100 Çiftten 15’ini Etkiliyor! 

Erkek kısırlığına yol açan nedenleri başlıca iki ana grupta toplamanın mümkün olduğunu belirten Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Senai Aksoy, bu nedenleri; “Spermin sayı ve kalitesini etkileyen üretim bozuklukları ve spermi dışarıya taşıyan kanallardaki tıkanıklıklar gibi yapısal bozukluklar” şeklinde özetliyor.

SPERM ÜRETİM BOZUKLUKLARI
Erkek kısırlığı vakalarında spermin üretim ve olgunlaşma bozukluklarının en sık rastlanılan durum olduğunu vurgulayan Aksoy, “Üretim bozukluğu sperm sayısından kaynaklanabilir. Kadın yumurtasının döllenmesini engelleyen sorun, sperm hareketlerinin zayıflığı veya sperm şekillerinin (morfoloji) anormalliği ile de ilgili olabilir. Erkeğin sperminin normal kabul edilebilmesi için sayısının en az 15 milyon/ml, hareketli sperm oranının %30 ve yapısal olarak normal sperm oranının %4'ün üzerinde olması gerekir” diyor.

Sperm değerlerinin yukarıda belirtilenin altında olması halinde doğal yollardan gebe kalmanın belirgin şekilde zorlaştığının altını çizen Dr. Aksoy, sperm hücrelerinin üretimi ve olgunlaşmasını olumsuz yönde etkileyen faktörleri şöyle sıralıyor:
İltihabi hastalıklar: Bazı bakteri ve virüsler erkekte yumurtalık iltihabına sebep olur. Yumurtalıklarından iltihabi bir hastalık geçiren erkeklerin yaklaşık %25'inde kısırlık problemi oluşur. Hormon bozuklukları: Sperm ve erkeklik hormonu olan testosteron hormonunun üretimi beyin sapından salgılanan iki hormon (FSH ve LH) tarafından kontrol edilir. Bu hormonların salınımına ait bozukluklar erkek kısırlığının %2 - 5'inden sorumludur.
Çevresel problemler: Kanser tedavisi için kullanılan ışın ve ilaçlar sperm üretimini bozabilir.

ÜREME ORGANLARINDAKİ YAPISAL BOZUKLUKLAR
Spermin üretim yeri olan testislerden dışarı çıkmasını engelleyen tam veya kısmi tıkanıklıklar da kısırlık nedeni olabiliyor. Bu tıkanıklıklar doğuştan olabileceği gibi sonradan bir enfeksiyona bağlı olarak da gelişebiliyor. Testis bölgesinden geçirilmiş bir cerrahi müdahale de tıkanıklığın nedenleri arasında.

Erkeklerin sadece %10-15 gibi az bir kısmında kısırlık sebebinin tanımlanabildiğini söyleyen Aksoy, çoğu erkekte sperm yapımının neden bozulduğunu açıklamanın mümkün olmadığını belirterek şu bilgileri veriyor: “Bilebildiğimiz sebepler (varikosel, kabakulak vs) ancak kısır erkek grubunun çok az bir kısmında problemi açıklamamızı sağlamaktadır. Özellikle sperm yapımının genetik kodlarla kontrol edildiğinin ve bazı genetik problemlerin sperm yapımını olumsuz yönde etkilediğinin belirlenmesi, erkek kısırlığının altında yatan sebeplerin anlaşılabilmesi açısından çok faydalı olmuştur. Daha önce sebep bulamadığımız bazı problemlerde altta yatan sebebin genetik hatalar olduğunu ortaya koyabilmekteyiz.”

ntvmsnbc