İlber Ortaylı: İmparatorlarının namusunu koruyamadılar 

İlber Ortaylı, geçmişte de çeşitli müzelerden benzer soygunların yapıldığını ifade ederken, "Daha birkaç sene evvel British Museum’u kendi çalışanları soymuştu. Şimdi de Fransa’da büyük bir soygun... İmparatorlarının namusunu koruyamadılar. Adamın tacı, tahtı, hatta iç çamaşırları(!) da gitmiştir" dedi.

İLBER ORTAYLI'NIN YAZISI ŞÖYLE:

Çalınan tarihi eserler

Daha birkaç sene evvel British Museum’u kendi çalışanları soymuştu. Şimdi de Fransa’da büyük bir soygun. Bağdat Müzesi’nin yağmalanışını hatırlayın. Avustralya’nın görgüsüzleri Kahire Müzesi’ni tavandan deldirip eser çaldılar. Parthenon’dan kaçırılan kabartma ve heykeller, British Museum’un en ilginç bölümünü oluşturuyor. Eserimize ve tabiatımıza sahip çıkalım. Hepsi bundan ibarettir. Turizmle kültürü ayırmanın zamanı gelmiştir.

“Türkler ve doğulular eski eserlerini koruyamazlar. Onlar ancak bizim ebedî abidelerimizde korunur.” Fransız İhtilali’nden beri müzeler halka açık. Yalnız hiç fazla övünmesinler; asıl halka açık müze uygulamasını ilk gerçekleştiren Roma’da II. Pius’tur.

Eserleri korumayı bilmedikleri açık. Daha birkaç sene evvel British Museum’u kendi çalışanları soymuştu. Şimdi de Fransa’da büyük bir soygun... İmparatorlarının namusunu koruyamadılar. Adamın tacı, tahtı, hatta iç çamaşırları(!) da gitmiştir. Bunlar onarmak bahanesiyle, II. Selim’in türbesindeki çinileri soyan adamlardır. Tabii Osman Hamdi Bey’in de bu işte biraz günahı vardır.

ESERLER ASIL YERİNDE GÜZELDİR

Bağdat Müzesi’nin yağmalanışını hatırlayın. İşgalci Amerikan hödükleri, Eski Şark’ı kazdıklarını iddia ederek ülkeyi yağmaladılar. Bu arada tabii insanların Mezopotamya’daki zenginliğini de yağmaladılar. İş azdı; Avustralya’nın görgüsüzleri Kahire Müzesi’ni tavandan deldirip eser çaldılar. “Allah’tan bu kadarı fazla.” dendi. Çobanlara da firavunlar müzesini kaptırmaya insanlığın niyeti yoktu. Parthenon’dan kaçırılan kabartma ve heykeller, British Museum’un en ilginç bölümünü oluşturuyor. Topkapı Sarayı Müzesi müdürüyken Atina’da Parthenon Müzesi’ni ziyaret ettiğimde “Böyle bir müze varken, British Museum’un eserleri tutması yanlış ve usulsüz” dedim. Haklıydım, her şey yerinde güzeldir; Pergamon Altarı Bergama’nın üstünde, Mısır piramitlerinden çalınanlar Mısır’ın ortasında, Elgin Mermeri denen Parthenon kalıntıları da Yunanistan’daki asıl yerinde güzeldir.

YAZININ TAMAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYINIZ