BBC News’den Ruth Alexander haberine göre; Bulgaristan'ın batısındaki Pernik'in köylerinde eşine az rastlanır biriyle karşılaşıyorum: Stoyan Evtimov. Onu özel kılan geleneksel kıyafeti değil, 30'lu yaşlarında köyde yaşaması.
"Birlikte büyüdüğüm arkadaşlarımın tümü çoktan buraları terk etti" diyor.
Çoğu genç Bulgar gibi, onlar da çalışmak için kentlere ve kasabalara gitmişler.
Stoyan ise köyde iş bulabildiği için kendini şanslı hissediyor. Grubuyla geleneksel müzik yapmanın yanı sıra müzik festivalleri düzenliyor. Amacı düğün müziğini ve köyü canlandırmak.
Bulgaristan'ın 7 milyon olan nüfusunun 2050'de 5 milyona düşmesi bekleniyor
Ama o bile köy hayatını sürdürülemez buluyor:
"Ne bu köyde ne de çevre köylerde evlenecek biri bulmak imkansız, çünkü hiç genç yok. Birini bulmamın tek yolu kente gitmek.
"Köyden ayrılmak benim için çok üzücü ve zor olacak ama bir noktada bunu yapmak zorundayım."
Kolektif çiftçilik sistemi bitince göç hızlandı
Bulgar köyleri on yıllardır insansızlaşıyor.
İkinci Dünya Savaşı'nın ardından ülkeyi yöneten komünistler kolektif çiftçilik sistemini getirmişti. Tarım işçileri yeni fabrikalarda iş bulabiliyordu.
Komünizmin ardından 1989'da kolektif çiftçilik sonlandı ve köyden kente göç hızlandı.
Çok sayıda Bulgar yalnızca köylerini değil, ülkelerini de terk etti.
1989'da Bulgaristan'da neredeyse 9 milyon insan yaşıyordu. Bugün ise 7 milyon civarında. 2050'de bu sayının 5,5 milyondan az olması bekleniyor. Yüzyılın sonuna geldiğimizde ise nüfus bugünkünün yarısı olabilir.
Dükkanlar, okullar, duraklar kapanıyor
Bu göçün nüfusu azaltan bir etkisi daha var: Genç yetişkinler ülkeyi terk ettiği için doğurganlık oranı da düştü.
Köyde bir dükkan işleten Stefka, burada son bebeğin 10 yıl önce doğduğunu hatırlıyor. Küçük kız şimdi annesiyle Kıbrıs'ta. Stefka'nın iki oğlu da kente göç etmiş.
Müşterilerinin büyük çoğunluğu 60 yaşın üzerinde. Raflarda çok fazla ürün yok, çünkü fazla müşteri de yok. Bu yüzden dükkanı kapatmak zorunda kalabileceğinden endişeleniyor.
Dağın daha üst kısımlarındaki köylerde dükkanlar kapanmış durumda. Tıpkı okullar ve otobüs durakları gibi.
Kalotinsi köyünde yaşayan 70 yaşındaki Boyan "Bu köyde 600 kişi yaşardı. Şimdi 13 kişi kaldık. Bazıları mezarda, bazıları kentlerde" diyor.
Stanka nine, sokağında yaşayan tek kişi
Smirov Dol köyünde Stanka Nine adıyla bilinen Stanka Petrova, kıvrılarak ilerleyen dağ yolunda oturmuş, sabırla bölgenin seyyar bakkalını bekliyor.
"Bu köyde doğdum ve buranın kalabalık günlerini hatırlıyorum. Eğlenceli, güzel bir hayattı. Gençler, yaşlılar…" diyor ve şimdi seyyar bakkalı beklediği yerin eskiden köydekilerin buluşup dans ettiği yer olduğunu anlatıyor:
"Şimdi köyde kimse kalmadı, bu yüzden bugün böyle bir şeyin olması imkansız.
"Örneğin bu sokak eskiden kalabalık bir yerdi. Şimdi yalnızca ben yaşıyorum."
Terk edilmiş ve harabeye dönmüş binalara Bulgaristan taşrasında sıklıkla rastlamak mümkün
Yalnız hissediyor mu? "Tabii ki yalnızım. Çok zor" diyor gözlerinde yaşla.
Kalotinsi ve çevresine haftada üç gün uğrayan bir seyyar bakkal var.
Bakkalı orta yaşlı Atanas ve Lili Borisov çifti işletiyor.
Kamyonetlerinde ekmekten yoğurda, biradan sigaraya ve hatta ilaçlara kadar her şey var. Kışın dağ yolları karlarla kaplansa da 10 yıldır hiçbir seferi aksatmamışlar.
"Buralarda az insan yaşadığı için hepsiyle arkadaşız, bu yüzden onlara elimizden geldiğince yardımcı olmak istiyoruz" diyor Lili.
Atanas ve Lili'nin seyyar bakkalı Bulgaristan'ın batısındaki köylere haftada üç defa uğruyor.
Köylüler tarafından çok sevildikleri aşikar olsa da Lili müşteri sayılarının ve dolayısıyla kârlarının sürekli olarak azaldığını söylüyor:
"Müşterilerimizi normalde bizi bekledikleri yerde göremeyince endişeleniyoruz. Özellikle de kışın.
"Bir keresinde de buluşma noktasına geldiğimizde bir müşterimizin cesediyle karşılaşmıştık."
Hükümetten teşvikler
Hükümet azalan nüfusa karşı doğum oranını artırmak istiyor ve bunun için çeşitli yöntemler deniyor. Bunların arasında doğurganlık tedavisi masraflarına destek olmak, çocuk bakımı hizmeti ve mortgage desteği de bulunuyor.
Bir diğer teşvik ise diğer ülkelerde yaşayan etnik Bulgarların ülkeye dönmesine yönelik.
Ama etnik Bulgarlar dışında kimseyi istemiyorlar.
Bulgaristan Başbakan Vekili Valeri Simeonov, ülkenin nüfusunu göçmenlerle artırma fikrine karşı çıkıyor
"Bulgaristan'ın eğitimsiz sığınmacılara ihtiyacı yok" diyor Bulgaristan Başbakan Vekili Valeri Simeonov. Kendisi, koalisyon hükümetinin parçası olan göçmen karşıtı Birleşik Yurtseverler'in lideri.
Simenov'a göre Bulgar toplumu eğitimli ve kalifiye göçmenleri de kabul etmez:
"Göçmenlerin farklı kültürleri, farklı dinleri ve hatta farklı günlük alışkanlıkları var. Ve Tanrı'ya şükürler olsun ki Bulgaristan Avrupa'ya yönelik göçmen akınına karşı kendisini en iyi savunan ülkelerden biri oldu."
Simeonov, Bulgaristan'ın Türkiye sınırına inşa etmekte olduğu 260 kilometre uzunluğundaki dikenli telin göçmenlerin cesaretini kırdığını söylüyor.
Tırnovacık'taki yeni dikenli teller Türkiye'den gelmek isteyen göçmenler için zorlu bir engel
Göç kabul edilmiyor
Avrupa Komisyonu verilerine göre Bulgaristan, Avrupa'ya son iki yılda gelen göçmenlerin yalnızca 50'sini kabul etti.
Bulgar hükümetinin ülkenin nüfusunu artırmak için göçü geçerli bir yöntem olarak görmediği açık.
Hükümetin Bulgar bebeklerin sayısını artırmak için çok sayıda fikri olsa da köylerdeki halk, siyasetçilerin sözlerini eyleme geçirmediğini düşünüyor.
Dağlardan inmeden önce, nüfusu 600'den 13'e inen Kalotinsi köyünden Boyan ile tekrardan karşılaşıyorum.
70 yaşındaki Boyan, halkın siyasetçiler tarafından yüzüstü bırakıldığını düşünüyor
"Yüzüstü bırakıldık" diyor ve ekliyor:
"Herkes tarafından terk edildik, hem yöneticiler hem de Tanrı tarafından.
"Siyasetçiler bizim için hiçbir şey yapmayacak. Hepsi kendi çıkarlarının peşinde. İnsanları umursamıyorlar, özellikle de köylerdeki yaşlıları. Gençleri de umursamıyorlar çünkü gençler artık yurt dışında.
"Yani siyasetçiler kimseyi umursamıyor ve Bulgar devleti yok oluyor."
Yorumcuların dikkatine… • İmlası çok bozuk, • Büyük harfle yazılan, • Habere değil yorumculara yönelik, • Diğer kişilere hakaret niteliği taşıyan, • Argo, küfür ve ırkçı ifadeler içeren, • Bir iki kelimelik, konuyu zenginleştirmeyen, yorumlar KESİNLİKLE YAYIMLANMAYACAKTIR. |
Bunlar da ilginizi çekebilir...