Borsa İstanbul'da yeni dönem 

İSTANBUL (AA) - Bekir Gürdamar - Borsa İstanbul, 22 yılı aşkın süredir hisse senedi piyasasında kullanılan emir işlem sistemini pazartesi günü başarılı bir şekilde BISTECH ile değiştirdi.
Devreye alınan BISTECH, ilk etapta hisse senedi piyasalarında, işlem ve takas sisteminde devreye alındı. Buna göre pay piyasalarında emir işlem hızı artarken, işlemler eş anlı olarak Takasbank'a iletilmeye başlandı. BISTECH ile gerçekleştirilen ilk işlem gününde gerek işlem konusunda gerekse verilerin kullanıcıları iletilmesi konusunda hiçbir problem yaşanmaması sektörde pozitif karşılandı.
BISTECH ile ilk etapta yatırımcılar açısından işleyişte çok büyük değişiklikler olmazken, hisse senedi piyasasındaki en önemli farklılık 22 yıldır süren iki seans uygulamasının terk edilerek tek seans uygulamasına geçilmesi oldu.
Güne saat 9.15'te Açılış Seansı ile başlayan pay piyasasında sürekli müzayede işlemleri 12.30’a kadar devam ediyor. Saat 12.30 - 13.30'da sürekli müzayede işlemlerine ara verilse de sisteme emir iletimi devam ediyor ve fiyatlar kapanış fiyatı olarak tescillenmiyor. Saat 13.30'da tekrar başlayan sürekli müzayede işlemleri 17.30'daki kapanış seansına kadar sürüyor ve kapanış 17.40'ta gerçekleşiyor. Böylece daha önce toplam 7 saate yaklaşan işlem süresi tek fiyat emir iletimi bölümü de dahil edilirse yaklaşık 8,5 saate, dahil edilmezse 7,5 saate çıkmış oldu.
 
Tek seansa geçişle daha önce seanslık yüzde 10 olan tavan ve taban fiyatlar da artık yüzde 20'ye yükseldi. Yani bir hisse senedi açılış seansında önceki kapanışa göre yüzde 20 yükselebilecek ya da değer kaybedebilecek.
İlk etapta devreye giren diğer önemli yenilikler arasında, işlemlerin anlık Takasbank'a iletilmesi ve ani fiyat dalgalanmaları karşısında işlemleri otomatik durduracak "devre kesiciler" bulunuyor. Buna göre bir hisse senedinde referans olarak belirlenen fiyat yüzde +10 ya da -10 değişim gösterdiğinde devre kesiciler o pay piyasasında işlemleri geçici olarak durduracak. Otomatik devre kesicinin işlemi durdurmasından sonra 5 dakikalık emir toplama ve 2 dakika süren eşleşmeden sonra pay piyasası tekrar işleme açılacak.
Uzmanlar neredeyse tüm gelişmiş borsalarda tek seans uygulamasının kullanıldığını, Borsa İstanbul'un global bir oyuncu olma yolunda Nasdaq ile iş birliği sonucunda iki seans uygulamasına son verdiğini hatırlatıyor. 
BISTECH ile baz fiyat belirleme sistemi de değişti. Önceki gün Ağırlıklı Ortalama Fiyat'ın (AOF) baz fiyat olarak belirlenmesi uygulaması terk edilerek, Baz Fiyat'ın önceki kapanış fiyatı olarak belirlenmesine geçildi. Ayrıca 1 milisaniyelik işlem hızı da BISTECH ile 10 katına çıktı ve işlemi bitirme süresi 100 mikrosaniyeye indi. Uzmanlar bu sürenin kısa süre içerisinde daha da düşeceğini dile getiriyor.
BISTECH teknolojisinin entegre bir sistem olması ve güçlü altyapısı sayesinde bundan sonra birçok başka yeniliğin kolaylıkla devreye alınabileceği ifade ediliyor. Borsa İstanbul tarafından ilk geçişte asgari düzeyde tutulan değişiklikler, bundan sonraki süreçte adım adım devreye alınacak.