Diyabet riski nasıl azaltılır? 

Amerikan Beslenme ve Amerikan Diyabet Kongrelerinde beslenme ve diyabet ilişkisini inceleyen yeni çalışmalar açıklandı.

Habertürk'ten Ceyda Erenoğlu'nun haberine göre; Amerikan Beslenme Kongresinde sunulan ve Minnesota Üniversitesi araştırmacıları tarafından gerçekleştirilen toplum bazlı çok merkezli ilk çalışmada, ortalama yaşları 25 olan 2 bin717 katılımcının 20 yıl süresince takiplerinde, diyabet gelişimi ve detaylı besin tüketimi incelendi. Yirmi yıllık takipte 206 kişide diyabet gelişen çalışmada, toplam enerji alımı, sigara kullanımı ve fiziksel aktivite değişkenlerinden bağımsız bitkisel ağırlıklı beslenmenin diyabet riskini yüzde 60 oranında azalttığı gözlendi. Diyabet riskini azaltan besin öğelerinden zengin bitkisel kaynaklı beslenmede, günde ortalama dört porsiyon sebze, iki porsiyon meyve, iki porsiyon tam tahıl ve bir porsiyondan az kırmızı et yer aldı.

BESİNLERLE VİTAMİN ALIMININ DİYABETE ETKİSİ

Aynı kongrede Harvard Üniversitesi araştırmacıları tarafından sunulan ikinci çalışma ise, diyabet gelişiminde rol oynayabilecek DNA metillenmesine etki eden vitaminlerin gıdalarla alımını değerlendirdi. Yüz altmış binin üzerinde kadın ve kırk binin üzerinde erkeğin 2-4 yıl aralarla besin tüketimlerine bakılan çalışmada takip süresince 8 bin 141 yeni diyabet vakasının geliştiği, besinlerle B2 ve B6 vitamini alımının diyabet riskini yaklaşık yüzde 10 oranında azalttığı belirlendi.

ÖNCE SEBZE Mİ ET VE PİRİNÇ Mİ TÜKETİLMELİ?

Beslenme Kongresinde sunulan ve Singapur Üniversitesi araştırıcıları tarafından gerçekleştirilen üçüncü çalışmada 16 sağlıklı bireye sebze, et ve pirinç içeren test yemekleri rastgele ve değişen sırayla verildi. Sebzenin önce, et ve pirincin sonradan tüketildiği test yemeğinde, et veya pirincin önce tüketildiği test yemeklerine göre hem yemek sonrası tokluk şekeri hem de yemekle uyarılan insulin düzeylerinin en düşük, şekerin düşmesine katkıda bulunan glukagon benzeri peptit isimli hormonun en yüksek olduğu saptandı.

PROF. DR. OKAN BÜLENT YILDIZ’IN DEĞERLENDİRMESİ

Çalışmaların sonuçlarını değerlendiren Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Okan Bülent Yıldız, diyabetin bir salgın hastalık olduğunu, dünyada 450 milyonun üzerinde diyabetli birey bulunduğunu ve bu rakamın 2045 yılında 700 milyona yaklaşmasının beklendiğini vurguladı. Yıldız, “Diyabeti önleyebilmek için beslenme ile ilgili alınacak basit tedbirler son derece önemli. Bu hafta tamamlanan Amerika Beslenme ve Diyabet Kongrelerinde bu konuyu değerlendiren ilk çalışmanın sonuçları bizim de genelde önerdiğimiz gibi bitkisel ağırlıklı, kaliteli gıdalarla dengeli beslenmenin faydasını ortaya koyuyor. Toplumda 20’li yaşlardan itibaren böyle bir beslenme şekli uygulandığında diğer risk faktörlerinden bağımsız olarak her 3 kişiden 2’sinde diyabet gelişimini önlemek mümkün görünüyor” dedi.

Prof. Yıldız, ikinci çalışmada gıdalar yoluyla alınan B2 ve B6 vitaminlerinin diyabet gelişimini önlemede kısmen yararının ortaya çıktığını belirtti ve yeşil sebzeler, kuru baklagiller, yağsız et, süt ve yumurtanın B2 vitamini için, balık, yağsız et, meyveler ve patatesin B6 vitamini için zengin gıda kaynakları olduğunu vurguladı.

Yıldız, diyabet hastalığının gelişiminde ilk olarak tokluk şekerlerinin yükseldiğini bu nedenle gizli şeker evresinden diyabete geçişi önlemede tokluk şekerindeki yükselmeleri kontrol altına almanın önemli olduğunu belirtti. Singapur çalışmasında olduğu gibi öğünlere sebze ile başlayarak tokluk şekeri ve insülindeki yükselmeyi kontrol altına almanın basit ve pratik bir uygulama olacağına dikkat çeken Yıldız, “Ancak Asya tipi ve pirinç ağırlıklı beslenme ortamında gösterilmiş bu sonuçların, bizim beslenme şeklimiz için de geçerli olup olmadığının değerlendirilmesi gerek” dedi.