Gıda takviyelerini kullanırken nelere dikkat etmeli? 

Vitaminler, balık yağları, mineraller, proteinler, bitkiler… Son yıllarda sağlıklı yaşam adına oldukça rağbet gören bitki kürleri ve gıda takviyeleri doğru kullanılmadığında son derece zararlı etkiler ortaya çıkartabiliyor. Uzmanlar kullanım dozları, diğer ilaçlarla etkileşimleri ve ürünlerin kalitesi ile ilgili sık sık uyarılar yapıyor. Bu ürünlerin kullanımında mutlaka hekimlere danışılması gerektiğine dikkat çeken Zade Vital Medikal, Uyum ve Farmakovijilans Müdürü Uzm. Dr. Burçak Deniz Dedeoğlu, önemli bilgiler verdi.

Doğal bitkisel gıda takviyelerini kullanırken nelere dikkat etmek gerekiyor?

Ülkemiz bitkisel açıdan büyük bir zenginliğe sahip. Her bir bitkinin de çok çeşitli türleri mevcut. Ancak her bitkinin her alt tipi, takviye olarak kullanıma uygun değil. Öncelikle bitki alt türünün doğru belirlenmesi, tohumun iyi seçilmesi, iyi tarım uygulamaları kapsamında yetiştirilmesi, hasatı, depolanması ve taşınması çok önemli.

Gıda takviyesi seçimi yapılırken öncelikli kriter “kalite” olmalı. Laboratuvar analizleri yapılmış, içerik oranları ve kullanım dozları bilimsel literatüre uygun belirlenmiş olmalı. Ürünlerin üretim aşaması da mutlaka kalite standartlarını karşılamalı. Uluslararası bir standart olan iyi üretim uygulamaları (GMP) sertifikası olan bir tesiste üretilmesi şartı mutlaka aranmalı.

Bir ürünün etiketinde yazdığı gibi ‘doğal’ olduğu tüketiciler tarafından nasıl anlaşılabilir?

Şu anda pazarda bulunan ürünlerin gerçekten kaliteli ve doğal olduğu, içerisinde yeterince etkili madde bulundurup bulundurmadığı, toksik maddelerden arındırılmış olup olmadığı maalesef üreticiye bağlı olarak değişiyor. Bu nedenle mutlaka doğru ve güvenilir markalar tercih edilmeli, her ne şartta olursa olsun bitkisel gıda takviyeleri aktarlardan alınmamalı.

Gıda takviyeleri vücudumuzdaki sağlıklı işleyişin devamlılığını desteklemek amacıyla kullanılan ürünlerdir. Günümüzde hipertansiyon, diyabet, yüksek kolesterol gibi kronik hastalıkların birinci basamak tedavisinin yaşam şartlarının iyileştirilmesi olduğunu biliyoruz. Günlük egzersize başlamak, alkol ve sigara gibi kötü alışkanlıklardan kurtulmak, zihinsel olarak stresle baş etmeyi öğrenmek, dengeli beslenmek bile bu hastalıkların semptomlarında son derece başarılı şekilde iyileşme sağlıyor. Gıda takviyeleri ile, vücutta var olan mineral, vitamin ve yağ asidi eksiklerinin tamamlanması, bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi ve vücudun doğal olarak desteklenmesi, ilaç kullanma süresini geciktiriyor ve hatta ilaç kullanmadan sağlıklı bir vücuda sahip olma şansı yaratıyor.

Kronik hastalıkları olanlar nelere dikkat etmeli, birden fazla ürünü aynı anda kullanmak zarar verebilir mi?

Halihazırda kronik hastalıkları olanlar ve ilaç kullanmakta olanlar da gıda takviyeleri kullanarak sağlıklarını desteklemek isteyebilirler. Bu ürünlerin içindeki etken maddelerin, birbirleri ile ve ilaçlarla etkileşme ihtimali mutlaka göz önünde bulundurulmalı. Bu durumda kullandıkları ilacın doz ayarlaması, diğer değerlendirmeleri ve takviye edici ürün seçimi mutlaka bir hekim tarafından yapılmalı. Kanser hastalarında bitkisel ürünlerin nasıl etkiler göstereceği, her hasta için değişiklik gösterebileceğinden mutlaka hekim tarafından karar verilmelidir. Son zamanlarda bitkisel tedaviler, fonksiyonel tıp ve gıda takviyeleri gibi konularda kendisini yetiştiren birçok hekim var.

Endüstriyel gelişmelerle beraber tüm dünyada doğal olan her şeye ilgi artmaya başladı. Çevresel koşulların zararlı etkileri artarken, tükettiğimiz sebze ve meyvelerin vitamin ve mineral oranları, hatta tarım yapılan toprağın besleyiciliği düşüyor. Bu tehtide yönelik birçok aksiyon alınırken, sağlık bilimi de gıda takviyeleri konusuna daha fazla eğiliyor. Bu alanda çok ciddi çalışmalar devam ediyor ve vücuttaki eksiklerin yerine konmasının önemi vurgulanıyor.