"Türkiye, Libya'da çatışma tarafı değil" 

AFAM Başkanı Kavas’a göre de Türkiye Libya’da çatışma tarafı değil ve bir an evvel barış masasına oturulmalı.

Libya’da General Halife Hafter’e bağlı güçler tarafından Türk vatandaşı 6 denizcinin alıkonulduktan sonra serbest bırakılmasının ardından gözler iki ülkedeki gelişmelere çevrildi.

Muammer Kaddafi’nin öldürülmesinin ardından siyasi istikrarın sağlanamadığı Libya’da, iktidar mücadelesi yaşanıyor. İki hükümetli bir yapının yer aldığı ülkede, General Hafter “Libya Ulusal Ordusu”yla ülkenin doğusunu kontrol altında tutarken, ülkenin batısında ise Birleşmiş Milletler (BM) destekli güçler yer alıyor. Hafter’i Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri, (BAE) Suudi Arabistan’ın desteklediği bilinirken, Türkiye ise BM ve uluslararası alanda tanınan Trablus merkezli “Ulusal Mutabakat Hükümeti”ni meşru olarak kabul ediyor. 

'VATANDAŞLARIMIZIN REHİN ALINMASI BÜYÜK BİR CÜRETKARLIK'

Yaşanan son gelişmeleri ve Türkiye’nin tutumunu Sputnik’e değerlendiren AK Parti Genel Başkan Danışmanı Prof. Dr. Yasin Aktay, Libya’da Türkiye’nin desteklediği ulusal ittifak hükümetinin BM’nin tanıdığı bir hükümet olduğunu belirterek, “Türkiye Libya’da resmi hükümetle iş birliği içinde” dedi. Hafter yönetimini ise “işgal kuvveti” olarak tanımlayan Yasin, “Bu darbeci hükümet tek varlığını silahlı gücünden alan bir yapı. Mısır, BAE tarfından da finanse edilen, bölgede darbeler yoluyla istedikleri yerde operasyonlar yapmaya çalışan, belli sivil güçleri parayla destekleyip meşru yönetimleri bertaraf etmeye dönük faaliyetler yapmaya çalışan nitelikleri var” dedi.

Yaklaşık iki ay önce Hafter güçlerince yapılan ve sonuç alınamayan saldırının ardından Türkiye’nin duruşu bahane edilerek, suçlandığını kaydeden Aktay, Hafter’in sözcüsü aracılığıyla Türkiye’yi düşman olarak gördüğü açıklamalarını anımsattı. Aktay, Türkiye’nin buna karşı tepkisinin sert olduğunu ifade ederek, “Vatandaşlarımızın rehin alınması başlı başına büyük bir cüretkarlık ama bunun devam ettirilemeyeceği anlaşıldı ve serberst bırakıldılar” dedi.

'TÜRKİYE’NİN DURUŞU DEĞİŞMEYECEK'

Türkiye’nin duruşunun değişmeyeceğini kaydeden Aktay, şöyle devam etti:

“Hafter güçleri, para ile silah altına alınan güçler. Hafter’e de bir bağlılıkları yok. Ancak Trablus’daki yönetim, belli ilkeler etrafında, toplumsal karşılığı olan, meşru bir yapı. Tüm dayanakları dış güçler olan bir yapının tutunma şansı yok. Libya’nın bütünlüğü, istikrarı, toplumun tamamını kuşatacak bir çözüm zaten var, yürüyor. O da (Hafter) çok istiyorsa partisini kursun, halkını ikna etmeye çalışsın, demokrasiye güvensin, toplumuna güvensin eğer varsa. Toplumuna değil de başka güçlere güveniyorsa, silahlara güveniyorsa eninde sonunda işlemiş olduğu insanlık suçu dolayısıyla yargılanacağını bilmesi gerekiyor ve şu anda iş o noktaya doğru gidiyor, birçok uluslararası mahkemeye şikayet edildi ve yargılanmaktan da kurtulamayacak bu durumda.

Türkiye, Libya’nın geleceğinde, Libya halkının güvenliğini, huzurunu, bağımsızlığını ister, Türkiye’ye bile bağımlı olmasını istemez. Türkiye’nin bölgede tavrı böyle olmuştur; Suriye için de, Irak için de, Yemen için de aynı şeyi istemiştir. Ülkeyi bölebilecek her türlü girişime karşı tavrımız nettir. Ülke bütünlüğünü bölecek hiçbir girişime sıcak bakmamız söz konusu değil.”

'AB İLKELERİNE SADIKSA FRANSA’YI YARGILIYOR OLMALI'

AK Parti Genel Başkan Danışmanı Aktay’a göre Hafter’e “arka çıktığı” bilinen Fransa’ya ise Avrupa Birliği tarafından ciddi bir tepki gösterilmeli. Aktay, “AB gerçekten ilkelerine sadıksa Fransa’yı bundan dolayı yargılıyor olması lazım şu an. Hafter’in darbe yapabilmek için yüzlerce sivil insanı öldürmüş olduğu çok açık, AB bu duruma sessiz kalacaksa bundan sonra insan haklarıyla ilgili konuşmamalı” dedi. Doğu Akdeniz’deki enerji kaynakları mücedelesine işaret eden Aktay, “Uluslararası sömürünün yeni bir versiyonu ile karşıkarşıyayız ve bunun bir meşruiyeti yok. Biz bu tarz bir uluslararası kasoa karşı çıkıyoruz” dedi.

AFAM BAŞKANI: ULUSLARARASI CAMİANIN CİDDİ DESTEĞİ OLMASAYDI TRABLUS HÜKÜMETİ AYAKTA DURAMAZDI

Afrika Araştırmacıları Derneği (AFAM) Başkanı, İstanbul Medeniyet Üniversitesi’nden Prof. Dr. Ahmet Kavas’a göre de Türkiye’nin Ulusal Mutabakat Hükümeti’yle olması, uluslararası arenadaki genel tavrı desteklemesinden kaynaklanıyor. Kavas, “General Hafter faaliyetleri ise özellikle bazı ülkeler tarfından tam desteklenirken, Mısır, BEA öne çıkıyor fakat Avrupa’da bazı ülkeler ise Fransa gibi ne tarafta olduklarını çok net ifade etmiyorlar. Hem AB üzerinden mutabakat hükümetini destekliyorlar ama diğer taraftan da Hafter, hem Fransa’da hem İtalya’da kabul görüyor. Kendi toplumlarınca da bu tutum eleştiriliyor. Her iki tarafı desteklediğiniz zaman ‘çatışmaya devam’ anlamına geliyor” diye konuştu.

AFAM Başkanı Kavas’a göre Hafter’in tüm taraflar tarafından kabul görmesini beklemek ise kolay değil. Trablus hükümetine olan uluslararası desteğe dikkat çeken Kavas, “Uluslararası camianın ciddi bir desteği olmasaydı Trablus hükümeti şimdiye kadar ayakta duramazdı. Burada bir Mısrata gerçeği var. Mısrata’nın çok güçlü bir temsili söz konusu, kilit noktada bir şehir. Şu anda Trablus’un korunmasında Mısratalıların ciddi bir etkisi olduğu söyleniyor” dedi.

'HAFTER’İN TRABLUS’U ELİNE GEÇİRMESİ DURUMUNDA KRİZ BİTMİŞ OLMAYACAK'

Kavas’a göre burada “Türkiye ise çatışma tarafı değil ve Suriye ve Irak’ta olduğu gibi ülkelerin mevcut sınırlarının korunmasından yana.” Türkiye’nin pozisyonu açısından da bir yalnızlaşmanın söz konusu olmayacağını, Türkiye’nin “uluslararası camianın desteklediği” siyasi bir otoritenin yanında durduğunu belirten Kavas, şöyle devma etti:

“Şu anda Libya’nın çok uluslu şirketler tarafından paylaşılması noktasındaki kavga maalesef halka yansıyor ve Libya zarar görüyor. Bu sebeple Trablus şehri büyük bir baskı altında ancak General Hafter’in Trablus’u eline geçirmesi durumunda Libya’daki kriz bitmiş olmayacak. Aylardır şehri zorladılar ve Mutabakat Hükümeti’nin güvenlik birliklerince Hafter’in şehre girişi önlendi ve yakın çevredeki Giryan gibi yerlerde de etkinliğini artırdı. Burada önemli olan sadece Türkiye’nin değil uluslararası camianın çatışmayı körüklemek değil, çatışmanın bir an evvel barış masasına oturularak çözülmesidir.”