![]() |
“İlk olarak bir çocuğun kendisiyle ilgili olarak neleri yapıp yapamayacağını anlaması gerekir.” - Çocuklarda Sınırlar, Henry Cloud Sınırlar olmazsa, neler olur?.. Davranışlarının sorumluluğunu hissedemeyebilir. Özgürlük alanının nereye kadar uzandığını ölçemeyebilir. Yaşadıkları ortamın kurallarını öğrenemeyebilir. Otoriteye saygı duymayabilir. Sınırlar nasıl konabilir?.. Disiplin konusunda net söz kullanmakla başlanabilir. Ses tonunda kararlılığı gösteren sakin ses tonu tercih edilebilir. Boş bir tehditten kaçınılabilir. Yani gerçekleşmeyecek bir korkutmadan sakınılabilir. Söz ve davranışlar tutarlılık gösterebilir. Uyarıda bulunulduğunda, eyleme geçilebilir. Çünkü yaklaşım, karşılığını alabilir. Nasıl bir kural belirleniyorsa ve ne yapılması isteniyorsa, kendi yaklaşımında buna uygun davranılabilir. Hiç mi denememeli?.. Sağlıklı denemelere imkân sağlanabilir. Güven ve sorumluluk kazandıracak kadar kısıtlayıcı sınırlar çizmek, anahtar cümlemiz olabilir. Alternatifler sunulabilir ve seçenekler belirlenebilir. Denenenlerdeki çeşitlilik, tercihi yapma özgürlüğü hissettirebilir. Örneğin; “ödev saatini 19:00, 19:15 ve 19:30 belirleyebilirsin. Hangisinde ödevini yapmak istersin?” tercihi verilebilir. Diğer bir örnekte; “Arkadaşınla evde, bahçede veya arkadaşının evinde buluşabilirsin. Nerede buluşmak istersin?” şeklindeki seçeneklerle güvenli alan çizilebilir. Yapılmaması gereken bir harekete, nasıl engel olunabilir?.. Duvarları boyayan bir çocuğa, duvarları boyamaması gerektiği söylenirken önüne boyama yapabileceği kağıtlar ve boyama kalemi çeşitleri sunulabilir. Mutfak eşyalarını alan bir çocuğa, mutfak eşyaları gibi oynayabileceği oyuncaklar verilebilir veya karton maketler yaptırılabilir. Kurduğu cümlede uygun kelimeler kullanmayan bir çocuğa, o kelimeleri kullanmadan kendisini ifade edebileceği örnek cümleler kurulabilir. "Ebeveynler çocuklarına uygun sınırlar koyduğunda, çocuklar bu sınırlar sayesinde kendi davranışlarını düzenlemeyi öğrenirler." - Çocuklarda Davranış Problemleri ve Çözüm Yolları, Prof. Dr. Selma Ceylan