AB liderleri Brüksel'de toplandı! Ukrayna-Rusya gerginliği, Irak ve Gazze'deki son durum masaya yatırılacak!

Avrupa Birliği’ne (AB) üye 28 ülkenin devlet ve hükümet başkanları, Birlik kurumlarının üst düzey yöneticilerini seçmek, Ukrayna'da son günlerde yaşanan sıcak gelişmeler ışığında Rusya'ya karşı takınılacak tavrı belirlemek, ve çatışmaların sürdüğü Irak’taki durumu ve ateşkesin sağlandığı Gazze’deki gelişmeleri ele almak üzere bir araya geldi.

AB Zirvesi’nin düzenlenmesinin asıl nedeni olan tepe yöneticilerinin belirlenmesi konusunda önemli derecede netleşme sağlanmış durumda. AB kaynakları, son dakika pazarlıkları ve ciddi bir sürpriz olmaması halinde, İtalya Dışişleri Bakanı Federica Mogherini’nin AB Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton’ın yerine, Polonya Başbakanı Donald Tusk’ın da AB Konseyi Başkanı Herman Van Rompuy’un yerine atanacağını belirtiyor.

Ukrayna'daki kriz, Rus birliklerinin doğu ve güneydoğu sınırlarından ülkeye girdiğine yönelik bulgular nedeniyle, zirvenin diğer gündem maddelerinin önüne geçmiş durumda. Rusya’nın Ukrayna’da askeri açıdan daha fazla aktif olmaya başlamasının ardından AB liderleri yeni adım atma baskısıyla karşı karşıya kaldı.

AB yetkilileri, Rusya’ya yeni yaptırım uygulanıp uygulanmamasının liderlerin kararına bağlı olduğunu, ancak bugünkü toplantıdan bu yönde karar çıkması ihtimalinin çok yüksek görünmediğini belirtiyor.

Zirveden somut yaptırım kararı yerine “bir sonraki aşamada devreye sokulacak yeni yaptırımlar için hazırlık kararı” çıkması öngörülüyor.

Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande zirve öncesinde yaptığı açıklamada Ukrayna’daki durumun çok ciddi olduğunu ve bu ülkede yaşananların sürmesi halinde AB liderlerinin yaptırımların boyutunu büyüterek tepki göstermesi gerekeceğini belirterek, “Harekete geçmeliyiz. AB Komisyonu’na yeni yaptırımlar hazırlanması için mutlaka görev verilecektir” dedi.

İngiltere Başbakanı David Cameron da Ukrayna topraklarında Rus birliklerinin bulunmasının tamamen kabul edilemez olduğunu kaydederek, “Durum devam ederse bunu sonuçlar izlemeli” diye konuştu.

İsveç Başbakanı Fredrik Reinfeldt de AB’nin bir bütün olarak hareket etmesinin önemine dikkat çekerek Rusya’ya yaptırımların artırılması gereğinin altını çizdi.

Rusya’nın Ukrayna’daki adımlarını başından bu yana çok sert şekilde eleştiren isimlerin başında gelen Litvanya Cumhurbaşkanı Dalia Grybauskaite, Rusya’nın Ukrayna’ya karşı savaş halinde olduğunu belirterek “Ukrayna’nın Avrupa’ya yakınlaşmak isteyen bir ülke olduğunu, dolayısıyla Rusya’nın Avrupa’ya karşı savaşta olduğunu” söyledi.

Grybauskaite, “Ukrayna’ya askeri açıdan destek olmalı ve bu ülkeye askeri materyal göndermeliyiz” dedi.

Rusya’ya komşu AB ülkelerden olan Finlandiya’nın Başbakanı Alexander Stubb ise kararlı olunması gerektiğini belirterek “Bugün muhtemelen yeni yaptırımları devreye sokmayacağız ama bunlar üzerinde daha önce devreye sokulan dört alanı da dikkate alarak yeni yaptırımlar üzerinde tartışacağız” diye konuştu. Rusya’nın Doğu Ukrayna’da yaptığının yanlış olduğunu ve durumu istikrarsızlaştırdığını kaydederek, “Ateşkesi sağlamaya ve bir barış planına ihtiyacımız var” ifadelerini kullandı. Stubb, AB’nin askeri opsiyonunun bulunmadığını belirtti.

Toplantının Ukrayna ile ilgili bölümüne Ukrayna Devlet Başkanı Petro Poroşenko'nun da katılması öngörülüyor.

Irak Şam İslam Devleti’nin (IŞİD) nasıl durdurulabileceğine yönelik değerlendirme, yabancı savaşçıların Avrupa açısından yarattığı güvenlik tehdidi ve bölge ülkelerin desteğinin alınması da üzerinde durulacak konular arasında yer alıyor. 

İsrail ile Filistinli gruplar arasında sağlanan kalıcı ateşkes anlaşmasından memnuniyet duyan AB liderleri, kısa vadede Gazze'ye yönelik ne tür katkı yapabileceğini ve uzun vadede izlenecek kapsamlı politikayı ele alacak.

Zirvede mikrofon kazası

Avrupa Birliği Konseyi Başkanı Herman Van Rompuy’un, AB Zirvesi başlamadan hemen önce Güney Kıbrıs Rum Kesimi (GKRY) lideri Nikos Anastasiadis ile konuşurken halefinin Polonya Başbakanı Donald Tusk olacağını onaylaması, açık unuttuğu mikrofon nedeniyle yayına yansıdı.

Van Rompuy, AB üyesi 28 ülkenin devlet ve hükümet başkanlarının, AB üst yöneticilerinin belirleneceği salonda toplandığı sırada yanına gelen Anastasiadis’in, “Anladığım kadarıyla Tusk tamam” yönündeki vurgusuna “Evet ama kendine sakla” şeklinde cevap verdi.

Konuşma, AB’nin görsel-işitsel hizmet birimi EBS’nin yayınına yansıdı. Konuşmanın yayına yansıması, sosyal ağlarda da oldukça ilgi gördü.

"Son dakika pazarlıkları ve ciddi bir sürpriz olmaması" halinde, İtalya Dışişleri Bakanı Federica Mogherini’nin AB Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton’ın yerine, Polonya Başbakanı Tusk’ın da AB Konseyi Başkanı Van Rompuy’un yerine atanması bekleniyor.

aa