|
|
Düşünsene bir tren var ve saatte 3×10? metre hızla hareket ediyor.. Evet bu ışık hızı; C! Trenin ortasında bir lamba yanıyor...İçerdekiler için iş basit: Işık hem öne hem arkaya aynı anda fırlıyor.. SESLE HAREKETİN ÇARPICI OYUNU: Şimdi sesi katlayalım işin içine... Tren geçip uzaklaşınca “Vuuunnn!” diye derin bir gümbürtüye dönüşüyor.. Adeta bir kamyon konvoyu kayboluyor...Buna "Doppler Etkisi" deniyor... Mesela geçen ay trafikteydim..Bir ambulans sirenle üstüme geldi ve yaklaştıkça kulaklarım çınladı.. Uzaklaşınca ses sakinleşti..“Bu ne hız!” dedim.. MATEMATİKLE AKLIN DURMASI: Konumuzda bir de matematik giriyor devreye.. "Iraksak Seriler" diye bir şey var.. Mesela; 1 + 1/2 + 1/3 + … diye sonsuza kadar giden bir seri.... Terimler küçülüyor ancak toplam bir yere varmıyor.. Sanki bir uçurumdan aşağı yuvarlanıyorsun! Mesela; bir yarışta her metrede hızını ikiye katlıyorsun ve bitiş çizgisine hiç ulaşamıyorsun.. Seyirciler “Bu neeee!” diye bağırıyor. .. Doppler’le frekans değişirken bu matematikteki "Iraksak Seriler" in etkisiyle; "Her şey bir yerde patlayabilir!” diye uyarıyor... Kafan allak bullak fakat “Yaa! Sistem böyle işliyor galiba!” diyorsun.. Günün "Esra Süntar" sözü;
Mesela; trende bir aksiyon filmi çekiyorsun ve lamba pat diye yanıyorr..Işık setin her köşesine aynı anda ulaşıyor, yönetmen ise; “Mükemmel!” diye bağırıyor..Fakat dışarıda bekleyen bir güvenlik görevlisi var..Elinde telsizle “Dur! Işık önden gidiyor arkaya geç ulaşıyor!” diye çıldırıyor...
Niyeeee?
Çünkü; tren şimşek gibi gidiyor ve ışık hızı her durumda sabit!
Einstein bu işe “Gözlemciye göre değişir” demiş... Güvenlik şokta, “Bu nasıl iş?” diye bağırıyor....Sen de gülerek “Bilim bu alışın!” diyorsun..
Aynı tren geçerken bir korna çalıyor ve bu sıradan bir korna değil! arabada oturuyorsun...Korna sana yaklaştıkça “Vııınn!” diye adeta kulak zarını patlatıyor.. Sanki bir yarış arabası üstüne geliyor...
Işıkta da aynısı oluyor; "Tren şaha kalkınca ışığın frekansı gözlemciye göre değişiyor."
Arabadaki arkadaşınla “Bu siren beni bitirdi!” diye şaşkın şaşkın bakıyorsunuz.. O ise; “Hareket her şeyi tersine çeviriyor!” diye kahkaha atıyor...
“Bu ne şimdi?” dedirtiyor...
Bu tren örneğinde ışığın sabit hızına rağmen algımızın çıldırmasına benziyor...
"Nöraplastisite sayesindeki edinimleriniz; jamais vu ile aramdaki dejavuyla aynı sektede! Oysa durmak; hızdan daha çok cesaret ister.Hız ise ...durmaksızın oyalanmaktır..."