Yeni anayasa hazırlığı! 

Meclis Anayasa Mutabakat Komisyonu’nun ilk toplantısında konuşan TBMM Başkanı İsmail Kahraman, “Hazırlayacağımız anayasa, millet ve devlet kaynaşmasını sağlayan bir temele oturtulmalı ve 78 milyonu kucaklamalıdır” dedi.

Kahraman başkanlığında dün ilk kez toplanan Anayasa Mutabakat Komisyonu’nda taraflar ilk mesajlarını verdi. Kahraman, 2011’deki Anayasa Uzlaşma Komisyonu’nun çalışmalarıyla ayrıştırılabilmesi için bu komisyonun “Anayasa Mutabakat Komisyonu” olarak nitelendirilmesinin daha doğru olduğunu söyledi. Sürece destek veren herkese teşekkür eden Kahraman, “Gayemiz; Türkiye’mizin geleceğini çağdaş, çoğulcu demokrasi esaslarına uygun insan hak ve hürriyetlerine saygılı ve öznesi insan olan, insana hizmet için teşkilatlandırmış kuvvetli, kudretli, üniter yapıda bir hukuk devleti yapılanmasını ortaya koyacak bir sistemi inşa etmek olmalı” diye konuştu.

Zayıfların silahı

TBMM olarak çözüm üretmek zorunda olduklarını belirten Kahraman, “Zayıfların silahı şikâyet ve şiddettir. Zorluklar da mecburiyetler gibidir. Var diye kabul ederseniz var olurlar. Zorluklar başarının değerini artıran süslerdir. Çözümde görev almayanlar sorunun bir parçası olur. Engelleri aşamayanlar onları aşılmaz görenlerdir. Bir düşünürün dediği gibi; Ya başlamamalı, ya da bitirmelidir. Sonuçları değiştirecek olan başlangıçlardır. bugün başlangıcını yaptığımız yolculuk, inanıyorum ki başarı ile sonuçlanacaktır” diye konuştu.

Anayasanın uzun vadeli, yol gösterici “efradını câmi ağyârını mani” nitelikte kısa ve özlü bir temel kanun olması gerektiğini söyledi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da anayasa için “efradını câmi ağyârını mani” ifadesini kullanmıştı.

Süre vurgusu

Kahraman, geçmişteki anayasa yapım sürelerine vurgu yaparken, en uzun sürede yapılan anayasanın 1982 Anayasası olduğunu ve 8 ay 10 günde hazırlandığını kaydetti. Ortak aklı harekete geçirmeleri gerektiğini vurgulayan Kahraman, “Hareket noktamız ve hedefimiz, millet-devlet kaynaşması olmalıdır. Türkiye’nin, toplumsal kutuplaşmayı önleyecek, milletçe birlik ve beraberliğimizi güçlendirecek yeni bir anayasaya ihtiyacının bulunduğu kesindir. Yeni bir anayasa yapımı süreci kolay bir süreç değildir. Sabır, dikkat, emek ve ihtimam isteyen zorlu bir süreçtir” diye konuştu. Anayasa teklifinin referandum aralığını da içeren TBMM Anayasa Komisyonu ve TBMM Genel Kurulu’ndaki teknik sürecine vurgu yapan Kahraman, çalışmalar sonucu hazırlanan metnin tüm siyasi partilerin ortak imzasıyla TBMM’ye sunulmasını ümit ettiğini kaydetti.

‘78 milyonun olmalı’

1961 Anayasası’nın hazırlanması sürecinde Anayasa Hukuku Profesörü Hüseyin Nail Kubalı ile sohbetindeki bir anekdotu aktaran Kahraman, “1975 yılı idi. Kendisine, ‘Hocam hazırladığınız anayasanın tatbikatını ve ortaya çıkan sıkıntı ve tıkanıklıkları yaşadınız. Ne dersiniz?’ diye sordum. Cevabı, ‘Biz odadaki 23 kişiye anayasa hazırlamışız. Dışarıda bir Türkiye olduğunun farkında değildik’ oldu. Hazırlayacağımız anayasa millet ve devlet kaynaşmasını sağlayan bir temele oturtulmalı ve 78 milyonu kucaklamalıdır” ifadelerini kullandı.

Seçim beyannamelerinde anayasayı değiştireyi vaad eden siyasi partilerin bu vaatlerinin gereğini yerine getirmesi gerektiğini dile getiren Kahraman, “Gayemiz, toplumun hiçbir kesiminin dışlanmadığı, her kesimi kapsayan ve zihinlerde meşruluğu şüpheli olmayan bir temel kanun yapmaktır. Çalışmalarda gözetilmesi gereken hedef, bütünüyle kendi siyasi düşüncesine yakın bir anayasanın kabul edilmesini sağlama refleksini sergileme olmamalıdır; farklı fikirleri, evrensel ilke ve değerlerle uyum içinde olacak şekilde yorumlayıp, ortak bir noktada birleştirmek olmalıdır” dedi.Parti temsilcilerinin ilk mesajları
‘Yetki TBMM’de’

Eski TBMM Başkanı Ak Parti Ankara Milletvekili Cemil çiçek: “Hepimizin içinde kendisini bulacağı, ‘işte benim anayasam’ diyebileceği bir toplum sözleşmesine ihtiyacımız var. Bu anayasayı restore ederek demokrasinin evrensel standartlarına ulaşılamaz. Türkiye uzun zamanda içinde bulunduğu kültürel ve siyasal kutuplaşma ortamından yeni bir anayasının uzlaşı zeminiyle uzaklaşabilir. Uzlaşma Komisyonu ortak akıl komisyonu olarak çalışmalıdır. Yeni anayasa da milletimizin anayasası olmalıdır. Anayasaların yeni ihtiyaçların karşılanması ve sorunların çözümünde sihirli bir değnek işlevgi görmediği gerçektir. Ancak bir anayasa metni dayandığı felsefe ve hükümleriyle devlet ile vatandaş arasındaki ihtilaf alanlarını giderici zemin hazırlayabilir. Devlet ile vatandaş arasındaki güven zemininin aşınmasından hızla uzaklaşmanın yolu öncelikle sağlıklı bir toplumsal mutabakat metni oluşturmaktır.”

Başkanlık uyarısı

CHP Genel Başkan Yardımcısı Bülent Tezcan: “Türkiye’nin temel problemi salt bir anayasa problemi değil. Anayasa darbe hukukunun bir parçasıdır. 1982 Anayasası yapım şekli, süreci ve felsefesi, anlayışı itibarıyla darbe ürünüdür. Ama darbe hukukunun tamamı değildir. O yüzden bu süreci darbe hukukundan arınma süreci olarak görüyoruz. 12 Eylül Anayasası’nın en temel iki sorunundan birincisi devleti ön plana çıkarıp bireyi arka plana atan bir felsefe ile oluşturulmuş olması, diğeri parlamenter sistem esaslarına aykırı bir şekilde Cumhurbaşkanının yetkilerinin çok geniş tarif edilmiş olması. Bunların tamamını ele alan bir düzenleme Türkiye’de gerçekten hak ve özgürlükleri ele alan bir çalışma olabilir. Bu komisyonunu çalışmalarını bir başkanlık rejimi tartışması gölgesinde ya da başkanlık kampanyasının yan kol faaliyeti pozisyonuna düşürülmemesi gerektiği konusunda hassasiyetimizi paylaşmak istiyoruz.”

‘Şeffaf olmalıdır’

HDP Adana Milletvekili Meral Danış Beştaş: “Daha önceki anayasalarda kadının adının olmadığını, kadın sözünün, kadın hak ve özgürlüklerinin ayrıntılı şekilde düzenlenmediğini, elim bir zihniyetle bu sürecin götürüldüğünü dikkate alacak olursak, bunun ne kadar büyük eksiklik olduğunu görmüş oluruz.

Cizre’de 52 gündür sokağa çıkma yasakları devam ediyor. Cumartesi gününden bu yana vahşet bodrumunda tedavi olmayı bekleyen, sağlık haklarının yerine getirilmesini bekleyen yaralılardanhaber alamadığımız ortamda anayasa tartışması yapacağız. Böyle bir ortamda kutuplaşmanın dorukta olduğu, her gün insanların öldüğü, Türkiye’nin her yerinde çocuklarının, evlatlarının tabutlara sarılmak zorunda kaldığı bir iklimde Anayasa tartışacağız. Biz bu süreçte Anayasa Komisyonu’nun barışçıl bir ortamın, tartışma ortamının yaratılması noktasında sorumluluk alması gerektiğini ve Türkiye toplumunun her kesiminin bu tartışmaya dahil olmasını sağlayacak şeffaf mekanizmaları oluşturma konusunda sorumluluk almasını bekliyoruz.”

‘Taşları oynatmayız’

MHP Genel Başkan Yardımcısı Oktay Öztürk: “MHP olarak devletin yapı taşları ile oynanmasına müsaade etmeyeceğiz. Özgürlük ve güvenlik, özgürlük ve milli dayanışma, özgürlük ve milli egemenlik ile özgürlük ve milli kimlik gibi unsurların birinin tercihi ve diğerlerinin feda edilmesi ile değil, bu değerlerin bir arada denge ve uyum içinde yaşatılması anayasa tartışmalarının özünü oluşturmalıdır. Cumhuriyetimizi savunmasız bırakacak demokratikleşme hayalinin hiç kimseye yarar sağlamayacağı bilinmelidir. Devletsiz yaşamayacağımız açıktır. Genel Başkanımızın konuşmasında işaret ettiği usul ve esaslara uygun olarak belirttiğimiz gibi; MHP olarak esasen yürütmekte olduğumuz anayasa yapım sürecinin her şeyden önce yeni anayasa yapımı değil, anayasanın yenilenmesi süreci olarak algıladığımız belirtmek istiyoruz. Çünkü; bağımsızlığını yeni kazanmış bir milletten, savaş, darbe, devrim gibi olağanüstü bir süreçten ya da herhangi bir sebep veya ihtiyaçtan devlet düzenini yeniden kurulması ve ya değiştirilmesi gibi bir ihtiyaç ülkemiz ve milletimiz açısından söz konusu değildir.”

Fonda ilk Meclis

TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu’nun toplandığı Mermerli Salon’da TBMM Başkanı İsmail Kahraman, Atatürk’ün kürsüde konuşma yaptığı ilk Meclis’i anlatan tablonun önünde konuşma yaptı. Kahraman’ın konuşmasını prompterdan yaptığı gözlendi. Toplantıda komisyon üyelerinin masasına; Gündem, 24. dönemdeki Anayasa Uzlaşma Komisyonu’nun üyeleri, mutabakata vardığı bilgilerinde olduğu kitapçılar bırakıldı. İlk mesajların verildiği konuşmaların ardından Kahraman ve komisyon üyeleri aile fotoğrafı çektirdi. 

milliyet