Aytun Çıray: Montrö anlaşması tartışmaya açılacak 

Böyle bir uluslararası tartışmaya yol açacak olan Kanal İstanbul’u savunmanın basiretsizlik olduğunu ve taşları yerinen oynatacağını belirten Çıray’ın açıklaması şöyle:      

BOĞAZ TRAFİĞİ GİTTİKÇE AZALIRKEN YENİ KANALA NE GEREK VAR?

“Recep Tayyip Erdoğan’ın hayali olan ve Erdoğan’ın çılgın projesi diye adlandırılan Kanal İstanbul projesi bize göre tam anlamıyla dış mihrakların ekmeğine yağ sürme projesidir. Boğazlardaki trafiğin önüne geçmek amacıyla yapılması planlandığı söylenmektedir. Ancak, boğaz trafiğinin üç yıllık blançosuna bakıldığında 2017 yılında 42.978, 2018 yılında 41.103, 2019 yılında 30.352 gemi boğazdan geçmiş, yani her geçen yıl boğaz trafiği azalmıştır. Hazırlanan ÇED raporunda göre de son 10 yılda trafiğin gitgide azalmaktadır.”

Projeye gemilerin boğazı kullanma sebebi açısından bakılırsa İstanbul Boğazı 30 km, Kanal İstanbul 45 km olduğundan bir avantaj söz konusu değil, geçişler ücretli olacaksa hiç avantajlı değil diyen Çıray şöyle devam etti: “Peki zaten geçiş için bir alternatif varken, bahane edilen trafik veya mesafe kısaltma gibi bir işe yaramazken ve dünyada yolu kısaltan değil uzatan tek kanal olacak olan bu kanal neden yapılacak? Bu kimin işine yarayacaktır?”

ÇANAKKALE ŞEHİTLERİ RDOĞAN’I AFFETMEZ

İYİ Parti Milli Güvenlikten Sorumlu Başkan’ı Aytun Çıray, Kanal İstanbul projesi ile boğazdan geçişler için imzalanan Montrö Antlaşması’nın ikinci bir kanal açıldığı zaman bozulması veya değiştirilmesi kesinlikle gündeme getirileceğini; Montrö antlaşmasının esasen savaş zamanı çok önemli olacağını, çünkü savaş zamanlarında tüm geçişler için inisiyatifin Türkiye’ye bırakılması uygulama ve denetleme yetkisi vermekte olduğunu ve bu tür yetkilerin benzer statüdeki kanal ve boğazlardan hiçbirine verilmediğini hatırlattı.

Çıray, “Kanal İstanbul’un hayata geçmesiyle birlikte ilgili diğer devletlerin ‘yeni bir durum hasıl oldu’ gerekçesiyle yüksek ihtimalle Montrö’yü tartışmaya açmaları ve büyük bir mücadele ile elde ettiğimiz avantajları yok etmek için ellerinden geleni yapacakları açıktır. Süveyş, Panama, Kiel kanallarındaki gibi tüm ticari ve savaş gemilerine barış ve savaş durumunda tam serbesti gündeme getirecektir. Bu durumda Türkiye; taraf olsun olmasın, boğazlar ve Marmara denizi dolayısıyla olası krizlerde ganbot diplomasisine, yani Boğaz’da hasım tarafı caydırma amaçlı savaş gemileriyle karşılaşabiliriz. Peki Çanakkale’de şehit olanlar niye şehit oldular? Kana İstanbul’da diretmesi halinde Çanakkale Şehitleri Sayın Erdoğan’ı affetmezler.”

ABD: MONTRÖ ANTLAŞMASININ ÖMRÜ DOLDU

“Montrö antlaşmasından en rahatsız ülke ABD. ABD’nin serbestçe giremediği tek yer Karadeniz. Yeni projeyle birlikte Montrö anlatmasının bozulması ABD’nin rahatça Karadeniz’e girebileceği anlamına geliyor. Böyle bir ortamda artık Batı’yı dize getirecek bir Atatürk olmadığı için, Türkiye olarak daha iyi şartlarda bir antlaşma yapma konumunda olmadığımız için Montrö antlaşması şartlarını korumak zorundayız.”

Bazı çevrelerce Montrö’nün feshinin söz konusu olmayacağı ifade edildiğini ancak bu savın gerçek olmadığını iddia eden Çıray, “Kanal İstanbul’u serbestçe kullanan bir gemiye, Montrö’ye göre her iki boğaz ve Marmara denizi bir bütün olarak ele alınırken bu bütünlüğü bozarsanız ‘Marmara Denizi ve Çanakkale Boğazında ise Montrö rejimine tabisin’ de diyemeyeceksiniz. Bu durumda da Montrö fiili olarak uygulanamaz bir hale gelecektir. Sonuç olarak tüm bu gelişmelerin, Romanya Acıca bölgesinde üs tesisi girişimlerinde bulunan ve teknolojiyle birlikte neredeyse Montrö sınırlarına uyum sağlayan gemi adedi azalmış ve gözünü Karadeniz’in huzurlu statükosuna dikmiş olan ABD’nin işine yarayacağı aşikârdır. ABD Senatosu 2006 yılında verilen bir yasa taslağında Montrö Antlaşmasının ömrünün dolduğunu, bu antlaşmanın yeniden düzenlenmesi gerektiğini savunmuşken, Montrö tartışılmaz diyenler kime hizmet ediyorlar?”

BAHÇELİ BİLMEYEBİLİR AMA GENELKURMAY BAŞKANI BİLİR

“Böylelikle Karadeniz’e kıyıdaş olmayan ülkelerin savaş gemilerini sokmadan bu denizin güvenliğini sağlama amaçlı için diğer kıyıdaş ülke gemileriyle ve sistemleriyle yürütülen Karadeniz Uyumu Harekatı, Karadeniz Donanma İşbirliği Görev Grubu ve benzeri girişimlerde Türkiye inisiyatifini yitirecektir. Açılacak olan İstanbul Kanalının Ülkemiz için bir diğer güvenlik riski ise; olası bir savaşta Türk Silahlı Kuvvetleri’nin 1. Ordusu ağır zırhlı birlikleri ile Trakya’daki askeri birlikler arasındaki irtibat köprüler üzerinden kesilebilecek olmasıdır.  Bunlar ada haline gelen İstanbul’u zor duruma sokacaktır.  Bunları Sayın Bahçeli bilemeyebilir ama Genelkurmay bilir,” diyen Çıray sözlerini şöyle tamamladı:

“Yaratacağı ekolojik sorunlar, İstanbulluları içecek su sıkıntılarıyla karşı karşıya bırakacak olması ve Kanalın 1. 2. ve 3. deprem bölgesi üzerinde bulunması yanında Kanal İstanbul Projesinin sadece bu gerçeklerle bile Ülkenin hayrına olmadığı gün gibi ortadadır. İyi Parti olarak her zaman olduğunu gibi bu konuda da Ülkemiz ve milletimiz için yapılması gereken ne varsa sebatla yapmaya devam edeceğiz.”