Annelik Keyfini Yaşatmıyor 

Hamileliğin hem fiziksel hem de ruhsal açıdan ‘yüklü olmak’ anlamına geldiğini vurgulayan Psikiyatri Uzmanı Dr. Bilal Ersoy, hamileliğin son dönemlerinde ilk sinyallerini veren ve doğumdan sonra doruğa ulaşan lohusalık depresyonuna dikkat çekti.

Dr. Ersoy, içinde bir canlının büyümesinin verdiği sorumluluğun anne adayında kaygı yarattığını belirterek, hamileliğin bir yanıyla müthiş, bir yanıyla da endişe uyandıran bir süreç olduğunu söyledi. Öte yandan anne olmanın, kadının kendi annesi ve ailesiyle olan çatışmalarını, kendi çocukluk anılarını harekete geçirdiğini kaydeden Ersoy, kadın algısında önemli değişiklikler yaratan süreçle birlikte gelişebilen annelik hüznü ve lohusalık depresyonu hakkında şunları aktardı:

“Gebelikle ilgili üzeri örtülen en önemli duygulardan biri kayıp duygusudur. Anne olmak kadınların yaşadığı en büyük doyumlardan biri olmakla birlikte; önemli ve geri dönülmez bazı kayıplara da yol açar. Öncelikle ‘biricik olma’ algısı değişir. Kadın için artık ‘annesinin kızı’ olma rolünün önüne ‘çocuğunun annesi’ olma rolü geçecektir. Eşinin ‘biriciği’ değil, ‘biriciklerinin annesi’ olacaktır. İlk yıllarda daha yoğun olmak üzere kadın, ömür boyu sürecek bir sorumluluğun altına girecek, kendini bazı alanlarda kısıtlanmış hissedecektir. Anne olmak ‘genç-ergen’ olmaktan vazgeçip ‘olgun kadın’ olmak anlamına da gelir. Gençlikteki bazı ihtimallerin kaybedildiği hissi yaşanabilir. Bebeğin dünyaya gelmesi ile bu çatışmalar somutlaşır. Tüm bu psikolojik etmenler ve hormonal değişiklikler nedeniyle gebelik süresince ve doğum sonrasında ruhsal değişiklikler ve bozuklukların görülme riski artar. En sık görülen ve birbiriyle karışan iki durum ise annelik hüznü ve lohusalık depresyonudur.”

İKİ HAMİLELİKTEN BİRİNDE ANNELİK HÜZNÜ GÖRÜLÜYOR
Annelik hüznü, ‘doğum sonrası erken dönemde görülen, geçici ve kendi kendini sınırlayan ruhsal bir tablo’ olarak tanımlanıyor. Doğum sonrası ilk birkaç gün içinde başlayıp iki hafta içinde kendiliğinden yatışabiliyor. En sık görülen belirtiler ise huzursuzluk, memnuniyetsizlik, duygularda ani değişiklik, ağlama, anksiyete ve uykusuzluk. Bebeğe karşı duygu eksikliği, bakım vermede veya emzirmede isteksizlik, eşe tahammülsüzlük gibi sorunlar da belirtilere eşlik edebiliyor.

Annelik hüznünün ortalama iki anneden birinde görüldüğünü, başlangıcının doğum sonrası östrojen ve progesteron düzeylerinin ani düşüşü ile eşzamanlı olması nedeniyle hormonal faktörlerin sorunda önemli rol oynadığını belirten Dr. Ersoy, tetikleyici unsurları; “Bireysel psikolojik faktörler, daha önce geçirilmiş ruhsal hastalıklar, gebelik öncesi premenstrüel sendrom ve ilk doğum, risk faktörleri arasındadır. Çoğu kez çiçeği burnunda anneyi desteklemek yeterli olur, genellikle tedaviye ihtiyaç duyulmaz. Ancak annelik hüznü, lohusalık depresyonunun öncüsü olabilir” şeklinde açıkladı.

BEBEĞİNİZ SİZİN İÇİN MUTLULUK KAYNAĞI DEĞİLSE…
Depresyonun en sık 20-45 yaşları arasında görüldüğüne dikkat çeken Ersoy, “Araştırmalar, gebelik öncesi ruhsal hastalık öyküsünün, evlilik-ilişki problemlerinin, beklenmedik veya istenmeyen gebeliğin, özürlü-sağlıksız bebeğin, çeşitli nedenlerle bebekten ayrı kalmanın, evli olmamanın, ergenlik gebeliklerinin, sosyoekonomik zorlukların, annelik hüznü ve lohusalık depresyonunun görülme sıklığını artırdığını göstermiştir” dedi.

İLAÇ TEDAVİSİ SAKINCALI OLABİLİR
Doğum sonrası hem anne hem de bebek için kritik bir dönem olduğundan lohusalık depresyonunun hızla tedavi edilmesi gerektiğine değinen Ersoy, “Birçok ilaç anne sütüne geçtiği için ilk aşamada psikoterapi ve aile desteğini harekete geçirmek hedeflenir. Depresyon şiddetliyse ve destekleyici tedavi yetersiz kalıyorsa, kar-zarar ve risk analizi yapılarak, uygun ilaçlarla emzirme devam ederken veya emzirme kesilerek ilaç tedavisi uygulanabilir” diye konuştu.

Psikiyatri Uzmanı Dr. Bilal Ersoy, yeme-içmesi kesilmiş, hareket edemeyen, kararlı intihar düşüncesi olan ve gerçeklikle bağı kopmuş ağır vakalarda ise EKT yönteminin (elektrokonvulzif terapi) uygulandığını sözlerine ekledi.

NTVMSNBC