tarihinden itibaren devreye alınacaktır” denildi.

4- Hisseler A, B, C gruplarına ayrılacak

1 Ekim’de hisselerin dolaşımdaki paylarına göre A,B,C listeleri yayımlanacak. 3 ayda bir yapılacak değerlendirmelerle oluşturulacak A,B,C gruplarına ilişkin listeler İMKB ve KAP internet sayfalarında sürekli olarak yer alacak.

5- İşlem saatleri değişiyor

C grubunda yer alan Gözaltı Pazarı hisselerinin işlem saatleri, 1 Ekim’den itibaren tek fiyat yöntemi uygulamasının başlaması ile birlikte 14:00-17:30 olarak uygulanacak. Yani Gözaltı Pazarı hisseleri ikinci seans boyunca, iki kez emir toplama/tek fiyat belirleme uygulamasına tabi olacak. Diğer C grubu hisseleri her iki seansta da işlem görebilecek, ikisi 1. seansta, ikisi 2. seansta olmak üzere, günde dört kez emir toplama/tek fiyat belirleme uygulamasına tabi olacak Gözaltı Pazarı’nda daha önce 14.20-15.00 olarak uygulanan sürekli müzayede saatleri, 1 Ekim tarihinden itibaren tek fiyat-emir toplamada 14.20-17.25, tek fiyat fiyat belirlemede 17.25-17.30 saatleri olarak uygulanacak.

1 Ekim sığ hisseler için milat olacak

İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) Başkanı Hüseyin Erkan, işlem yapan kurumların açıklanmamasına yönelik yeni uygulamayla ilgili olarak, “Şeffaflık ortadan kalkmayacak, sadece aracı kurumların kimlikleri açıklanmayacak. Bu kirli ve manipüle edilen bir bilgiydi. ‘Kim alıyor’a göre yatırım yapılabiliyordu” dedi. Sığ hisseler konusundaki bir soru üzerine ise Erkan, şu bilgileri verdi:

“1 Ekim o konuda milat. 1 Ekim’de A, B, C listeleri yayımlanıyor, tamamen hisselerin dolaşımdaki paylarına göre yeni düzenlemeler yapılıyor. SPK ile çalışıldı. Daha böyle özellikle gözetim amaçlı yapılan bazı çalışmalar sonucunda A,B,C listeleri yayımlanacak. Ona istinaden de tek fiyat yöntemiyle işlem görecekler var. Onun haricinde de daha orta boyuttaki likiditeye sahip olan şirketlere, piyasa yapıcılık sistemini getiriyoruz. Dolayısıyla yeni uygulamalar olacak. 8 Ekim itibarıyla emir iptali ve işlem yapan kurumların kimliklerinin görülmesi ortadan kalkacak. 1 Kasım itibarıyla da fiyat adımlarının daraltılması devreye girecek.”

Erkan, borsadan çıkmak isteyen şirketlere yönelik düzenlemeye ilişkin olarak da şu ana kadar bu konuda şirketlerden resmi bir başvuru almadıklarını bildirdi.
Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’nın (TPAO) halka açılma planına ilişkin olarak Hüseyin Erkan, şunları söyledi:
“TPAO gibi kamu ağırlıklı şirketlerin piyasaya gelmesiyle birlikte biz yine 10 binlerce yeni yatırımcının kazanılacağını düşünüyoruz. İşlem hacmine çok büyük faydası olacak. Bu yıl halka arzlarda 30’u geçmeyi umuyoruz. Şu anda inceleme aşamasında olan 7-8 şirket bulunuyor.”

VATAN