Yiğit Tokat yazdı: Lider mi? Sistem mi? 

O kadar çok kişiyi sıralayabiliriz ki.

• Hz. Muhammed (570-632)

• Attila (MS. 395-453)

• Cengiz Han (orijinal ismi ‘Çingiz’dir. Çingiz, Moğol dilinde ‘Büyük Hükümdar’, kudretli, başarılı anlamına gelir. 1162-1227 arasında yaşadığı bilinmektedir.)

• Fatih Sultan Mehmet (1432-1481)

• Mahatma Ghandi (1869-1948)

• Mustafa Kemal Atatürk (1881-1938)

• Saddam Hüseyin (1937-2006)

• Vlademir Lenin (1870-1924)

Ve daha birçok figürü sıralayabiliriz. Hepsi tarihte kendine bir şekilde yer edinmiş, kimisi kitlelere hitap etmiş ve onları sürüklemiş, kimisi büyük bir devlet veyahut imparatorluk kurmuştur.

Bulundukları dönemin toplumsal ve siyasi konjonktürüne göre aksiyon alabilen ve kitlelere hitap edebilen liderler elbette ki başarılı olma yolunda büyük bir adım atmış olurlar. Hangi bir lider kaybetmeyi göze alacak adımlar atmak ve söylemler gerçekleştirmek ister ki? Yapılan iş ve eylemler halkta heyecan uyandırmalı, onları bir şekilde ateşlemeli, taleplerine bir şekilde uygun olmalı ki toplum, liderinden yana tavır alsın, onu desteklesin.

Bu noktada, büyük devlet adamı ve komutan İsmet İnönü Ankara’yı başkent seçmesi ile ilgili olarak bir gazetecinin sormuş olduğu soruya şu yanıtı verir: “senden olana bir şey vermezsen neden senden yana olsunlar” sözü aslında durumu çok iyi özetleyen bir sözdür. Halkın talepleri, duygu ve düşünceleri liderleri bir şekilde kendi halkıyla samimi, yakın ilişkiler kurmasına olanak verir.

Ortadoğu coğrafyasına baktığımızda sistemden ziyade yöneten kişinin kim olduğu öncelik kazanır. Bu aslında dini duyguların ve geleneklerin nedenli kuvvetli olduğundan kaynaklanıyor olabilir; çünkü İslam geleneğine baktığımızda, lidere biat ve itaat kültürü benimsenmiş, bu liderin aldığı kararlar ve uyguladığı sistemler hiçbir şart ve koşulda eleştiriye maruz bırakılmamış ve sorgulanmamıştır. Hal böyle iken Türkiye’yi bu gruptan ayrı tutamayız. Ne de olsa aynı coğrafi bölgeyi paylaşmaktayız ve tarihsel geçmişimiz ve bağlarımız bizi, Orta Doğu’dan soyutlanmamıza olanak tanımamaktadır.

*Türkiye toplumu da tarihten gelen süreç içerisinde liderlerine ne kadar bağlı olduğunu birçok defa göstermiştir. Siyasi arenada olsun, televizyonda olsan, futbol takımında olsun, sistemden çok kişiye verdiğimiz değer o kadar büyük ki, o kurtarıcı kişi olmadan adeta sistemin işlemez duruma gelmesi endişesini taşıyoruz.

Siyasette… Recep Tayyip Erdoğan, Bülent Ecevit (1925-2006)

Tabii ki bu örnekleri çoğaltabiliriz.

Parlamenter sistemin 24 Haziran 2018 de resmi olarak bitmesi ile birlikte Cumhurbaşkanlığı sistemi fiili olarak hayata geçmiştir. Büyük bir başarı hikâyesi gösteren ve yaptığı birçok uygulamalarla çoğunluğun takdirini kazanan ve ilk olarak parlamenter sistemde 18 yıl iktidarda kalmayı başaran Sn. Recep Tayyip Erdoğan, bu süre zarfı içerisinde Türk siyasi hayatında adını yazdırmış; büyük bir taraftar kitlesine sahip olmayı başarmıştır.

Futbolda… Emre Belezoğlu,  Arda Turan, Messi vs.

Kazanılması gereken fakat, berabere giden çok önemli bir futbol müsabakasında kurtarıcı olarak oyuna giren bir lider, yıldız oyuncunun harikalar yaratmasını ve üstelik takımı adına gol atmasını dahi bekleriz. Oyun içerisinde taktik ve teknik değişse bile yine o yıldız kişiye ihtiyaç duyarız. Fenerbahçe’de nöbetçi golcü lakabıyla bilinen Semih Şentürk. Oyuna son dakikalarda girip golünü atıp takımını zafere taşıyan kurtarıcı lider.

Sinemada… Cüneyt Arkın (Malkoçoğlu), Kartal Tibet (Tarkan), Sylvester Stallone (Rambo), vs.

Surları aşıp düşmanı kartal pençesiyle deviren, onlarca yüzlerce düşmanı tek başına dize getiren Malkoçoğlu…

Halk nezdinde takdir gören, halk tarafından coşkulu bir sevgiyle kucaklanan her lider, devlet adamı bazı durumlarda işlemez veya çöken sistemi yeniden ayağa kaldırıyor ve onu eskisinden daha işler hale getiriyorsa, liderin sistemden daha etkin olduğunu söyleyebiliriz.