Düşmanlığı dostluğa dönüştüren jest! 

Avustralya askerlerinin binlerce kilometre uzaklıktan 1915 yılında yarımadaya gelmesiyle düşman olan iki ülke, seneler sonra birbirlerine yaptıkları jestlerle dünyaya örnek oluyor.

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Mithat Atabay, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Gelibolu Yarımadası'nın kuzey sahilinin adının Arıburnu olduğunu, burasının dünya tarafından Birinci Dünya Savaşı'nda tanındığını söyledi.

İsim jestini başlatan meşhur söz

Atabay, Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk'ün, Avustralyalı ve Yeni Zelandalı askerler için 1934 yılında söylediği, "Bu memleketin toprakları üzerinde kanlarını döken kahramanlar. Burada bir dost vatanın toprağındasınız. Huzur ve sükun içinde uyuyunuz" diye başlayan sözlerinin o toplumlarda geniş yankı uyandırdığını vurguladı.

Türk Büyükelçiliğinin Avustralya'nın başkenti Canberra'da yaptığı bir dizi etkinlik sırasında, Canberra Times gazetesinin savaş muhabiri Frank Craston'dan, Türkiye'de "Atatürk ve Anzaklar" konusunda ilk eser olan ve 1978'de Uluğ İğdemir tarafından hazırlanıp yayımlanan eserin yeni baskısına önsöz yazmasının istendiğini aktaran Atabay, şu bilgileri verdi:

"Frank Craston, Atatürk'ü tekrar Avustralya kamuoyuna tanıtacak olan ifadelerle onun 'eşsiz bir devlet adamı' ve 'eşsiz bir asker' olduğunu belirtmişti. Craston, Çanakkale Savaşları'nın 70'inci yılında Anzaklar'ın çıkarma yaptığı yere 'Anzak Koyu' isminin verilmesini, buna karşılık da Canberra'nın bir semtinin 'Gelibolu' olarak adlandırılmasının çok anlamlı olacağını ifade etmiş hatta Canberra'nın bazı sokaklarına Çanakkale'de savaşmış Türk ve Avustralyalı askerlerin adlarının da verilebileceğini dile getirmişti. Dönemin Avustralya Başbakanı Bob Hawke, böyle bir jestin iki ülke arasındaki ilişkileri daha da geliştireceğini ilan etti."

Atatürk'ün ismi verilen yerlerden birincisi, Türkiye'nin de istediği Canberra'da Avustralya Savaş Müzesi'nin karşısındaki Anzak Bulvarı'nın kuzeydoğu ucunda yer alan Fairbairn ve Creswell caddeleri arasındaki parktı. Burasının ismi 'Atatürk Anıt Bahçesi' olacak ve burada Atatürk'ün büstü ve sözleri yer alacaktı. İkinci yer, yine Canberra'daydı. Canberra'nın tam ortasında bulunan, Burley Griffin adını taşıyan yerin Anzak Bulvarı'ndaki kuzey kısmına 'Atatürk Anıt Bahçesi', güney kısmına 'Atatürk Kıyısı' adı verildi. Daha sonra 'Atatürk Kıyısı' isminin 'Gelibolu Kıyısı' olarak değiştirilmesi uygun görüldü. Üçüncü yer ise Anzak askerlerini Çanakkale'ye götüren Batı Avustralya'nın Albany Limanı'nın ağzıydı. Burası da 'Atatürk Girişi' olarak adlandırıldı."

Atabay, Yeni Zelanda’nın başkenti Wellington'da da bir Atatürk Anıtı bulunduğunu sözlerine ekledi.
aa