İşte Yıldırım'ın açıklamasından satırbaşları:
- İlk bizim dikkatimizi çeken duvardaki replikalar oldu ve arkada bir küçük müze açılmış. Bunlar kazı sırasında bulunanlar mı?
Marmaray projesi İstanbul’un tarihini yeniden yazan bir proje. Marmaray inşası sırasında İstanbul tarihini 6 bin yıldan 8 bin 500 yıl gerisine götüren önemli bulgulara rastlandı. Bu anlamda 35 bin parça tarihi eser çıkarıldı. Bunların hepsini burada sergileme imkanı yok. Replikaları dönemleri itibariyle bazı örnekler Yenikapı istasyonunda sergilenmiş durumda. Ancak çıkarılan 35 bin eser tek tek uzmanlar tarafından tasvir ediliyor markalanıyor künyeleri hazırlanıyor daha sonra bu alanda kurulacak bir müzede bunlar sergilenecek.
-150 yıllık bir hayal diye geldik. Ne kadara mal oldu? Nereden nereye gidecek?
1860’lı yıllarda Sultan Abdülmecit sadece düşünmüş, tasarlamış ama gerçek Marmaray’la ilgili adımı atan Sultan 2.Abdülhamit Han’dır. 1892 yılında 1902 yılında 1904 yılında Fransızlara, İngilizlere, Almanlara projeler hazırlatmış. 1909’da tahttan indirilince hepsi kesintiye uğramış. Cumhuriyet’in 1970’li yılların sonunda proje şöyle bir gündeme gelmiş kaybolmuş.
Rahmetli Özal döneminde tüp geçit yapılma konusu tekrar gündeme gelmiş ama o dönemde daha ziyade araçların geçişine yönelik bir proje üzerinde çalışılmış: Daha sonralardan bunun bir raylı sistem olması yönünde görüş ağırlık kazanmış ve 1999 yılında Japonlarla raylı sistem geçişi için dönemin başbakanı Ecevit tarafından bir prensip sözleşmesi imzalanmış. Daha sonra 99 depremi ile proje akamete uğramış. Bizim iktidarımızdan bir süre önce müşavirlik ihalesi de yapılmış projelerin hazırlanması için. Biz göreve geldiğimizde ilk iş olarak üç bölümden oluşan CR1, CR2, CR3 Marmaray projesinin ihalesini yaptık. İçinde bulunduğumuz istasyonunda dahil olduğu 5 istasyondan oluşan Ayrılıkçeşme’den başlayıp Kazlıçeşme’ye kadar Üsküdar, Sirkeci, Yenikapı istasyonlarını kaplayan tamamen denizin altından ve yerin altında iki tüp şeklinde devam eden yaklaşık 14 kilometrelik bölümü Marmaray’ın asıl gövdesini teşkil eden bölümünü yarın açıyoruz.
- Daha sonra?
Daha sonra Kazlıçeşme’den sonra Halkalı’ya kadar banliyö hatları var onları tamamen yeniliyoruz, üçüncü bir hat ilave ediyoruz transit trenlerin geçmesi için. Aynı şekilde Ayrılıkçeşme’den Gebze’ye kadarda banliyö hatları tamamen yenileniyor ve bu şekilde onlarında devreye girmesiyle hem Marmaray toplu taşımada çalışacak hem de aynı zamanda şehirler ve ülkeler arası yolcu ve yük trenlerinin geçişi de mümkün hale gelecek. Bu da 2 sene sonra olacak.
Bu tür şeyler açıldığı zaman insanların ilk olarak güvenlik düşünceleri oluyor. Denizin altından geçiyor su sızarsa filan gibi. Neden böyle bir güvenlik sorunu akla geliyor.
Bu doğal, yani insanlar tünelden, karanlıktan korkuyorlar. Ama dün bir gazeteci yazar grubunu geçirdik ve boğazın tam ortasında indik, gayet konforlu. Hiçbir korku hissi yaşamadılar. Bu tip önemli ve mühendislik özelliği fazla olan yapılarda hesaplar kılı kırk yararak yapılır. Depremsellik, yangın, güvenlik, sızdırmazlık hesapları yapıldı tamamen.
Bu proje şu anda dünyada denizin en derininden geçen bir ilktir. İkiyi kıtayı birleştiren bir proje olması itibariyle de bir ilktir. Bu proje sadece Anadolu yakasından Avrupa yakasına toplu taşıma ile günde 1-1 buçuk milyon insana hizmet edecek bir proje olmasının yanında şehirler arası yolcu ve yük trenlerini de geçebileceği bir projeden bahsediyoruz. O yüzden yangın sistemi özel, emniyet sistemi özel buna göre planlanmış. Olası bir İstanbul depreminde 8-9 şiddetine göre hesapları yapılmış bir proje bu. "Eviniz mi daha güvenli Marmaray mı daha güvenli" sorusu sorulursa şüphesiz "Marmaray" daha güvenlidir.
Olma ihtimali çok zayıf ama olması durumunda bir sızdırma olması durumunda otomatik kapaklar kapanıyor ama ondan önce 125 noktadan uyarıcı proplar var bunlar Kandilli rasathanesinde kaydediliyor. İcap ettiği durumlarda da gereken uyarılar ve önlemler alınıyor.
- Bir profesördü yanılmıyorsam; üç bölge tamamlanmadan bu devreye girdiği zaman sinyalizasyonla ilgili bir problem olur diye bir iddia vardı.
Bu düşünceye göre biz tren yolu sistemlerinin Çin’den Londra'ya kadar hepsini tamamlamadan çalıştıramamamız lazım. İstanbul’da da metro sistemleri bir bölüm yapılıyor ve devreye alınıyor ondan sonra öbür bölüm yapılıyor. Her bölüm kendi içinde sinyal sistemi, yedeklemesi tertibatı alınıyor. Bir modül daha ilave ettiniz diyelim onu da bu sisteme entegre ediyorsunuz.
- Tamamen entegrasyonu diğer ulaşımlarla sağlanmış durumda mı?
Bu proje ile birlikte Kartal’dan binen Ayrılıkçeşme’de inebiliyor, Marmaray’a binip Üsküdar’a, Sirkeci’ye, Yenikapı’ya gelebiliyor. Yenikapı’dan Bağcılar’a raylı sistemle geçebiliyor veya Beyazıt’tan Kabataş’a finükülerle Taksim’e gidebiliyor. Ama yılbaşından sonra bu Yenikapı istasyonundan Yenikapı, Şişhane, Taksim, Levent, Maslak metrosuna geçiş sağlanabiliyor. Dolayısıyla Marmaray, İstanbul’un toplu ulaşımında raylı sistemde ana omurgayı oluşturuyor.
- Maliyeti nedir? Birde burası yapılırken neden Beşiktaş’tan yapılmadı diyenler olabilir?
Tabi jeolojik yapı, boğazın derinliği, İstanbul’daki seyahat güzergahları bütün bunlar detaylarıyla ele alınıp düşünüldü. Yarın açılışını yapacağımız kısmın yaklaşık maliyeti 5 buçuk milyar TL. Ama bunun üzerinde tabi banliyö hatlarının iyileştirilmesi var. O da yaklaşık 2 buçuk milyar TL. Yani yaklaşık 8 milyar civarında bir maliyet var. Bu projeler kar amaçlı düşünülmez, bunların karı eğer İstanbullu yollarda zaman kaybetmiyorsa fazladan yakıt yakmıyorsa kar budur. İstanbul’da bir yılda sadece Anadolu yakasından Avrupa’ya geçişlerde köprülerde fazla beklemekle yakılan yakıt ve işgücü kaybının tutarı 3 buçuk milyar TL.
- Marmaray demiryollarının yaygınlaştırılması amacına da hizmet edecek mi?
Eğer hala İstanbullular içinde Üsküdar’dan Sirkeciye gidecekler arabasıyla gitmeye kalkarsa bunun hiçbir şekilde izahı yok. 3 dakikada gitmek varken niye oradan kalkacağız köprülere oradan trafiğe takılıp dolaşacağız.
- Ücret ne olacak acaba?
1 Kasım’da tarifeli seferler başlayacak. İlk defa Marmaray’a biniyorsa bir İstanbullu 1.95 ödeyecek. Ama diyelim ki Kartal metrosundan indi, Ayrılıçeşme’den Marmaray’a geçti, indirim var 1.40 ödeyecek. Öğrenciler daha ucuz tabi. İstanbulKart burada da geçerli olacaktır.
- Başka projeler var mı? Sadece İstanbul değil sorum.
Çok projeler var. Hemen bu projenin 300 metre güneyinde yeni bir tüp geçit projemiz daha var, ama o yalnız araçlar için. Yavuz Sultan Selim köprüsü projesi devam ediyor. 3.havalimanı devam ediyor, Kanal İstanbul çalışmalarını ilerlettik.
İstanbul’un raylı sistem projelerinin tabi miktarları artıyor. 5 yılık bir dönem içinde İstanbul 400 kilometrenin üzerinde çıkacak. İstanbul’da yaşanan trafik sorunu büyük ölçüde rahatlayacak demektir. Sadece Marmaray’ın devreye girmesi ile birlikte zaten raylı sistemin payı yüzde 20 artacak İstanbul’da. Bu da 15 milyon günlük hareketlilik olduğunu düşünürsek 3 milyonluk bir kitleye hitap edecek bir projeden bahsediyoruz.
Yarın iki bayramı bir arada yaşayacağız. Bu projenin gerçekleştirilmesinde emeği geçen çok insan var. Sultan Abdülhamit’ten günümüze proje ile ilgili kafa yoran siyasetçilerimize, bürokratlarımıza herkese teşekkür ediyoruz. Ama projeyi başından başlatıp sonuçlandırılmasında bize en büyük desteği veren sayın başbakanımıza özellikle teşekkür etmek istiyoruz. 100 bin kişilik bir ulaştırma ekibi olarak böyle bir projenin içinde yer almaktan da büyük bir bahtiyarlık duyuyorum. Projenin İstanbul’umuza, ülkemize hayırlı uğurlu olmasını diliyorum.
Dedikodular olacak, projeyi küçültmek isteyenler olacak, karalamak isteyenler olacak ama bunlara tahammül edebiliriz. Bir şeye tahammül edemeyiz, insanları korkutmayın, dehşete sevk etmeyin.
ntvmsnbc
.jpg)
18
10
