ABD'ye veto kararı! Zelenski toprak tavizine kapıyı kapattı 

Bloomberg ve Axios’un aktardığı bilgilere göre, Trump’ın savaşı bitirmek için hız verdiği diplomasi trafiğinde ABD’li müzakereciler Ukrayna’ya güçlü güvenlik garantileri önerdi. Ancak aynı paket, savaş sonrası hatların yeniden çizilmesi ve Ukrayna’nın bazı bölgelerden çekilmesi gibi “acı” bir toprak başlığını da içeriyor. Zelenskiy yönetimi, güvenlik garantilerindeki ilerlemeye rağmen toprak konusunda geri adım atmayacağını vurgularken, taraflar Berlin temaslarını “verimli” diye tanımlasa da anlaşmanın kilit maddesi hâlâ çözülebilmiş değil.

ABD basınında yer alan haberlere göre, Washington’un Berlin’de yürüttüğü yeni diplomasi trafiğinde Ukrayna’ya “NATO’nun 5. maddesine benzer” güvenlik garantileri sunulurken, müzakerelerin en sert düğümünün “toprak” başlığında kaldığı bildirildi. ABD Başkanı Donald Trump da pazartesi günü yaptığı açıklamada müzakereyle savaşın bitmesine “hiç olmadığı kadar yaklaşıldığını” söylerken, Ukrayna’nın “zaten kaybettiği” topraklara atıf yaparak Kyiv üzerindeki baskı tartışmalarını büyüttü.

BERLİN’DE İKİ GÜN, İKİ BAŞLIK: GÜVENLİKTE İLERLEME, TOPRAKTA ÇIKMAZ

15 Aralık Pazartesi günü Berlin’de devam eden görüşmelerde, Trump’ın özel temsilcisi Steve Witkoff ve Trump’ın damadı Jared Kushner’in Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile temaslarını sürdürdüğü, tarafların “güvenlik garantileri” başlığında ilerleme kaydettiği ancak “toprak” meselesinde anlaşmazlığın sürdüğü aktarıldı. AFP’nin aktardığı bilgilere göre ABD tarafının, barış görüşmelerinin şartı olarak Ukrayna’nın Donbas’tan çekilmesini istediği, Kyiv’nin ise bunu “kırmızı çizgi” olarak gördüğü ifade edildi.

Reuters’a konuşan kaynaklara göre Trump yönetimi, mevcut taslak çerçevede Ukrayna’ya güçlü “Article 5-like” yani NATO’nun kolektif savunma maddesine benzetilen güvenlik garantileri sunulabileceğini dile getiriyor. Ancak aynı temaslarda, Ukrayna’nın toprak başlığında taviz vermesi gerektiğine dönük mesajların da masada olduğu belirtiliyor.

MERZ: NOEL’E KADAR ATEŞKES, TAMAMEN RUSYA’YA BAĞLI

Berlin’deki diplomasi trafiğine ev sahipliği yapan Almanya Başbakanı Friedrich Merz’in, ABD’nin güvenlik garantileri önerisini “dikkate değer” bulduğu ve bir anlaşmaya Noel’e kadar varılmasının “tamamen Rus tarafına bağlı olduğunu” söylediği aktarılıyor.

Aynı haberlerde, NATO Genel Sekreteri Mark Rutte ve Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in de görüşme takviminde yer aldığı, Berlin’in “yüksek güvenlikli bölgeye” çevrildiği bilgisi de paylaşıldı.

Axios’un daha önce ulaştığını duyurduğu taslak metne ilişkin haberinde ise, güvenlik garantisinin NATO’nun 5. maddesi prensiplerine “uyarlanmış” bir çerçeve olarak kurgulandığı; ayrıca doğuda demilitarize bir hat öngörüldüğü ve Donbas başlığının taslağın en tartışmalı unsurları arasında olduğu belirtilmişti.

SÜREÇ NASIL İLERLEYECEK?

ABD basınında yer alan değerlendirmelerde, Berlin’deki temasların ardından çalışma düzeyinde teknik toplantıların ABD’de devam edebileceği; tarafların “güvenlik garantilerinin nasıl işleyeceği” ve “savaş sonrası kontrol hatları” üzerinde harita bazlı ayrıntılara gireceği ifade ediliyor.